Isang larawang walang salitang binigkas, pero kayang umantig ng puso ng kahit sinong makakakita. Isang batang lalaki, yakap-yakap ang kanyang bunsong kapatid habang nakaupo sa loob ng silid-aralan—ganito na lamang ang araw-araw na eksena ni Mateo Baño, Grade 3 student mula sa J. Blanco Elementary School sa South Cotabato.

Hindi ito dahil sa kakulitan o takot maiwan ang kapatid sa bahay. Ito ay dahil wala na silang ina, at walang ibang mag-aalaga sa sanggol habang si Mateo ay pumapasok sa eskwela.

Ayon kay Teacher Shyla Mie Brillantes Blasico, ang gurong kuha ng viral na larawan, pumanaw ang ina ni Mateo noong nakaraang taon dahil sa ectopic pregnancy. Mula noon, naging mas mabigat ang responsibilidad sa murang balikat ng batang ito.

Para kay Mateo, hindi hadlang ang pagiging ulila. Hindi rin siya pumapayag na maputol ang kanyang pag-aaral. Kaya araw-araw, isinasama niya ang kanyang bunsong kapatid sa eskwela—bitbit sa klase, kasama sa mga pagsusulit, at karamay sa lahat ng pagsubok.

Hindi lamang siya ang tumutulong sa pagpapalaki sa kapatid. Ang kanilang nakatatandang kapatid na nasa Grade 5 rin ay katuwang sa pagbabantay. Habang ang kanilang ama ay isang karpinterong walang tigil sa paghahanapbuhay upang mapunan ang mga pangangailangan nila.

Tuwing tanghalian, hindi na umuuwi ang magkakapatid. Sa halip, pinapakain na lang sila ng paaralan upang makaiwas sa matinding init at mapanatili ang kanilang kalagayan sa kaligtasan. Hindi man sapat, malaking bagay ito para sa kanilang araw-araw na laban.

Nang kumalat ang larawan ni Mateo sa social media, agad itong umani ng simpatya at suporta mula sa libo-libong Pilipino. Maraming mabubuting puso ang nagpaabot ng tulong—mula sa pagkain, gamit sa eskwela, hanggang sa kaunting ayuda para sa kanilang tahanan.

Ngunit sa kabila ng tulong, malinaw na ang kailangan nina Mateo ay hindi pansamantalang kaginhawaan lamang. Kailangan nila ng matatag na suporta: pagkain sa araw-araw, sapat na bigas, mga kagamitan sa bahay, at higit sa lahat, paglingap ng komunidad.

Ang kwento nina Mateo ay higit pa sa isang simpleng viral post. Isa itong paalala—na habang tayo ay abala sa mga bagay na madalas nating inirereklamo, may mga batang gaya niya na tahimik na lumalaban sa likod ng kahirapan, at ginagawa ang lahat para lamang makapag-aral.

Sa edad na sampu, dala ni Mateo ang responsibilidad ng isang magulang. Habang ang karamihan sa kanyang mga kaklase ay inaakay pa ng kanilang mga magulang papuntang paaralan, siya ay inaakay ang kanyang bunsong kapatid sa masalimuot na mundo ng realidad.

Hindi siya humihingi ng awa. Hindi siya umaasa ng milagro. Siya ay tumitindig, nagsusumikap, at patuloy na lumalaban. Sa kanyang simpleng kilos, ipinapakita niya ang tunay na kahulugan ng pagsasakripisyo, determinasyon, at pagmamahal sa kapwa.

Hindi siya artista. Wala siyang script o director. Pero siya ay isang huwaran. Isang bayani sa mata ng maraming Pilipino.

Ang larawan ni Mateo ay maaaring mawala sa feed sa paglipas ng araw. Ngunit ang kanyang kwento—ang kanyang tapang—ay kailangang manatili sa puso ng bawat isa sa atin.

Ngayong nabuksan ang ating mga mata sa kanyang katotohanan, sana’y hindi lang tayo mag-like at share. Sana’y mas marami pa ang tumulong, kumilala, at magbigay ng pagkakataon.

Para kay Mateo at sa kanyang mga kapatid—ipagpatuloy ninyo ang laban. Marami ang humahanga, nakikiiyak, at higit sa lahat, nakikiisa.