Ilang araw nang sunod-sunod ang mga naitalang lindol sa iba’t ibang bahagi ng Pilipinas, at dahil dito, maraming Pilipino ang muling nababalot ng takot at pangamba. Ang tanong ng karamihan: ito na ba ang hudyat ng tinatawag na “The Big One” — ang malakas na lindol na matagal nang binabala ng mga eksperto?

Ayon sa datos ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS), may mga naitalang mahihinang hanggang katamtamang lindol sa Luzon, Visayas, at Mindanao nitong mga nakaraang linggo. Bagama’t karamihan dito ay “tectonic” o dulot ng paggalaw ng mga fault lines sa ilalim ng lupa, ang paulit-ulit na pagyanig ay hindi maiiwasang magdulot ng takot sa mga mamamayan.

Ngunit bago mag-panic, mahalagang maintindihan kung ano nga ba ang ibig sabihin ng mga sunod-sunod na lindol at kung paano ito nauugnay sa tinatawag na “The Big One.”

Ano ang “The Big One”?

Ang “The Big One” ay tumutukoy sa inaasahang malakas na lindol na maaaring umabot sa magnitude 7.2 o higit pa, dulot ng paggalaw ng West Valley Fault. Ayon sa mga eksperto, ang fault na ito ay dumadaan sa ilang lungsod sa Metro Manila at kalapit na probinsya—kabilang ang Quezon City, Marikina, Pasig, Taguig, at Muntinlupa.

Batay sa pag-aaral ng PHIVOLCS, may posibilidad na ang fault na ito ay gumalaw kada 400 taon, at ang huling malaking galaw nito ay tinatayang mahigit 360 taon na ang nakalipas. Ibig sabihin, maaari nang mangyari ang susunod na paggalaw anumang oras sa loob ng mga darating na taon.

Hindi Pa Ito “The Big One,” Pero Dapat Nang Maghanda

Sa panayam kay PHIVOLCS Director Teresito Bacolcol, nilinaw niyang ang mga nararamdamang pagyanig nitong mga araw ay hindi direktang palatandaan ng paparating na “The Big One.” Ngunit aniya, ito ay isang paalala na aktibo ang mga fault lines sa bansa at na dapat laging handa ang bawat isa.

“Hindi natin masasabi kung kailan mangyayari ang malakas na lindol, pero ang pinakamainam ay maghanda habang maaga. Ang mga maliliit na lindol ay natural na bahagi ng aktibidad ng fault system,” paliwanag ni Bacolcol.

Gayunpaman, aminado ang ahensya na ang patuloy na paggalaw ng lupa ay nagsisilbing “wake-up call” para sa mga Pilipino na huwag maging kampante. “Ang mga lindol na ito ay parang paalala ng kalikasan. Hindi ito babala na bukas mangyayari ang ‘The Big One,’ pero senyales ito na dapat nating ayusin ang ating paghahanda,” dagdag pa niya.

Paghahanda ng mga Lokal na Pamahalaan

Sa gitna ng mga pagyanig, nagsimula nang muling magpatupad ng earthquake drills at safety inspections ang ilang lokal na pamahalaan. Sa Quezon City, inilunsad ng Disaster Risk Reduction and Management Office ang “Shake Drill Reloaded,” na layong sanayin ang mga residente sa tamang paggalaw tuwing may lindol.

Sa Taguig, nagsasagawa rin ng structural assessment sa mga pampublikong gusali at eskwelahan upang matiyak na kayang tumagal ang mga ito sakaling magkaroon ng malakas na lindol.

“Hindi natin gustong matakot ang publiko, pero gusto nating maging handa sila. Sa halip na mag-panic, gamitin natin ang takot bilang motibasyon para kumilos,” pahayag ng Taguig DRRMO head.

Ang Katotohanan sa Likod ng Sunod-sunod na Lindol

Ayon sa mga seismologist, normal lang ang pagkakaroon ng sunod-sunod na pagyanig sa isang arkipelagong tulad ng Pilipinas na nakapuwesto sa Pacific Ring of Fire. Ang bansa ay napapalibutan ng mahigit 20 aktibong fault lines, kaya’t halos araw-araw ay may naitatala talagang lindol, bagama’t karamihan ay hindi nararamdaman.

“Hindi ito dapat ikabahala, pero dapat maging alerto. Ang pinakamahalaga ay alam mo kung ano ang gagawin kapag nangyari ang malakas na pagyanig,” ayon kay PHIVOLCS Senior Researcher Maria Antonia Bornas.

Mga Simpleng Paraan Para Maging Handa

Pinapaalalahanan ng mga eksperto ang publiko na gawin ang mga sumusunod na hakbang:

    Alamin ang mga ligtas na lugar sa inyong tahanan o opisina. Iwasan ang mga lugar na malapit sa bintana o mabibigat na gamit.
    Ihanda ang emergency kit na may laman na pagkain, tubig, first aid kit, flashlight, at mga mahahalagang dokumento.
    Makilahok sa mga earthquake drills upang malaman ang tamang “duck, cover, and hold” technique.
    Suriin ang katatagan ng bahay at kung kinakailangan, magpakonsulta sa mga engineer para sa structural assessment.
    Magtalaga ng meeting point ng pamilya sakaling magkahiwalay sa oras ng sakuna.

Higit Pa sa Takot, Panahon ng Paghahanda

Sa huli, malinaw na ang sunod-sunod na mga lindol ay hindi pa senyales ng “The Big One,” ngunit ito ay isang matinding paalala. Ang tunay na kalaban ay hindi ang lindol mismo, kundi ang kakulangan sa kahandaan.

Maraming beses nang napatunayan ng mga Pilipino na matatag sa harap ng trahedya, ngunit sa usapin ng lindol, hindi sapat ang tapang — kailangan din ng disiplina at kaalaman.

Ayon sa mga eksperto, ang lindol ay hindi kailanman maiiwasan, ngunit maaaring mabawasan ang pinsala kung lahat ay handa. Sa bawat pagyanig, sa bawat takot na nararamdaman, tandaan natin: mas mabuting maging handa kaysa magsisi.