Si Leo ay isang taong ang mga palad ay kasing-tigas na ng lupa na kanyang binubungkal. Sa edad na tatlumpu, isa siyang hardinero, isang landscape artist na ang tanging puhunan ay ang kanyang sipag at ang isang pambihirang pag-unawa sa mga halaman. Ulila at lumaki sa ampunan, ang kanyang tanging pangarap ay ang magkaroon ng sarili niyang kapirasong lupa kung saan siya makakapagtayo ng isang munting hardin at isang maliit na bahay.

Isang araw, isang pambihirang pagkakataon ang dumating. Isang malaking real estate company ang nag-hire sa kanya para sa isang malaking proyekto: ang linisin at ayusin ang napabayaang hardin na nakapalibot sa “Villa Isabella,” ang dating mansyon ng yumaong bilyonaryo na si Don Andres de Villa.

Ang Villa Isabella ay isang alamat sa kanilang bayan. Isang dambuhalang mansyon na nakatayo sa tuktok ng isang burol, matagal nang abandonado mula nang pumanaw si Don Andres limang taon na ang nakalipas. Si Don Andres ay isang kilalang sira-ulo at mailap na milyonaryo. Mag-isa siyang namatay sa kanyang mansyon, walang asawa, walang anak. Ang sabi-sabi, bago siya namatay, itinago niya diumano ang lahat ng kanyang yaman sa isang lugar na walang sinuman ang makakahanap. Ang kanyang mga malayong kamag-anak ay nag-away-away, ngunit walang sinuman ang nakahanap sa sinasabing “De Villa Treasure.”

Para kay Leo, ang trabahong ito ay isang biyaya. Ang sahod ay malaki, at ang pagkakataong mabigyan ng bagong buhay ang isang makasaysayang hardin ay isang pangarap.

Sa loob ng isang linggo, matiyagang nilinis ni Leo ang hardin. Tinabas niya ang matataas na damo, pinutol ang mga ligaw na baging, at inayos ang mga nalantang bulaklak. Ang hardin, na dati’y isang gubat ng kalungkutan, ay unti-unting nagpakita ng kanyang dating ganda.

Ang huling bahagi ng kanyang trabaho ay ang ayusin ang lumang fountain na nasa gitna ng hardin. Sira na ito at puno ng lumot. Ang utos ng kumpanya: gibain ang lumang pundasyon at palitan ng bago.

Kumuha si Leo ng pala at piko at sinimulang maghukay. Ang lupa ay matigas. Ngunit habang lumalalim ang kanyang hukay, mga tatlong talampakan, isang tunog ang kanyang narinig. Hindi ito tunog ng batong tinamaan ng piko. Ito ay isang tunog ng kahoy na nabiyak.

Nagpatuloy siya sa paghukay nang may pag-iingat. At doon, sa ilalim ng lupa, isang bagay ang unti-unting lumitaw. Ang hugis nito ay hindi maikakaila.

Isang kabaong.

Nanlamig si Leo. Isang kabaong, nakalibing sa isang ordinaryong hardin. Ito ay isang krimen. Dali-dali siyang tumawag sa kanyang supervisor, na siya namang tumawag sa pulis.

Hindi nagtagal, ang tahimik na hardin ay napuno ng mga pulis, mga imbestigador, at mga usisero. Ang balita ay kumalat na parang apoy: isang katawan ang natagpuan sa mansyon ng mga de Villa.

Sa harap ng maraming tao, maingat na iniahon ng mga pulis ang kabaong. Ito ay luma, gawa sa matigas na kahoy na narra, at nababalot pa ng kalawangin na mga kadena. Walang pangalan, walang marka.

“Ito na siguro ang isa sa mga biktima ng matandang de Villa,” bulong ng isang tsismosa.

Nang sa wakas ay maputol ang mga kadena at mabuksan ang takip, ang lahat ay napaurong sa pag-aabang.

Ngunit ang bumungad sa kanila ay hindi isang kalansay o isang nabubulok na katawan.

Ang kabaong ay halos walang laman.

Halos.

Sa gitna ng kabaong, sa ibabaw ng kumot na seda na sapin nito, ay may isang bagay lamang na nakalagay. Isang maliit, selyadong banga na gawa sa luwad, at isang sobre na selyado ng pulang waks, na may nakaukit na logo ng pamilya de Villa.

Nakahinga nang maluwag ang lahat, ngunit napalitan ito ng pagtataka. Ano ang ibig sabihin nito? Isang kakaibang trip na naman ba ng yumaong milyonaryo?

Dahil wala namang krimeng naganap, ipinagkatiwala ng mga pulis ang mga gamit sa abogado ng pamilya de Villa, na siya ring kumatawan sa real estate company. At dahil si Leo ang nakatuklas, isinama siya sa pagbubukas ng mga ito.

Sa opisina ng abogado, unang binuksan ang sobre. Sa loob nito ay isang sulat, sulat-kamay mismo ni Don Andres.

“Sa kung sino man ang makabasa nito,

Binabati kita. Kung natagpuan mo ang aking huling hardin, ibig sabihin ay isa kang taong masipag at matiyaga, isang taong hindi natatakot madumihan ang mga kamay. At dahil diyan, karapat-dapat kang malaman ang aking huling habilin.

Ako ay isang taong nabuhay sa yaman, ngunit namatay sa kalungkutan. Walang pamilya, walang tunay na kaibigan. Ang tanging nagbigay sa akin ng tunay na kaligayahan ay ang aking hardin—at ang babaeng nagturo sa akin kung paano magmahal dito, si Isabella.

Si Isabella ang aking unang at nag-iisang pag-ibig. Isang simpleng hardinera, ang anak ng aming hardinero noon. Nagmahalan kami nang lihim. Ngunit ako ay isang duwag. Ipinagpalit ko siya sa yaman at sa pangalan ng aking pamilya. Itinaboy ko siya. At hindi ko na siya muling nakita.

Ang kabaong na ito… ay para sana sa aming dalawa. Isang simbolikong libingan ng aming pag-ibig. Ang banga sa loob nito ay naglalaman ng abo. Ang abo ng lahat ng kanyang mga sulat sa akin, na aking sinunog sa gabi ng aking pinakamalaking pagsisisi.

Ngunit ang kwento ay hindi nagtatapos diyan. Ang aking yaman, ang ‘De Villa Treasure’ na hinahanap ng lahat, ay hindi ginto o pera. Ito ay isang bagay na mas mahalaga.

Ang susi sa kayamanang iyon… ay nasa taong makakaintindi sa wika ng mga halaman.

Sa hardin ng Villa Isabella, mayroon akong itinanim na isang pambihirang puno. Isang puno na hindi nabibilang sa Pilipinas. Isang ‘Rainbow Eucalyptus’ na ipinadala ko pa mula sa Hawaii. Ito ang paboritong puno ni Isabella. Sa ilalim ng punong iyon, sa lalim na anim na talampakan, matatagpuan mo ang isang baul. Ang baul na iyon ang naglalaman ng lahat ng titulo ng aking mga lupain at ang susi sa aking Swiss bank account.

Ngunit may isang kondisyon. Ang kayamanang iyon ay hindi para sa iyo… maliban na lang kung ikaw ay may dugong Isabella.

Ang huling balita ko sa kanya ay umuwi siya sa kanyang probinsya sa Bicol, na dinadala diumano ang aming anak. Hindi ko sila kailanman hinanap, dahil sa aking kahihiyan. Ngayon, sa huli ng aking buhay, ito ang aking huling pagsisisi at ang aking huling pag-asa.

Hanapin mo ang aking anak, o ang sinumang apo. Sila ang tunay na tagapagmana. Ibigay mo sa kanila ang lahat. At bilang iyong gantimpala, ang Villa Isabella at ang lupang kinatatayuan nito… ay sa iyo na.

Ngunit kung walang matagpuang tagapagmana sa loob ng isang taon… ang lahat ng yaman ay mapupunta sa iyo.

Nagmamahal sa huli, Andres de Villa”

Hindi makapaniwala si Leo sa kanyang nabasa. Isang treasure map, na nakasulat sa huling habilin ng isang malungkot na bilyonaryo.

Agad nilang sinunod ang mga tagubilin. Natagpuan nila ang pambihirang puno ng Rainbow Eucalyptus sa isang lihim na hardin sa likod ng mansyon. Naghukay sila. At doon, natagpuan nila ang isang baul na bakal. Ang laman: mga dokumento na nagkakahalaga ng bilyun-bilyong piso.

Si Leo, ang simpleng hardinero, ay biglang naging isa sa mga pinakamayamang tao sa bansa… o magiging, pagkatapos ng isang taon.

Ngunit hindi ang pera ang nasa isip ni Leo. Ang nasa isip niya ay ang kwento nina Andres at Isabella. Isang kwento ng pag-ibig at pagsisisi.

“Kailangan nating hanapin ang pamilya ni Isabella,” sabi ni Leo sa abogado.

Ginamit nila ang mga lumang record at ang impormasyon mula sa sulat. Nagsimula ang isang malawakang paghahanap. Nagpunta sila sa Bicol. Nagtanong-tanong. Ngunit ang pangalang Isabella ay pangkaraniwan, at ang nakaraan ay matagal nang nakabaon.

Lumipas ang mga buwan. Si Leo na ang pansamantalang nangasiwa sa Villa Isabella. Sa halip na angkinin ito, ginamit niya ang kanyang talento para lalo pa itong pagandahin. Ang hardin ay naging isang paraiso. Ngunit sa bawat araw na lumilipas, ang pag-asa na mahanap ang tagapagmana ay unti-unting nawawala.

Isang linggo na lang bago matapos ang isang taon. Halos sumuko na si Leo at ang mga imbestigador.

Isang hapon, habang naglalakad si Leo sa hardin, isang matandang babae ang lumapit sa kanya. Isa siya sa mga bagong labandera na kinuha para maglinis sa mansyon.

“Sir,” sabi ng matanda. “Napansin ko lang po. Ang ganda po ng mga tanim ninyong bulaklak. Paborito po ‘yan ng nanay ko.”

“Talaga ho? Ano po ba ang paborito niya?”

“Iyan po,” sabi ng matanda, itinuturo ang isang pambihirang uri ng rosas, isang “blue moon rose.” “Ang sabi po niya, iyan daw po ang unang bulaklak na ibinigay sa kanya ng kanyang unang pag-ibig. Isang mayamang binata na ang pangalan daw po ay Andres.”

Natigilan si Leo. “Ano po ang pangalan ng nanay ninyo?”

Ngumiti ang matanda. “Isabella po. Pero matagal na po siyang wala.”

Ang babaeng kanyang hinahanap… ang ina ng babaeng kaharap niya.

Ang labandera, si Elena, ay ang nag-iisang anak pala nina Andres at Isabella. Ipinanganak siya sa Bicol at namuhay sa kahirapan, hindi alam ang tunay na pagkatao ng kanyang ama. Ang tanging alam niya ay isang kwento ng isang pag-ibig na ipinagbawal. Namasukan siya bilang labandera para masuportahan ang kanyang sariling anak, na nag-aaral sa kolehiyo.

Ang tunay na tagapagmana ay hindi na kailangang hanapin sa malayo. Naroon lang pala, naglalaba sa kanyang bakuran.

Ang araw na iyon ay puno ng luha at galak. Si Elena at ang kanyang anak na babae ang kinilalang tagapagmana ng lahat ng yaman ni Don Andres.

At si Leo? Tinupad ng pamilya ang habilin. Ang Villa Isabella ay opisyal nang ipinangalan sa kanya.

Ngunit si Leo, na natagpuan na ang kanyang sariling pangarap na hardin, ay gumawa ng isang huling hakbang.

“Ang bahay na ito,” sabi niya kay Elena, “ay tahanan ninyo. Isang tahanang ipinagkait sa inyo. Ako po ay mananatili dito, hindi bilang may-ari, kundi bilang inyong hardinero, kung inyo pong papayagan.”

Sa huli, ang lahat ay nakahanap ng kanilang tamang lugar. Si Elena ay natagpuan ang kanyang nakaraan. Si Leo ay natagpuan ang kanyang kinabukasan. At ang Villa Isabella, na dating simbolo ng kalungkutan, ay naging isang simbolo ng pag-asa at ng isang pag-ibig na, tulad ng mga halaman, ay laging may paraan para muling sumibol.

At ikaw, sa iyong palagay, kung ikaw si Leo at hindi na natagpuan ang tagapagmana, aangkinin mo ba ang buong yaman? Bakit o bakit hindi? I-comment ang iyong sagot sa ibaba!