Ang pangalan ni Don Augusto Ventura ay kasing bigat ng ginto. Siya ang may-ari ng Ventura Shipping Lines, isang imperyong itinayo niya mula sa wala. Para sa kanya, ang mundo ay isang malaking negosyo, at ang pamilya ay isang paraan para palawigin ang kanyang dinastiya. Siya ay isang hari na walang kaharian, dahil kulang siya ng isang bagay: isang tagapagmana. Isang anak na lalaki.

Ang kanyang asawa, si Doña Isabela, ay isang mabait ngunit takot na babae. Ang kanilang malaking mansyon sa Forbes Park ay malamig, tahimik, at puno ng pag-aabang. Sa loob ng sampung taon ng kanilang pagsasama, ito na ang ikatlong pagbubuntis ni Isabela. Ang unang dalawa ay parehong nalaglag.

“Tiyakin mong lalaki ‘yan, Isabela,” ang laging mariing sabi ni Augusto, habang nakatitig sa mga ulat ng kanilang kumpanya. “Kailangan ko ng Ventura na magpapatakbo ng lahat ng ito. Ayokong mapunta ang pinaghirapan ko sa mga pinsan kong gahaman.”

Isang gabi ng Hulyo, sa gitna ng malakas na ulan, si Isabela ay nagsimulang mag-labor. Hindi siya dinala sa ospital. Si Don Augusto, sa kanyang pagiging dominante at sa takot na may makalabas na balita, ay nagdala ng isang pribadong doktor at dalawang nurse sa mansyon.

Ang sigaw ni Isabela ay naririnig sa buong kabahayan. Si Augusto ay naghihintay sa labas ng silid, pabalik-balik sa paglalakad, may hawak na isang baso ng brandy.

Pagkalipas ng tatlong oras, bumukas ang pinto. Lumabas ang doktor, pagod, at yumuko. “Don Augusto… ang inyong asawa ay ligtas. At ang bata… malusog.”

Tumango si Augusto, ang kanyang mga mata ay nag-aapoy sa pag-aabang. “Lalaki?”

Nag-atubili ang doktor. Sa likod niya, narinig ang unang iyak ng sanggol. “Don… babae po. Isang napakagandang batang babae.”

Ang baso ng brandy ay ibinato ni Augusto sa pader. Nabigla ang lahat. Ang salamin ay kumalat sa marmol na sahig.

“Babae?” ang kanyang boses ay isang mapanganib na bulong. “Matapos ang lahat ng paghihintay? Isa na namang babae? Ano’ng gagawin ko diyan? Isang palamuti? Isang bagay na ipamimigay lang sa ibang pamilya kapag nag-asawa?”

“Augusto, pakiusap…” narinig ang mahinang boses ni Isabela mula sa loob. “Gusto kong makita ang anak ko…”

“Huwag!” sigaw ni Augusto. Humarap siya kay Roman, ang kanyang pinagkakatiwalaang security head at kanang kamay. Si Roman ay isang lalaking walang pamilya, na ang buong buhay ay inilaan sa pagsisilbi kay Don Augusto.

“Roman,” utos ng Don. “Kunin mo ‘yan.”

“Sir?”

“Kunin mo ang sanggol,” ulit ni Augusto, ang kanyang mukha ay walang emosyon. “Dalhin mo sa pier. Tiyakin mong walang makakakita sa’yo. At itapon mo sa dagat.”

Nanlamig si Roman. “Don… pero… sanggol po…”

“Sumusunod ka lang sa utos, Roman! O gusto mong ikaw ang isunod ko?”

Sa loob ng silid, naririnig ni Isabela ang usapan. “Augusto! Huwag! Pakiusap! Ang anak ko! Ibigay ninyo sa akin ang anak ko!”

Isang nurse ang pumigil kay Isabela na bumangon. Si Don Augusto ay pumasok, kinuha ang sanggol na nababalot pa sa mamahaling puting kumot na may burdang “V”. Hindi niya tiningnan ang mukha nito. Inilagay niya ito sa mga kamay ni Roman.

“Gawin mo na,” sabi niya. “Sabihin sa lahat, sa asawa ko… na ang bata ay namatay pagkatapos ipanganak. Mahina. Hindi kinaya. Naiintindihan mo?”

Walang nagawa si Roman kundi tumango. Habang si Isabela ay humahagulgol, mabilis na lumabas si Roman, dala ang maliit na buhay.

Ang biyahe papuntang pier ay isang impyerno para kay Roman. Ang sanggol, sa halip na umiyak, ay tila natutulog lang. Nakarating siya sa pribadong daungan ng mga Ventura. Umakyat siya sa isang maliit na speedboat. Ang ulan ay lumalakas, nagiging isang bagyo.

Naglayag siya palayo sa pampang, sa gitna ng kadiliman. Huminto siya kung saan ang mga ilaw ng siyudad ay maliliit na tuldok na lang. Itinaas niya ang sanggol. Handa na siyang tuparin ang utos.

Ngunit sa sandaling iyon, ang sanggol ay gumalaw at nagmulat ng mga mata. Tumingin ito diretso sa mga mata ni Roman. Walang takot. Walang iyak.

Si Roman, isang lalaking pumatay na para kay Don Augusto sa ngalan ng negosyo, ay biglang naramdaman ang isang bagay na hindi niya pa naramdaman kailanman: awa.

“Diyos ko, patawarin ninyo ako,” bulong niya.

Hindi niya kayang ihagis ang sanggol. Sa halip, tumingin siya sa paligid. May isang lumang icebox na ginagamit sa pangingisda, na gawa sa matibay na styrofoam at nababalot ng plastic. Kinuha niya ito. Maingat niyang inilagay ang sanggol sa loob, kasama ang makapal na kumot. Isinara niya ito, ngunit nag-iwan ng sapat na siwang para makahinga ang bata.

“Ipinapaubaya na kita sa dagat,” sabi niya, habang itinutulak ang kahon sa maalong tubig. “Mas may puso pa ang mga alon kaysa sa iyong ama.”

Pinanood niyang lumutang ang kahon, tinatangay palayo ng agos, bago siya bumalik sa mansyon.

“Tapos na po, Don,” sabi niya kay Augusto.

Si Isabela ay nawalan ng malay dahil sa gamot na ipinainom sa kanya. Pagkagising niya, ang sinabi sa kanya ay ang kasinungalingan: “Your baby didn’t make it, Isabela. It was God’s will.”

Ang mansyon ng mga Ventura ay naging isang malamig na libingan. Si Isabela ay hindi na muling nagsalita kay Augusto, maliban kung kinakailangan. Ginugol niya ang kanyang oras at pera sa pagtulong sa mga ampunan. Si Don Augusto ay lalong naging malupit sa kanyang negosyo, ngunit hindi na sila muling nagkaroon ng anak. Ang dinastiya ay nag-umpisang mamatay sa gabing iyon.

Daan-daang milya ang layo, sa timog, sa isang maliit na baryo ng mga mangingisda sa isla ng Palawan, si Mang Kiko ay naghahanda para sa kanyang paglaot. Ang bagyo ay tapos na. Kailangan niyang tingnan kung may nasira sa kanyang mga lambat.

Habang siya ay naglalakad sa pampang, sa gitna ng mga nagkalat na damong-dagat at kahoy, isang puting bagay ang nakaagaw ng kanyang pansin. Isang puting kahon.

Kinabahan siya. Baka droga. Ngunit nang lumapit siya, may narinig siyang mahinang tunog. Isang tunog na parang iyak ng kuting.

Dahan-dahan niyang binuksan ang takip.

Ang kanyang mga mata ay nanlaki. Isang sanggol. Buhay. Nakabalot sa isang kumot na tila mas mahal pa kaysa sa kanyang buong bangka.

Tumingin siya sa kaliwa. Tumingin sa kanan. Walang tao. Walang bangkang lumubog. Tumingala siya sa langit.

“Isang milagro,” bulong niya.

Tumakbo siya pabalik sa kanilang maliit na dampa. “Nena! Nena! Tingnan mo ang regalo ng dagat sa atin!”

Si Aling Nena, ang kanyang asawa na matagal nang nagdarasal na magkaroon ng anak, ay napahagulgol nang makita ang sanggol. Kinuha niya ito, hinalikan, at niyakap.

“Sino ang gagawa nito sa isang anghel?” umiiyak na sabi ni Nena.

“Hindi na mahalaga,” sabi ni Kiko. “Atin na siya. Ang dagat ang nagbigay. Siya ay isang perlas na natagpuan sa gitna ng bagyo.”

At pinangalanan nila siyang “Perla.”

Itinago nila ang mamahaling kumot sa ilalim ng kanilang baul. Ito ang magiging tanging koneksyon ni Perla sa kanyang nakaraan.

Lumipas ang labingwalong taon.

Ang Baryo Agos ay isang paraiso. Si Perla ay lumaki bilang isang tunay na anak ng dagat. Natuto siyang lumangoy bago pa man maglakad. Marunong siyang magbasa ng mga alon, manghuli ng isda, at sumisid para sa mga perlas—ang kanyang naging kabuhayan.

Siya ay maganda, matalino, at higit sa lahat, mapagmahal. Ang kanyang balat ay kayumanggi dahil sa araw, ang kanyang buhok ay mahaba at bahagyang kulot dahil sa alat ng dagat. Si Mang Kiko at Aling Nena ang kanyang mundo.

Ngunit ang simpleng buhay na ito ay hindi magtatagal.

Isang hapon, si Mang Kiko ay hindi na nakabangon mula sa kanyang duyan. Isang matinding ubo ang dumapo sa kanya, at nang tumingin sila sa kanyang panyo, may dugo.

Dinala nila siya sa sentrong pangkalusugan sa bayan. Ang sabi ng doktor, malala na ang kanyang baga. “Pneumonia, na may komplikasyon. Kailangan siyang dalhin sa Maynila. Kailangan ng espesyalista. Pero… aabot ‘to ng daan-daang libo.”

Nanghina si Perla at Aling Nena. Saan sila kukuha ng ganoong kalaking pera? Ang kanilang ipon ay sapat lang para sa ilang linggong pagkain.

Nang gabing iyon, sa kanilang desperasyon, inilabas ni Aling Nena ang baul. Inilabas niya ang kumot.

“Perla, anak,” nagsimula si Nena, habang umiiyak. “May kailangan kang malaman. Hindi kami… hindi kami ang tunay mong mga magulang.”

Ikinuwento niya ang lahat. Ang bagyo. Ang kahon. Ang paghahanap nila sa mga magulang niya na walang nakita.

“Ito lang ang naiwan sa’yo,” sabi ni Nena, ibinibigay ang kumot. “Nakatatak ang letrang ‘V’. Marahil, iyon ang simula ng iyong pangalan.”

Tinitigan ni Perla ang burda. “V”.

Hindi. Hindi iyon ang simula ng kanyang pangalan. Iyon ang logo na nakikita niya sa mga dambuhalang barko na dumadaan sa kanilang karagatan. Ang logo na sumisira sa kanilang mga coral reef, ngunit naghahatid ng yaman sa iba.

“Ventura,” bulong ni Perla. “Ventura Shipping Lines.”

Isang plano ang nabuo sa kanyang isip. Hindi para sa kanyang sarili. Kundi para sa nag-iisang lalaking tinuring niyang ama.

“Inay, mangungutang po ako ng pamasahe,” sabi ni Perla. “Pupunta ako sa Maynila. Hahanapin ko ang may-ari ng kumot na ito. Hihingi ako ng tulong. Para kay Itay.”

Makalipas ang tatlong araw, si Perla, na may dala lang na isang maliit na bag at ang kumot, ay tumapak sa magulong siyudad ng Maynila.

Nahanap niya ang Ventura Tower sa Makati. Isang gusali na gawa sa salamin na tila umabot sa langit. Pinagbawalan siyang pumasok ng mga guwardiya. “Sino ka? Anong kailangan mo kay Don Augusto?”

“Kailangan ko siyang makausap. Importante.”

Pinagtawanan lang siya. Ang kanyang simpleng bestida at mga tsinelas ay isang insulto sa kanilang lobby.

Ngunit si Perla ay hindi sumuko. Nalaman niya mula sa isang street vendor na ang asawa ni Don Augusto, si Doña Isabela, ay magdaraos ng isang charity ball para sa mga ampunan sa isang mamahaling hotel.

Nagawa ni Perlang makalusot sa hotel. Pumasok siya sa kusina, nagpanggap na isa sa mga waiter. At nang magsimula ang programa, lumabas siya, dala ang isang tray.

Ang kanyang mga mata ay hinanap ang VIP table. Naroon si Don Augusto, mas matanda na, masungit, at nakatingin sa kanyang relo, tila naiinip. At sa tabi niya, si Doña Isabela, maganda pa rin ngunit may permanenteng lungkot sa kanyang mga mata.

Dahan-dahan siyang lumakad palapit sa kanila.

“Don Augusto Ventura,” sabi niya, ang kanyang boses ay nanginginig ngunit malinaw.

Tumingin si Don Augusto, naiinis sa interapsyon. “Sino ka? Guwardiya! Paalisin ‘to!”

“Sandali!” sabi ni Perla. Ibinaba niya ang tray. Mula sa ilalim ng kanyang uniporme, inilabas niya ang nakatuping kumot. Ang puting tela ay medyo nanilaw na, ngunit ang burdang “V” ay malinaw pa rin.

Inilatag niya ito sa mesa. “Don Augusto… Doña Isabela… Hindi po ako nandito para manggulo. Nandito po ako para humingi ng tulong. Ang tatay ko po… ang tatay-tatayan ko… si Mang Kiko… ay nag-aagaw-buhay. Siya po ang sumagip sa akin sa dagat labingwalong taon na ang nakalipas.”

Nanlaki ang mga mata ni Don Augusto.

Ngunit si Doña Isabela… ang kanyang reaksyon ay mas matindi. Kilala niya ang kumot na iyon. Siya mismo ang nagdisenyo ng burda. Ito ang kumot na ipinagawa niya para sa kanyang “namatay” na anak.

“Saan… saan mo nakuha ‘yan?” nanginginig na tanong ni Isabela, habang tumatayo.

“Dito po ako nakabalot,” sagot ni Perla, “nang matagpuan ako ng Itay Kiko sa isang kahon na lumulutang sa dagat… pagkatapos ng isang malakas na bagyo… labingwalong taon na ang nakararaan.”

Ang oras ay tumigil.

Si Doña Isabela ay napahawak sa kanyang dibdib. Tumingin siya kay Augusto. “Augusto… anong… anong ibig sabihin nito? Sabi mo… sabi mo patay na siya…”

Si Don Augusto ay namutla. “Huwag kang maniwala diyan! Isang scam ‘to! Isa kang manggagantso!”

“Hindi po!” sigaw ni Perla, ang kanyang mga luha ay tumutulo na. “Ito ang katotohanan! Itinapon ninyo ako dahil babae ako!”

“Paano mo nalaman ‘yan?” sigaw ni Augusto.

“Hindi ko alam!” sagot ni Perla. “Pero ‘yon ang nararamdaman ko!”

“Totoo ‘yon.”

Isang boses ang narinig mula sa likuran. Ang lahat ay lumingon. Si Roman, mas matanda na, puti na ang buhok, ngunit nakatayo pa rin bilang hepe ng seguridad.

Naglakad siya palapit sa mesa. Yumuko siya.

“Doña Isabela… patawarin n’yo po ako,” sabi ni Roman, lumuluha. “Sinunod ko lang po ang utos ni Don Augusto. Inutos niya sa aking itapon ang sanggol. Pero… hindi ko po kinaya. Inilagay ko siya sa isang kahon. Ipinanalangin ko sa Diyos na may makakita sa kanya. At heto… heto na siya.”

Ang buong ballroom ay tahimik.

Si Doña Isabela ay sumigaw. Isang sigaw ng matinding sakit at galit. Hinarap niya si Augusto. “Halimaw ka! Augusto! Halimaw ka! Pinaniwala mo ako… pinaniwala mo akong patay ang anak ko! Ninakaw mo siya sa akin!”

Paulit-ulit niyang pinaghahampas ng kanyang mga kamao ang dibdib ng asawa.

Si Don Augusto, sa gitna ng kahihiyan, sa pagkawala ng kanyang dignidad, sa pagbabalik ng kanyang kasalanan, ay napahawak sa kanyang dibdib. Sa pagkakataong ito, totoo na. Isang matinding atake sa puso. Bumagsak siya sa sahig.

Nagsigawan ang mga tao.

Ngunit si Perla at Isabela ay nakatitig lang sa isa’t isa. Ang ina at ang anak, na pinaghiwalay ng isang malupit na desisyon, ay muling nagkita. Niyakap ni Isabela si Perla. “Anak ko… anak ko… patawarin mo kami…”

Lumipas ang ilang buwan.

Si Don Augusto Ventura ay nakaligtas sa atake, ngunit ang kanyang katawan ay naging bilanggo. Na-paralyze ang kalahati ng kanyang katawan. Hindi na siya makapagsalita. Ang kanyang imperyo ay inilipat na sa pangalan ni Doña Isabela.

Si Mang Kiko ay dinala sa pinakamahusay na ospital sa Maynila, sa utos ni Doña Isabela. Siya ay gumaling.

Ang mansyon ng mga Ventura ay hindi na malamig.

Nagkaroon ng isang pag-uusap. Si Perla, si Isabela, at ang kanyang mga magulang na sina Kiko at Nena, ay nakaupo sa hardin.

“Perla… anak,” sabi ni Isabela. “Ang lahat ng ito… ay sa’yo. Ang pangalan, ang yaman. Umuwi ka na sa akin.”

Ngumiti si Perla. Hinawakan niya ang mga kamay nina Kiko at Nena. “May nanay at tatay na po ako. Sila po ang nagligtas sa akin. Sila po ang nagpalaki sa akin.”

Tumingin siya kay Isabela. “Pero… ikaw po ang tunay kong ina. At gusto kong makilala ka.”

Nagkaroon sila ng isang kasunduan. Si Perla ay mananatili sa Baryo Agos, ngunit siya na ang mamamahala sa bagong tatag na “Perlas ng Dagat Foundation,” isang organisasyon na pinondohan ng yaman ng Ventura, na nakatuon sa pagtulong sa mga pamilya ng mangingisda at pagprotekta sa karagatan.

Si Doña Isabela ay laging nasa baryo, tinutulungan ang kanyang anak.

Isang hapon, tinulak ni Perla ang wheelchair ni Don Augusto sa pampang. Ito ang unang pagkakataon na dinala siya sa dagat simula nang mangyari ang lahat.

Si Augusto ay nakatingin sa walang katapusang tubig. Isang luha ang pumatak sa kanyang mata.

“Ito po ang dagat na pinagtapunan ninyo sa akin,” mahinang sabi ni Perla. “Akala ninyo, libingan ko ito. Pero naging duyan ko po ito. Ang lalaking nag-utos na patayin ako ay naging paralisado. Ang mangingisdang sumagip sa akin ay binigyan ng bagong buhay. Ang babaeng itinapon dahil hindi siya lalaki… ay siya ngayong nagpapatakbo ng lahat.”

Tumingin si Perla sa kanyang ama, na hindi makapagsalita, na puno ng pagsisisi.

“Pinapatawad ko na po kayo, Itay,” bulong niya. “Dahil kung hindi sa ginawa ninyo, hindi ko sana nahanap ang tunay kong mga magulang. At hindi ko sana natutunan na ang tunay na halaga ng isang tao ay wala sa kanyang kasarian, kundi nasa puso na puno ng pagmamahal.”

Iniwan niya si Don Augusto doon, sa harap ng dagat, upang harapin ang kanyang mga multo, habang si Perla ay naglakad pabalik sa kanyang dalawang ina, patungo sa kanyang bagong buhay.

(Wakas)

Para sa iyo na nagbasa, ano ang mas tumatak sa iyong puso: ang kasamaang ginawa ng isang ama, o ang walang katumbas na pagmamahal ng mga taong nagpalaki? At kung ikaw si Perla, sa iyong palagay, sapat na ba ang naging kaparusahan ni Don Augusto?

Ibahagi ang iyong mga saloobin sa comments section.