“Handa na ba ang inyong mga puso para sa isang kwentong magpapakita na hindi lahat ng kumikinang ay ginto?”

May mga pag-ibig na sa panlabas ay parang perpektong paraiso, ngunit sa loob, isang kulungang walang rehas. Ito ang kwento ko, isang babaeng minahal ang isang imahe, isang pangarap… ngunit natuklasan kong ang pangarap na iyon mismo ang magigising sa akin sa isang masakit na katotohanan.

Ang halakhak sa loob ng grand ballroom ay parang musika. Isang perpektong sinasaluhang melodiya ng mga matataas na opisyal, ang mga asawa nilang nakabihis ng magagarang bestida, at ang kalansing ng mga kupita ng mamahaling alak.

Sa gitna ng lahat iyon, ako—Sina Galcantara Montenegro—ay naglalaro ng papel ng perpektong asawa. Isang mahinhing tawa, isang palaging nakangiti, at isang kamay na laging nakahawak sa braso ng aking kabiyak, si Coronel Silang Montenegro.

“Napakaswerte mo talaga, Silang,” sabi ng isang general habang tinatapik ang balikat ng aking asawa. “Hindi lang magaling na opisyal, biniyayaan pa ng napakagandang may bahay.”

Ngumiti si Silang—isang ngiting kayang linlangin ang kahit sino. Hinapit niya ang aking baywang at hinalikan sa sentido. Para sa ibang tao, iyon ay pagmamahal. Para sa akin, ito ay paalala: ako ay pag-aari.

Ngumiti ako pabalik, isang ngiting pinagpraktis ng libo-libong beses sa harap ng salamin. “Masyado ka namang mapuri, mahal,” sabi ko, sapat lang ang lakas para marinig ng nakapaligid sa amin. Sa ilalim ng mesa, kinukuyom ko ang palad ko, bawat galaw at salita ay maingat na tinimbang.

Ang buhay ko ay entablado, at ako ang perpektong aktres sa ilalim ng mapanuring mata ng direktor na si Silang.

Pagkatapos ng gabi, sa loob ng sasakyan, ang init ng haplos ni Silang ay biglang naglaho. Tahimik siya, at ramdam ko ang kanyang mga mata na sumusuri sa akin mula ulo hanggang paa. Sa aming malaking bahay, kung saan bawat detalye ay sumisigaw ng karangyaan, nagsimula ang tunay na pagtatanghal.

“Anong sabi ko sayo tungkol sa bestidang yan?” tanong niya sa akin, malamig ngunit kalmado. Isinara niya ang pinto, at ang tunog ng pag-lock ay parang pagtikom ng isang Zelda. Napahawak ako sa aking navy blue gown, subalit wala akong lakas na lumaban.

Lumalapit siya, at ang kanyang boses ay puno ng awtoridad. “Gusto mo bang isipin nilang ang asawa ko ay isang babaeng nagbebenta ng sarili? Hindi, hindi mahal. Then learn to dress properly. Sinag. Isa kang Montenegro ngayon. Bawat kilos mo ay repleksyon ko.”

Tumango ako, pinipigilan ang mga luha. Ang aming ritwal: papuri sa harap ng iba, panunumbat kapag kami lang. Sa silid-tulugan, humarap ako sa malaking salamin at hinubad ang mga alahas na parang posas. Tinitigan ko ang aking repleksyon—isang babaeng may lahat ng bagay sa mundo, ngunit walang sarili.

Hinaplos ko ang aking tiyan, bahagyang umuumbok. Ang munting buhay sa loob ko ang tanging nagbibigay lakas sa akin. Para sa anak ko, bulong ko sa sarili. Kakayanin ko ang lahat para sa iyo.

Maya-maya, pumasok si Silang sa silid, bihis na, may blankong ekspresyon. “Mag-empake ka!” utos niya. Napalingon ako. “Saan tayo pupunta?”

“Hindi tayo. Ikaw,” sagot niya. “Naka-book na ako ng flight mo bukas ng umaga. Pupunta ka sa isang private resort sa Palawan—isang buwan para makapagpahinga ka, malayo sa stress dito sa Maynila. Para sa kapakanan ng bata.”

Parang may bumara sa lalamunan ko. Isang bakasyon na hindi ko hiningi, isang pagpapatapon na ipinapakita bilang regalo. Paano ang checkup ko? Ang trabaho ko? “Ako na ang bahala sa lahat,” malamig niyang sabi. “All arranged. Ang kailangan mo lang gawin ay sumunod.”

Habang nag-eempake, palihim akong tumawag sa matalik kong kaibigan, si Malaya. “Maya, kumusta? Nakita ko ang pictures online… ang ganda mo.”

“Ayos ka lang ba talaga? May kakaiba sa boses mo,” sabi ni Malaya. Napalunok ako, tinitingnan ang siwang ng pinto. “Oo naman, ayos na ayos. Tumawag lang ako para mangumusta at sabihing aalis ako bukas magbabakasyon.”

Kinabukasan, sa biyahe papuntang airport, tahimik si Silang. Tiningnan ko ang labas ng bintana, nakapaligid ang mga gusaling iniwan namin. Biglang tumunog ang telepono niya. Tiningnan niya at mabilis na nag-reply bago itago. Pagdating sa resort, “Hindi mo muna gagamitin ang telepono para makapag-focus sa pagpapahinga,” utos niya, malamig at pinal.

Naramdaman ko ang panlalamig sa aking katawan. Hindi ito mungkahi—ito ay utos. Ang bawat hakbang ko sa makintab na sahig ng airport ay mabigat. Ang maskara ni Silang ay muling nakasuot, isang matamis na ngiti sa publiko, ngunit sa likod ng pinto, siya ay birdugo.

Sa counter ng airline, humarap siya at buong awtoridad ang boses, “Yes sir, of course, sir.” Ngunit sa loob ko, ako ay parang nakatali sa kadena ng ginto at karangyaan.

Habang inaayos ang boarding pass, nag-vibrate ang telepono ko sa loob ng handbag. Subukan ko man kunin, humigpit ang kamay niya sa braso ko. “Mamaya na ‘yan,” bulong niya, sapat lang para marinig ko.

Kumalat sa sahig ang laman ng handbag ko—kolorete, pitaka, telepono. Ang bawat bagay ay paalala ng aking sariling limitasyon, ng kontrol na hawak ni Silang sa bawat aspeto ng aking buhay.

Sa loob ng paraisong iyon, natutunan kong minsan, ang ginto ay kumikislap lamang sa panlabas. Ngunit sa likod, maaari itong maging kulungan. At sa aking puso, ang maliit na buhay sa loob ko—ang aking anak—ang nagsisilbing liwanag, tanging pag-asa sa araw-araw na ginagapos ng karangyaan at utos.