Pareho tayong inuulan – pero ang isa’y nasa kama, ang isa’y nasa kalsada. Isang paalala: pareho ang langit, pero MAGKAIBA ang laban ng mayaman at mahirap. Sa bawat patak ng ulan, may luha rin ang bayan.

Panimula: Ulan na nagpapakita ng katotohanan

Kapag umuulan, lahat tayo ay nababasa. Pareho ang langit na pinagmumulan ng ulan, ngunit hindi pareho ang kasalukuyang kalagayan ng bawat isa. Habang ang ilan ay nagpapahinga sa malamig na kama sa loob ng komportableng tahanan, ang iba naman ay nakasilong sa ilalim ng tulay, sa karton, o sa sirang payong, tinatanggap ang lamig at panganib ng kalikasan.

Ito ang masakit ngunit totoo – magkaiba ang laban ng mayaman at mahirap sa parehong unos.

Magkaibang Silungan, Magkaibang Realidad

Sa mga gated subdivision at high-rise condominiums, ang ulan ay tila musika na nagpapakalma sa gabi. May mainit na sabaw, malalambot na kumot, at Netflix sa tabi. Ngunit sa kalye, ang bawat patak ng ulan ay banta: sa kalusugan, sa seguridad, at sa dignidad.

Ang silungan ng isang pamilya sa lansangan ay pwedeng isang trapal na butas-butas, o isang kariton na inuulan mula taas at gilid. Sa bawat bagsak ng ulan, may kasamang pangambang baka masira ang kaunti nilang gamit, o baka magising silang giniginaw at nilalagnat ang anak.

Kalagayan ng mga Iskwater at Walang Tirahan

Ayon sa mga lokal na ulat, libo-libong pamilya sa lungsod ang naninirahan pa rin sa gilid ng ilog, estero, o ilalim ng tulay. Sa tuwing may bagyo, agad silang pinapalayas o nililikas, pero wala namang tiyak na patutunguhan. Para sa kanila, ang ulan ay hindi lang isang pansamantalang abala – ito ay krisis na paulit-ulit.

Walang sapat na programa para sa pangmatagalang paninirahan, at ang pansamantalang mga evacuation center ay kadalasang siksikan, mainit, at kulang sa pasilidad. Habang may ilan na nakakatanggap ng relief, mas marami ang umaasa sa awa ng kapwa.

Ang May Kayang Maghanda, at Ang Walang Magawa

Kapag may anunsyo ng bagyo, ang mga may kaya ay nagsasagawa agad ng paghahanda: bumibili ng pagkain, kandila, power bank, at nagcha-charge ng lahat ng gadgets. Ang mga mahihirap naman, wala nang dapat ipunin – dahil wala rin namang kayang bilhin. Ang tanging panangga nila ay panalangin.

Ito ang realidad na hindi kayang takpan ng anumang pampublikong pahayag – na sa bawat natural na kalamidad, palaging ang pinakamahirap ang pinakamatinding naaapektuhan.

Panlipunang Pananagutan: Nasaan ang Pantay na Pagtingin?

Hindi ito simpleng usapin ng panahon. Isa itong paalala na ang lipunan ay hindi pantay, kahit ang ulan ay pare-pareho ang bagsak. Ang responsibilidad ng mga nasa kapangyarihan ay hindi lang magbigay ng paalala o update sa panahon, kundi gumawa ng konkretong hakbang upang bigyang-laban ang mga walang laban.

Ang mga social housing project ay dapat hindi lang proyekto sa papel. Ang disaster preparedness ay hindi lang dapat para sa mga lungsod na may budget, kundi pati sa mga komunidad na walang boses.

Ulan ng Luha: Emosyon ng Isang Bayang Pilit na Lumalaban

Sa bawat patak ng ulan, may luhang hindi nakikita – mula sa ina na hindi alam kung paano papatuyuin ang damit ng anak, sa amang hindi makaluwas para magtrabaho, at sa batang walang baon kinabukasan dahil binaha ang paninda ng kanyang nanay.

Ang ulan ay hindi lang tubig mula sa langit – ito ay salamin ng sistemang matagal nang nababasa ng kapabayaan.

May Pag-asa pa Ba sa Gitna ng Basang Katotohanan?

May mga kwento rin ng kabutihan sa kabila ng unos. May mga kapitbahay na nagsisilong sa iisang bubong, may mga driver ng habal-habal na walang bayad na naghahatid ng mga evacuee, at may mga ordinaryong mamamayan na nagbabahagi ng pagkain kahit sila mismo ay kapos.

Ang ulan ay hindi rin puro dalamhati. Minsan, ito ay pagkakataon para ipakita ang malasakit at pagkakaisa. Ngunit hanggang kailan tayo aasa sa kabutihan ng isa’t isa, kung ang sistemang dapat umagapay ay tila wala ring silungan?

Pagwawakas: Huwag Basta Maligo sa Ulan – Damhin ang Katotohanan

Ang ulan ay pantay sa pagbagsak, pero hindi pantay sa epekto. Huwag nating isiping dahil hindi tayo nababasa, ayos na ang lahat. Huwag tayong masanay sa ginhawa na hindi natin pinaghirapan para sa lahat.

Sa susunod na umambon, huminto tayo sandali. Tanawin ang kalsada. Isipin ang mga basang paa, ang malamig na kutson sa karton, at ang batang walang kumot. Dahil sa bawat patak ng ulan, may kwento ng paghihirap na dapat pakinggan, at may panawagan na dapat pakinggan din ng langit — at ng mga nasa itaas.