Pera: Isang Biyaya o Isang Matinding Pagsubok?

Sa mundong ito na punung-puno ng pagpupunyagi at pag-asang makaahon sa hirap, ang paghahangad ng tao sa mas komportableng buhay ay likas at hindi matatawaran. Marami ang naniniwala na ang pera ang susi sa kaligayahan at kalayaan. Ngunit madalas, nakakalimutan natin na ang salapi, bagama’t may kakayahang maging dakilang biyaya, ay maaari ring maging isang matinding sumpa—isang matalim na sandata na bumabalik at tumatapos sa buhay ng mga taong nagtatangkang angkinin ito sa maling paraan.

Walang sinuman ang makapagpapatunay nito nang mas malalim pa kaysa sa pamilya Alvarado ng Tansa, Cavite. Ang kanilang kwento ay isang nakakakilabot na paalala na ang kayamanang hindi pinagpawisan ay hindi magdadala ng kapayapaan, kundi ng kaguluhan, karahasan, at kamatayan.

Ang Madaling Araw ng Trahedya sa Cavite
Ang katahimikan ng isang madaling araw noong Abril 24 ay biglang naputol ng sunud-sunod na putok ng baril na umalingawngaw sa isang tahimik na barangay sa Tansa, Cavite. Nang sumapit ang liwanag, natagpuan ang isang madugong eksena: nakahandusay at walang buhay si Ramil Alvarado, habang ang kanyang asawang si Sally ay sugatan, may tama ng bala sa balikat. Ang kanilang anak, sa awa ng Diyos, ay nakaligtas dahil wala ito sa bahay nang mangyari ang karumal-dumal na krimen.

Sa unang sulyap, inakala ng mga awtoridad at kapitbahay na ito ay isa lamang kaso ng pagnanakaw—isang sadya at marahas na paglusob na nagtapos sa pamamaril. Ngunit sa likod ng mga bali-balita at paimpit na bulong-bulungan, nakatago ang isang lihim na, sa katunayan, ay ang mismong nag-anyaya sa kamatayan sa pintuan ng mga Alvarado.

Ang Dalawang Milyong Piso na Napulot sa Taxi
Ang lahat ay nagsimula dalawang buwan bago ang trahedya. Isang gabi, pauwi si Ramil mula sa Maynila sakay ng isang taxi. Sa kanyang pagbaba, napansin niya ang isang itim na bag na nakalimutan sa likod ng upuan. Nang buksan niya ito, nanlamig ang kanyang dugo sa nakita: ang bag ay naglalaman ng dalawang milyong piso.

Sa loob ng ilang saglit, nagtalo ang kanyang konsensya at ang tukso ng salapi. Ang pangangailangan at ang pag-asang makawala sa kahirapan ay tila mas matimbang kaysa sa tamang desisyon. Kinuha niya ang bag at itinago. Sa una, inilihim niya ito sa lahat, maging sa kanyang asawa. Ngunit hindi nagtagal, napilitan din siyang ibunyag ang malaking halaga.

Dito nagsimula ang laro ng pagsubok. Sinubukang kumbinsihin ni Sally si Ramil na isauli ang pera o kahit man lang ipagbigay-alam sa pulisya. Ngunit si Ramil, na tila binulag na ng kinang ng pera, ay mariing tumanggi. Itinuring niya ang napulot na kayamanan bilang isang “biyaya”—isang pagkakataong inihanda ng tadhana para tuluyan silang makaahon sa kahirapan. Ang desisyong iyon ang naging selyo ng kanilang kapalaran.

Ang Biglang Pagbabago at ang mga Bulong-bulungan sa Barangay
Ang dalawang milyong piso ay hindi nanatiling tahimik na lihim. Unti-unting ginastos ni Ramil ang pera, at ang pagbabago sa kanilang pamumuhay ay naging lantad. Nagsimula ito sa simpleng pagbili ng masasarap na pagkain at bagong damit, ngunit hindi nagtagal, nag-level up ang kanilang paggastos. Bumili sila ng second-hand na SUV, mga bagong appliances, at mamahaling cellphone.

Higit sa lahat, naging madalas ang pagdaraos ni Ramil ng inuman sa kanilang bahay, kung saan madalas siyang magpakain at magpa-inom ng kanyang mga kamag-anak at kaibigan. Ang ganitong biglaang pagyaman ng isang ordinaryong mamamayan ay hindi pinalampas ng mga mata ng komunidad. Ang pagtataka at ang mga bulong-bulungan sa mga kapitbahay ay lalo pang lumakas.

Sa gitna ng pagbabagong ito, paulit-ulit na binalaan ni Sally ang kanyang asawa. Naramdaman niya ang matinding panganib na dulot ng perang hindi kanila. Ngunit si Ramil, na lubos na nasilaw sa salapi at sa biglaang kapangyarihan na hatid nito, ay hindi nakinig. Tila ipinagwawalang-bahala niya ang bawat babala, nakalimutan na ang lihim na biyaya ay madaling maging mitsa ng kamatayan.

Ang Madugong Paglusob at ang Huling Pagbuno
Isang Sabado ng hatinggabi, Abril 2014, naganap ang kinatatakutan ni Sally. Nilisan ng tatlong armadong lalaki na nakatakip ang mukha ang kanilang bahay. Ang kanilang motibo ay malinaw at direktang humahanap sa pera.

Agad nilang hinanap ang itim na bag. Nang matagpuan ito sa isang lumang aparador, sinubukan ni Ramil na ipagtanggol ang “kanilang” kayamanan. Sa isang desperadong sandali, nagtangka siyang makipagbuno sa mga magnanakaw. Ngunit sa isang iglap, umalingawngaw ang putok ng baril. Bago pa man makita ni Sally kung sino ang bumaril, nakita na lamang niya ang kanyang asawa na bumagsak. Siya rin ay tinamaan sa balikat. Mabilis na tumakas ang mga salarin, dala-dala ang malaking bahagi ng pera.

Ang inakalang biyaya ay naging kanilang kamatayan.

Ang Mabilis na Imbestigasyon at ang Pagbunyag sa Salarin
Ang mga imbestigador ay mabilis na kumilos. Sa kabila ng kawalan ng malinaw na ebidensya, isang mahalagang saksi ang lumantad at nagbigay ng pangalan: Tony. Ang saksing ito ang nagkumpirma na si Tony ang utak sa likod ng pagnanakaw.

Sa sunud-sunod na operasyon, nahuli si Tony Basunahing at ang dalawa pa niyang kasamahan. Sa interogasyon, umamin si Tony. Ang nakakagulat na detalye ay narinig niya kay Ramil mismo ang tungkol sa napulot na pera habang nag-iinuman sila. Ang inakala ni Ramil na pagmamayabang ay naging isang matalim na balaraw na binalik sa kanya. Ayon kay Tony, balak lang nilang kunin ang pera nang walang pananakit, ngunit nang manlaban si Ramil, nauwi ito sa karahasan.

Sa pamamagitan ng paghahanap, na-recover ang malaking bahagi ng pera at ang baril na ginamit sa krimen, na nagbigay ng sapat na ebidensya para isampa ang kaso.

Ang Tunay na May-ari: Isang OFW at ang Kanyang May Sakit na Ina
Ang mas nakakabagbag-damdaming bahagi ng kwento ay ang pagkatuklas sa tunay na pinagmulan ng pera. Sa na-recover na itim na bag, natagpuan ang isang resibo ng hospital bill na may pangalang Milagros Abad.

Sa tulong ng resibo, natukoy na ang tunay na may-ari ng dalawang milyong piso ay ang anak ni Milagros, isang Overseas Filipino Worker (OFW) na nagtatrabaho sa Canada. Ang pinaghirapan niyang pera ay ipinadala para sa kritikal na pangangailangan: dialysis at operasyon ng kanyang inang may malubhang sakit sa kidney.

Ang kwento ng isang ama na nasilaw sa salapi ay biglang nagkaroon ng koneksyon sa kwento ng isang anak na nagpapakahirap sa ibang bansa para lamang iligtas ang buhay ng kanyang ina.

Ngunit sa gitna ng matinding trahedya, nagpakita ng hindi inaasahang tindi ng pagpapakumbaba at pag-unawa ang tunay na may-ari ng pera. Sa halip na magalit o magdemanda, pinili nilang bawiin lamang ang natitirang 1.6 milyong piso (kasama na ang halaga ng biniling sasakyan). Hindi lang iyon, nag-iwan pa sila ng Php20,000 bilang tulong at suporta kay Sally, na nawalan ng asawa at nasugatan. Isang mapait na pagpapakita ng awa sa gitna ng kapahamakan.

Ang Hatol at ang Walang Hanggang Aral
Noong 2016, nahatulan si Tony Basunahing ng reclusion perpetua (25 taong pagkakakulong) para sa kasong robbery with homicide at physical injuries. Ang kanyang mga kasabwat ay nakatanggap ng 10 taong pagkakakulong.

Para kay Sally, ang hatol ay hindi nagdala ng kumpletong kapayapaan. Labis ang kanyang pagsisisi. Alam niya sa kaibuturan ng kanyang puso na hahantong sa kapahamakan ang lahat, ngunit hindi niya nagawang pigilan ang pagkahumaling ng kanyang asawa sa napulot na kayamanan.

Ang trahedya sa Tansa, Cavite, ay higit pa sa isang balita tungkol sa krimen. Ito ay isang matinding paalala sa lahat ng nagnanais ng mabilis at madaling pag-ahon. Ang kwento ni Ramil Alvarado at ng napulot na dalawang milyong piso ay nagbigay ng aral na isusulat sa kasaysayan ng kanilang barangay: ang kayamanang nakuha sa maling paraan, sa pamamagitan ng pandaraya o pagnanakaw, ay hindi kailanman magdadala ng biyaya. Ito ay sumpa lamang, na laging sisingil nang napakamahal—minsan, ang kapalit ay mismong buhay.