Sa gitna ng mga balita tungkol sa korapsyon at impluwensiya sa gobyerno, isang nakakagulat na pahayag mula kay dating Ombudsman Samuel Martires ang muling nagpagalaw sa tiwala ng taumbayan. Sa isang panayam, sinabi niyang may “secret decision” umano na ginawa sa loob ng tanggapan ng Ombudsman—isang hakbang na nagbago sa direksyon ng isang mataas na kasong dati nang idineklarang pinal.

Kasabay nito, ang bagong Ombudsman na si Boying Remulla ay nakaharap sa matinding tanong: may mga lihim bang desisyong nagaganap sa loob ng institusyong dapat sana’y haligi ng katotohanan at katarungan?

Isang Lihim na Desisyon

Ayon kay Martires, hindi raw siya kailanman pinakialaman ng dating pangulong Rodrigo Duterte, o sinuman sa kanyang gabinete, sa mga kasong hinawakan niya. Ngunit ang mas mabigat niyang binanggit—ang umano’y pagkakaroon ng “secret decision” na nag-reverse ng isang final and executory na desisyon laban sa isang opisyal ng gobyerno.

Ang naturang desisyon, ayon sa kanya, ay ginawa nang walang abiso sa publiko at tila hindi dumaan sa tamang proseso. “Sino ba ang pwedeng magbaliktad ng desisyon ng Supreme Court kung hindi mismo ang Korte Suprema?” aniya. “Kung Ombudsman lang ang gumalaw, imposible iyon kung walang pera o impluwensiya sa likod.”

Ang tanong: totoo bang may mga desisyong lihim na naisasagawa sa loob ng Ombudsman, kung saan dapat ay walang kinikilingan at tapat sa batas?

Ang Tugon ni Boying Remulla

Habang umiinit ang usapin, mabilis na naglabas ng pahayag si Boying Remulla, na nagsabing sisiyasatin niya ang lahat ng nakaraang desisyon at titingnan kung may mga iregularidad na naganap bago siya manungkulan. Ngunit marami ang nanatiling nagdududa.

Para sa ilan, bahagi lang ito ng isang mas malalim na laban sa kapangyarihan—isang banggaan ng mga interes na matagal nang nag-uugat sa loob ng sistemang dapat sana’y tagapagtanggol ng hustisya.

Ang Reaksyon ng Publiko

Hindi nagtagal, umapaw ang mga komento sa social media. May mga sumang-ayon kay Martires at sinabing tama lamang na ilantad ang mga ganitong kababalaghan. Ngunit marami rin ang nagtanong: kung talagang may lihim na desisyon, bakit ngayon lang ito isiniwalat?

Isang netizen ang nagkomento:

“Kung may mga ganitong sikreto sa Ombudsman, paano pa tayo makakatiwala sa hustisya?”

Ang iba naman ay nagsabing ito’y bahagi lamang ng lumalalang bangayan sa politika, kung saan ang bawat galaw ay may kasamang motibo.

Ang Usapin ng Katarungan at Impluwensiya

Sa pahayag ni Martires, iginiit niyang hindi siya kailanman tumanggap ng utos mula sa kahit sinong lider. Subalit inamin din niyang may mga pagkakataong tila hindi maipaliwanag kung paano nababago ang mga desisyon nang walang pormal na dokumento o anunsyo.

“May mga kasong biglang nawala, may mga na-dismiss na hindi alam ng publiko,” sabi niya. “Hindi ako nagbibintang, pero kailangan nating magtanong.”

Ito ang punto na kumurot sa damdamin ng marami—ang pakiramdam na kahit sa pinakamataas na antas ng hustisya, may mga lihim pa ring gumagalaw.

Pera, Pulitika, o Kapangyarihan?

Habang patuloy ang usapan, may mga spekulasyon na may pera umanong umiikot sa bawat “secret decision.” Hindi maliit na halaga—milyon-milyon daw ang pinag-uusapan. Sinasabing may mga kasong “pinapatagal” hanggang may lumapit o magbigay ng alok.

Kung totoo ito, lumalabas na ang sistemang dapat sana’y tagapagtanggol ng katotohanan ay unti-unting kinakain ng parehong bisyong pilit nitong nilalabanan.

Panibagong Pagsubok kay Remulla

Ngayon, nasa kamay ni Ombudsman Remulla ang mabigat na hamon: linisin ang pangalan ng tanggapan at patunayan na hindi ito bahagi ng lumang gawi. Nangako siyang magiging bukas at agresibo sa pagrepaso ng mga kasong naisantabi, lalo na ang mga iniwan ng nakaraang administrasyon.

Ngunit sa mga mata ng taumbayan, hindi sapat ang pangako. Ang kailangan nila ay resulta — mga kongkretong aksyon na magpapatunay na tapos na ang panahon ng mga “secret decision.”

Ang Malalim na Sugat ng Sistema

Kung tutuusin, hindi lang ito kuwento ng dalawang opisyal. Ito ay salamin ng mas malaking problema sa gobyerno — ang paulit-ulit na siklo ng kapangyarihan, impluwensiya, at pananahimik.

Habang tumatagal, mas lumalakas ang panawagan ng mga Pilipino para sa ganap na transparency. Sa gitna ng mga balitang ito, isang tanong ang hindi mawala-wala:

Hanggang kailan magtatago ang mga lihim sa likod ng hustisya?

Ang kasaysayan ay paulit-ulit nang nagpakita — bawat lihim na itinago ay lumalabas din sa huli. At kapag dumating ang araw na iyon, ang tanong ay hindi na kung sino ang nagsimula, kundi kung sino ang mananatiling tahimik.