Isang matinding hakbang ang isinagawa ni Justice Secretary Jesus Crispin Remulla sa patuloy na imbestigasyon sa umano’y korapsyon sa flood control projects—at sa pagkakataong ito, dalawang malalaking pangalan ang kanyang pinuntirya: si Zaldy Co at Martin Romualdez.

Ang dating powerful na si Co, at ang kilalang political figure na si Romualdez, ay ngayon ay iniimbestigahan dahil sa posibleng pagkakasangkot sa malawakang anomalya sa paggamit ng pondo para sa mga proyektong imprastruktura, partikular sa mga flood control systems.

Ang Biglaang Pag-alis ni Zaldy Co

Nagulat ang publiko nang biglang lumabas ang balita na umalis ng bansa si Zaldy Co. Ayon sa kanyang kampo, ito ay dahil sa isang medical emergency. Ngunit maraming nagtaka: bakit sa kalagitnaan ng kontrobersya, saka siya lumipad paalis?

Matapos nito, kinansela ang kanyang travel clearance at binigyan siya ng deadline upang bumalik sa bansa at personal na sagutin ang mga isyu. Ngunit sa halip na bumalik, nagbitiw siya bilang kinatawan ng AO Bicol—isang hakbang na lalo lamang nagpalakas ng hinala sa tunay niyang intensyon.

Dahil dito, naging usap-usapan ang posibilidad na tuluyan na siyang iwasan ang pananagutan at baka ituring pa siyang fugitive kung hindi siya makikipag-ugnayan sa mga otoridad.

Pagkadawit ni Martin Romualdez

Kasunod ni Co, sumambulat din ang pangalan ni Martin Romualdez. Ayon sa mga nag-iimbestiga, malapit ang ugnayan ng dalawa, at posibleng may kinalaman din si Romualdez sa mga pinapaborang proyekto at kontrata sa ilalim ng flood control program.

Bagama’t wala pang pormal na kaso laban sa kanya, hinihimok ng mga mamamayan at ilang opisyal na humarap si Romualdez sa imbestigasyon upang magbigay-linaw. Isa siya sa mga inaasahang iimbitahan sa mga susunod na pagdinig upang sagutin ang mga tanong na lumulutang sa publiko.

Mga Paratang: Kickback, Ghost Projects, at Overpricing

Ilan sa mga seryosong alegasyon na ibinabato sa dalawang mambabatas ay ang pagtanggap umano ng kickback mula sa mga contractor, paggamit ng dummy companies para makuha ang pondo, at pag-apruba ng mga proyektong wala namang aktwal na implementasyon.

May mga ulat pa na nagsasabing may mga malalaking halaga ng pera na ibinababa tuwing may aprubadong proyekto, at karamihan dito ay nauuwi raw sa bulsa ng ilang opisyal. Hindi rin nawawala ang usapin ng overpricing at mabilisang bidding process na tila gawa-gawa lamang.

Remulla: Walang Sasantuhin

Matigas ang paninindigan ni Remulla: walang exempted sa batas. Aniya, kahit gaano pa kataas ang posisyon, kung may basehan ang mga paratang, kailangang humarap sa proseso at sagutin ang mga ito.

Dagdag pa niya, hindi ito personalan kundi bahagi ng paglilinis at pagsasaayos sa sistema ng pamahalaan. Sa gitna ng mga lumulutang na alegasyon, importante raw na ipakita ng pamahalaan na seryoso ito sa pagtugis sa katiwalian—kahit sino pa ang sangkot.

Opinyon ng Bayan

Sa social media, hati ang opinyon ng taumbayan. Ang ilan ay nagsasabing dapat lang na imbestigahan si Co at Romualdez kung may sapat na ebidensya. Ang iba naman ay nangangamba na baka ito ay mauwi lamang sa isa na namang political drama na walang mapapanagot.

Ngunit iisa ang sigaw ng marami: sapat na ang palusot. Kailangang umiral ang hustisya. Lalo na’t ang pondo ay galing sa buwis ng mamamayan at dapat na ginagamit sa mga proyektong makikinabang ang lahat, hindi iilan.

Ano ang Susunod?

Sa mga darating na linggo, inaasahang lalalim pa ang imbestigasyon. Magpapadala ng pormal na paanyaya kina Co at Romualdez upang humarap sa committee hearings. Kapag hindi sila dumalo, posible silang ipatawag sa pamamagitan ng subpoena, o mas malala, maharap sa mga kasong kriminal.

Magtutulungan ang iba’t ibang ahensya upang makuha ang buong larawan ng kontrobersya. Kasama dito ang pag-audit ng mga proyekto, pagsusuri sa bank transactions, at pagkolekta ng mga testimonya mula sa mga contractor at dating staff ng mga sangkot.

Pagtatapos

Ang kasong ito ay hindi lamang tungkol kina Co at Romualdez. Isa itong pagsubok sa kakayahan ng pamahalaan na ipatupad ang accountability sa sarili nitong hanay. Kung sila’y mapatunayang walang sala, marapat lamang na linisin ang kanilang pangalan. Ngunit kung mayroong katotohanan ang mga paratang, responsibilidad ng pamahalaan na siguraduhin ang pananagutan.

Hawak ng mga mamamayan ang kanilang pagtingin—at ito ang panahon upang patunayan kung tunay na may hustisya sa bansa, o isa na namang trahedyang politikal ang uulit sa kasaysayan.