Tahimik sa umpisa. Pero ngayon, tila isang gulong ng kasaysayan ang muling umiikot. Sa sentro ng lumalalim na kontrobersya: mga pangalang dati’y untouchable—Senator Bong Go, Vice President Sara Duterte, at dating Pangulong Rodrigo Duterte. Sa harap ng mga alegasyon ng katiwalian, kapangyarihan, at mga krimen laban sa sangkatauhan, isang tanong ang muling nabubuhay sa publiko: May katapusan ba ang impyunidad?

Tumitibay na Ugnayan sa Gitna ng Katiwalian

Sa pagbusisi ng Commission on Audit (COA), nadiskubreng ang mga kompanyang Cel DJ Builders (pag-aari ng ama ni Bong Go) at Alfredo Builders and Supply (pag-aari ng kanyang half-brother) ay tumanggap ng mahigit ₱7 bilyong halaga ng mga kontrata mula sa gobyerno sa nakalipas na dekada.

Ayon kay dating Senator Antonio Trillanes, imposibleng makuha ng pamilya ni Go ang mga kontratang ito kung walang political influence mula kay Bong Go mismo at kay dating Pangulong Duterte. Dagdag pa rito, itinuturong konektado umano sa kanila ang tinaguriang “Flood Control King and Queen” na sina Curly at Sarah Descaya, na sinasabing sangkot sa pagdududa ng pondo sa mga infrastructure project.

ICC: Papalapit ang Pagsingil

Habang umiinit ang usapin sa katiwalian, mas lalong umiigting ang mga hakbang ng International Criminal Court (ICC) laban kay dating Pangulong Rodrigo Duterte. Sa pinakahuling ulat, tatlong kaso ng murder ang pormal nang inirekomenda ng ICC prosecutor kaugnay sa “crimes against humanity” ng war on drugs.

Ngunit ayon sa mga insider, hindi lang si Duterte ang nakatutok ngayon sa lente ng ICC. May posibilidad umanong kasunod siya sa arrest warrant ang ilang mga opisyal na direktang sangkot sa implementasyon ng drug war—kabilang na si Senator Bato dela Rosa at Bong Go.

Ang Estratehiya ng Pagkaawa

Ayon sa mga nakalap na impormasyon, desperado na umano ang kampo ni Duterte. Kumakalat ang balita na ilang beses daw nawalan ng malay ang dating pangulo sa detention center ng ICC—isang hakbang umano para makalikha ng simpatiya at mabigyan ng “interim release”.

Ngunit sa mga pahayag ni Trillanes, malinaw ang paninindigan: “Walang naitalang medical emergency. May access sa doktor, ospital, at telepono si Duterte. Ang detention center ay halos resort-level ang kalagayan.”

Para sa dating senador, ang mga pinakakalat na isyu ng dementia, pagkahimatay, at “inhumane treatment” ay bahagi lang ng isang mas malawak na estratehiya para ilihis ang atensyon sa ICC trial. Ngunit ang mas matindi pa: may mga plano umanong pagpapatalsik kay Pangulong Bongbong Marcos noong Setyembre.

Destabilisasyon? Isang Nabigong Kudeta?

Ayon sa mga intel report, plano umano ng kampo ni Sara Duterte at ilang retiradong heneral na gamitin ang September 21 rallies bilang mitsa ng destabilisasyon.

Ang layunin: makalikha ng critical mass, hikayatin ang withdrawal of support mula sa militar, at sa huli, maitalaga si Sara Duterte bilang bagong pangulo. Ngunit nabigo ito nang hindi sumakay ang mga tunay na organizer ng rally sa panawagang pagpapatalsik.

Sa kabila ng kabiguang iyon, nananatiling aktibo ang banta. Patuloy umanong gumagalaw ang grupo sa likod ng tangkang ito—na kinabibilangan ng mga dating heneral, DDS loyalists, at ilang politiko na may “dual allegiance.”

Pagdurugo sa Loob ng Administrasyon

Hindi rin ligtas sa intriga ang kasalukuyang administrasyon. May mga ulat ng “double agents” sa loob ng kampo ni Pangulong Marcos—mga tagapayo at opisyal na may simpatya o direktang ugnayan sa Duterte camp. Isa sa pinangalanan: Toby Chanco, campaign manager ng Alianza, na umano’y “ibinigay ang Mindanao sa kalaban” at ngayon ay pinupuntirya si House Speaker Romualdez.

Ayon kay Trillanes, isa itong malaking pagkakamali ng kampo ng Pangulo—ang hindi itulak ang impeachment ni Sara Duterte. Kung naituloy ito, ani niya, ibang istorya na sana ang pinag-uusapan ngayon.

Sino ang Kasunod?

Habang inaasahang ilalabas ng ICC sa Nobyembre ang pinal na desisyon kung maaari nang ituloy ang paglilitis kay Duterte, lumalakas ang bulung-bulungan: sino ang kasunod na kakasuhan?

Posibleng kabilang sa susunod na target:

Bong Go, dahil sa kanyang pagiging close-in aide at direktang impluwensya sa mga security operations;

Sara Duterte, kung mapatunayang sangkot sa obstruction o pakikipagsabwatan;

Senator Bato dela Rosa, bilang dating hepe ng PNP sa kasagsagan ng madugong drug war.

Isang Babala sa Lahat ng Lider

Para kay Trillanes, ang pag-usad ng kaso sa ICC ay hindi lamang paghahanap ng hustisya. Ito ay isang mensahe para sa kasalukuyan at susunod na henerasyon ng mga lider—na hindi ligtas ang sinuman sa paniningil ng kasaysayan.

“Tingnan niyo si Duterte hindi bilang matanda ngayon, kundi bilang pangulo na nag-utos ng libo-libong extrajudicial killings. ‘Yun ang dahilan kung bakit siya nakakulong. Ito ang kabayaran.”

Sa patuloy na pagputok ng mga isyu sa katiwalian, kasong pandigma, at sabwatan para sa kapangyarihan, hindi maikakaila: nagbabago ang ihip ng hangin sa pulitika ng Pilipinas. At sa harap ng lahat ng ito, ang taumbayan ang kailangang maging mapanuri, mapagbantay, at matapang.