Sa harap ng patuloy na tensyon sa West Philippine Sea, isang nakakagulat at makahulugang pahayag mula sa China ang umalingawngaw hindi lamang sa Pilipinas, kundi sa buong mundo. Sa isang press conference sa Beijing, naglabas ng hindi inaasahang mensahe ang tagapagsalita ng Chinese Foreign Ministry: “Mutually assured destruction. We will not escalate. We will never use real ammunition between China and the Philippines.”

Ang matapang pero diplomatikong pahayag na ito ay tila pagtatangka ng China na pigilan ang lumalalang tensyon sa rehiyon, habang patuloy namang tumitindig ang Pilipinas sa mga isyung may kinalaman sa karagatan at soberanya. Pero ang mas nakakagulat ay ang tila pagbabago ng tono ng Beijing—mula sa pagiging agresibo tungo sa pagiging mahinahon, may halong pagkilala at babala.

“Huwag Niyong Maliitin ang Pilipinas”

Isa sa mga pinaka-kumakalat na linya ngayon ay ang sinabi ng China na, “If you ignore the Philippines, it will be a mistake.” Para sa maraming Pilipino, isang malaking pagkilala ito sa lumalaking papel ng ating bansa sa mga isyung internasyonal.

Matagal nang tila nasa gilid lang ang Pilipinas pagdating sa mga global na usapin. Ngunit ngayon, dahil sa matatag na posisyon ng administrasyon sa West Philippine Sea, at sa muling pagpapatibay ng alyansa sa Amerika at iba pang kanluraning bansa, unti-unti nang nakikita ang Pilipinas bilang isang “game-changer” sa Asya.

Bakit Bigla Tayong Tinitingnan ng Mundo?

Ang lokasyon ng Pilipinas ay isa sa pinakamahalagang dahilan. Nasa sentro tayo ng Southeast Asia—isang tulay sa pagitan ng Silangan at Kanluran. Para sa China at Amerika, napakahalaga ng posisyon natin sa usaping seguridad at ekonomiya. Ang mga base militar ng US sa bansa ay nakikitang banta ng China, samantalang para sa Pilipinas, ito ay pananggalang at depensa.

Pero hindi lang usaping militar ang nagpapakulo sa tensyon. Ang mabilis na pag-unlad ng ating ekonomiya ay isa ring mahalagang bahagi ng usapan. Ayon sa Asian Development Bank, isa ang Pilipinas sa mga fastest-growing economies sa rehiyon. Ito ang dahilan kung bakit gustong manatiling malapit ang China sa atin—ayaw nitong mahulog ang Pilipinas sa eksklusibong impluwensya ng Amerika, Japan, at South Korea.

China: “Kaibigan Namin ang Pilipino”

Sa gitna ng mga babala, siniguro rin ng China na hindi nila layong magkaroon ng armadong sagupaan. Ayon sa kanila, “We hope we will only use water cannons.” Isang paalala na kahit may tensyon, gusto pa rin nilang mapanatili ang kapayapaan. Para sa kanila, ang mga Pilipino ay kaibigan, hindi kaaway. Pero sa likod ng magagandang salita ay may halong pagpapaalala—kung lalaban ka sa China, kailangan mong maging handa.

Sa pananaw ng ilang eksperto, ito ay tinatawag na “soft threat”—isang paraan ng pagpapakita ng pwersa na hindi tahasang pagbabanta, pero may kaakibat na implikasyon.

Isang Bansang Hindi Na Puwedeng Ipagwalang-Bahala

Dati, ang Pilipinas ay tila tagamasid lamang sa mga malalaking usaping internasyonal. Pero sa kasalukuyan, tayo na ang isa sa mga tinututukan. Ayon sa ilang political analysts, kung marunong tayong maglaro ng tama, maaari nating gamitin ang interes ng mga malalaking bansa sa ating kapakinabangan. Tulad ng:

Mga proyekto sa imprastraktura

Dagdag na investments sa edukasyon, teknolohiya, at agrikultura

Palitan ng kaalaman at kultura

Mas malakas na boses sa mga international forums

Ngunit may kasamang hamon ito. Kailangan nating maging matalino sa pagpili ng kakampi, at siguraduhing hindi tayo magiging sunud-sunuran lamang sa dikta ng ibang bansa. Sa gitna ng girian ng China at America, ang Pilipinas ang tila nasa gitna ng giyera ng impluwensya.

Ano ang Dapat Nating Piliin?

Tanong ng marami: Sa pagitan ng dalawang higanteng bansa—ang Silangan (China) at ang Kanluran (America)—saan tayo papanig? O maaari bang tayo mismo ang magtakda ng ating sariling direksyon?

Sa kasalukuyang kalagayan, mayroon tayong natatanging posisyon para maging “bridge” sa pagitan ng dalawang pwersa. Ang Pilipinas ay maaaring magsilbing tagapamagitan, hindi lang sa salita kundi sa gawa. Kung gagamitin natin ito ng tama, hindi lang tayo makikinabang—maaari pa tayong maging ehemplo sa buong rehiyon kung paano isinusulong ang kapayapaan at kaunlaran sa gitna ng tensyon.

Isang Paalala ng Lakas sa Kabila ng Laki

Sa kabila ng maliit nating sukat kumpara sa mga bansang tulad ng China, hindi tayo dapat maliitin. Sa usaping diplomasya, minsan ay hindi sukat ang mahalaga kundi diskarte, paninindigan, at tamang pakikipag-alyansa. Tulad ng sinabi ng isang analyst: “Hindi mo kailangang maging higante para magkaroon ng boses.”

Ngayong unti-unting nabubuksan ang mata ng mundo sa papel ng Pilipinas, nasa kamay ng bawat Pilipino—lalo na ng ating mga lider—kung paano natin gagamitin ang pagkakataong ito. Hindi sapat ang tapang; kailangan din ang talino. Hindi sapat ang pakikisama; kailangan din ang prinsipyo.

Ang pahayag ng China ay hindi lamang babala kundi isang pag-amin. Na ang Pilipinas ay hindi na maaaring balewalain. Isa na tayong boses na may saysay sa rehiyon. At kung tayo mismo ay maniniwala sa ating halaga, hindi malayong maging tunay tayong lider sa bagong mukha ng Asya.