Hindi na nakapagtimpi si Heart Evangelista matapos banggitin ni Vice Ganda ang umano’y mga bulok na classroom sa kanyang probinsya, Sorsogon — bagay na tila nagbigay ng maling impresyon sa publiko tungkol sa mga proyekto ng aktres at asawa nitong si Senador Chiz Escudero.

Ayon sa kampo ni Heart, labis na nabahala ang aktres sa paraan ng pagkakabanggit ni Vice, lalo na’t tila ipinahiwatig nitong may kapabayaan sa kanilang lugar pagdating sa mga paaralan. Ngunit ayon sa mga taong malapit sa kanya, kung alam lang daw ng komedyante kung gaano kalaki ang naiambag ni Heart sa pagpapaayos at pagpapatayo ng mga paaralan sa Sorsogon, baka raw lamunin ito ng hiya.

Tahimik man sa social media pagdating sa mga isyung pulitikal, kilala si Heart sa kanyang matinding malasakit sa edukasyon at kabataan. Hindi man niya ipinangangalandakan, personal umano nitong tinutulungan ang mga paaralan sa malalayong barangay — mula sa pagpipinta ng silid-aralan, pagbigay ng kagamitan, hanggang sa pag-ayuda sa mga estudyanteng kulang sa gamit.

Ngunit dahil sa viral na pahayag ni Vice Ganda, napilitan ang kampo ni Heart na magsalita. “Hindi niya kailangan ipagmalaki ang pagtulong. Pero huwag naman sanang maliitin ang mga ginagawa niyang kabutihan,” ayon sa isang malapit na source sa aktres.

Sa mga naglabasang video ng Senado kamakailan, naging mainit ang usapan tungkol sa kalunos-lunos na kondisyon ng maraming paaralan sa bansa. Mismong mga senador gaya nina Raffy Tulfo at Loren Legarda ang naglabas ng pagkadismaya sa kakulangan ng mga silid-aralan at, higit sa lahat, sa kawalan ng maayos na mga banyo sa mga pampublikong paaralan.

Sa naturang pagdinig, lumabas na higit 165,000 classrooms pa ang kakailanganin upang matugunan ang kasalukuyang backlog. Ang resulta: siksikan ang mga estudyante, may tatlong shift sa isang araw, at madalas ay kulang pa sa oras ng klase.

Sa mga lugar tulad ng Sorsogon, ang mga problemang ito ay hindi bago. Ngunit ayon sa ilang lokal na opisyal, malaki na raw ang nabawas sa problema sa tulong ng mga pribadong donor — kabilang na si Heart Evangelista. “Matagal na siyang tumutulong, tahimik lang. Kahit noong wala pa siyang puwesto sa gobyerno, nagdadala na siya ng pintura, upuan, at kagamitan para sa mga bata,” ayon sa isang guro sa bayan ng Bulan.

Kaya’t nang marinig ni Heart ang tungkol sa umano’y “bulok na classroom” na binanggit ni Vice Ganda, hindi na raw ito nakapagtimpi. “Hindi naman siguro tama na basta-basta kang magbibitiw ng salita nang hindi mo alam ang buong kuwento,” ani ng kampo ni Heart.

Si Vice naman, sa kabilang banda, ay kilala sa pagiging prangka at matapang sa mga pahayag — lalo na kapag may kinalaman sa isyung panlipunan. Sa kanyang programa, nabanggit niya ang umano’y mga silid-aralang sira, marumi, at hindi ligtas sa mga bata. Ngunit ayon sa mga netizen, tila nagkaroon ng hindi pagkakaunawaan sa kung saan talaga nangyari ang mga problemang iyon.

Marami ang nagtanggol kay Heart online. “Hindi mo kailangang ipagyabang ang pagtulong para lang masabing mabuti kang tao,” sabi ng isang komento. “Kung alam lang ni Vice kung gaano kalaki ang naiambag ni Heart sa Sorsogon, baka siya pa ang unang mag-sorry.”

Sa gitna ng kontrobersya, nanatiling kalmado si Senador Chiz Escudero. Ngunit ayon sa mga malalapit sa kanya, “di na raw ito nakatiis” at minabuting ipagtanggol ang asawa. Kilala si Chiz bilang isang tahimik ngunit matatag na tagapagsalita pagdating sa usaping may kinalaman sa pamilya.

“Hindi kailangang magpatutsadahan. Mas mabuting magtulungan na lang sa halip na magbatuhan ng salita,” aniya umano sa isang pribadong usapan.

Samantala, habang patuloy na pinag-uusapan ang isyung ito sa social media, lumalalim din ang diskusyon tungkol sa tunay na kalagayan ng edukasyon sa bansa. Sa mga pagdinig ng Senado, lumalabas na kulang hindi lang sa pondo kundi pati sa maayos na plano ang Department of Education at DPWH.

Nabunyag din na sa ilang mga bagong paaralang itinayo, walang mga banyo sa bawat palapag. May mga estudyanteng kailangang bumaba ng tatlong palapag para lang makagamit ng palikuran — at minsan pa’y kailangang lumabas ng gusali. “Hindi makatao,” sabi ni Senador Tulfo, “kung pipila ang limampung estudyante sa isang maliit na banyo.”

Mismong si Senador Loren Legarda ay sumang-ayon. “Dapat mandatory na may banyo bawat silid o bawat palapag. Hindi na dapat optional,” aniya.

Sa huli, ang isyung sinimulan ng isang simpleng komento ay naging malalim na pagtalakay sa problema ng sistema. Mula sa tuligsa ni Vice Ganda hanggang sa matapang na tugon ni Heart Evangelista, lumitaw ang dalawang mukha ng katotohanan — ang isa, nakikita sa telebisyon; ang isa, tahimik na gumagalaw sa likod ng kamera.

At sa mata ng publiko, mas lumalim ang respeto kay Heart — hindi dahil sa kanyang kasikatan, kundi dahil sa kanyang pagiging totoo. “Hindi niya kailangang magsalita para ipakita ang ginagawa niya. Ang gawa niya mismo ang nagpapatunay,” sabi ng isang guro sa Sorsogon.

Habang si Vice Ganda ay patuloy na nagbibigay-aliw at pumupukaw ng diskusyon, tila naalala ng marami ang isang simpleng aral: hindi lahat ng mabuti ay kailangang makita. At minsan, ang mga tahimik na tumutulong — sila ang tunay na gumagawa ng pagbabago.