Isang nakakagulat na sandali ang naganap sa Summit ng Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC) sa Songdo, South Korea. Habang abala ang mga lider ng Asia-Pacific sa opisyal na pagpupulong, kapansin-pansin ang eksenang nagkamayan sina Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. at Chinese President Xi Jinping — isang simpleng kilos na nagpa-init ng mga diskusyon sa social media.

Walang pormal na anunsyo ng pribadong pagpupulong sa pagitan ng dalawang pinuno, ngunit ayon sa mga opisyal ng Malacañang, nagkaroon ng “preliminary talks” na magbubukas ng dalawang posibleng bilateral meetings sa summit. Ang kamayan ay tila simbolo ng panibagong yugto ng diplomasya sa pagitan ng Pilipinas at China—isang hakbang na marami ang hindi inaasahan, lalo na sa gitna ng patuloy na tensyon sa West Philippine Sea.

Sa kaniyang talumpati sa APEC, binigyang-diin ni Pangulong Marcos ang kahalagahan ng pagtutulungan ng mga bansa upang matugunan ang kakulangan sa enerhiya at digital infrastructure sa buong rehiyon. “Hindi sapat ang magtayo lamang ng mga sistema; kailangan ding tiyakin na may kakayahan ang mga tao na gamitin ito,” ani ng Pangulo.

Hinikayat niya ang mga kasaping bansa ng APEC na palakasin ang investment at policy coordination para masiguro na walang bansang maiiwan sa mabilis na pag-unlad ng teknolohiya. Pinuri rin ng ilang delegado ang malinaw na direksyon ng Pilipinas sa digital readiness at renewable energy—dalawang sektor na itinuturing na susi sa pangmatagalang paglago.

Kasabay nito, ginamit ni Marcos ang pagkakataon upang imbitahan ang mga dayuhang mamumuhunan na tingnan ang Pilipinas bilang sentro ng advanced manufacturing, data centers, at digital services sa rehiyon. Sinabi pa niya na handa ang bansa para sa “modern partnership” na nakabatay sa reporma, transparency, at matatag na regulasyon.

Ngunit ang tunay na ikinagulat ng marami ay nang ipahayag ng Malacañang ang intensyon ng Pilipinas na tuluyang ituloy ang paggamit ng nuclear energy bilang bahagi ng pambansang power grid — isang usaping dati’y itinuturing na maselan at puno ng takot.

Sa isang workshop na ginanap sa Maynila, nagtipon ang mga opisyal ng Department of Energy, mga eksperto sa enerhiya, at kinatawan ng International Atomic Energy Agency upang pag-usapan ang pagbuo ng unang commercial nuclear power plant ng bansa, tinawag na “Pioneer NPP.”

Ayon kay Energy Undersecretary Giovanni Carlo Bacordo, ito ang unang hakbang sa pagkakaroon ng matatag at abot-kayang suplay ng kuryente sa Pilipinas. Ipinaliwanag niya na binibigyang prayoridad ngayon ng pamahalaan ang mga proyekto sa nuclear energy na ligtas, may malinaw na financing framework, at sumusunod sa international standards.

Kaugnay nito, naglabas ng circular ang DOE na nagbibigay ng mga insentibo sa mga kumpanya at lokal na pamahalaan na handang makipagtulungan sa proyekto. Ilang probinsya, kabilang ang Pangasinan, ang nagpahayag ng interes na maging host ng mga nuclear facility kapalit ng mas murang kuryente at mga programang pangkabuhayan.

Ipinaliwanag naman ni Dr. Arcilia ng Philippine Nuclear Research Institute na ang bagong Philippine National Nuclear Energy Safety Act ay magtitiyak ng mahigpit na regulasyon sa ilalim ng itatatag na Philippine Atomic Energy Regulatory and Safety Authority (Philatom). Ang ahensyang ito ang magbibigay ng lisensya sa mga proyekto lamang kung mapapatunayang ligtas at akma sa mga pamantayan ng International Atomic Energy Agency.

Bagama’t marami pa ring nagdududa sa hakbang na ito, ipinunto ng gobyerno na ito ang susi upang tuluyang matapos ang paulit-ulit na problema sa kakulangan ng suplay ng kuryente at mataas na presyo ng elektrisidad. “Hindi ito desisyong minadali. Ito ay desisyong pinag-isipan, sinuri, at itinuring na daan tungo sa mas ligtas at mas maunlad na kinabukasan,” ani Bacordo.

Sa kabila ng seryosong tema ng summit, nagkaroon din ng kakaibang kaganapan na agad kumalat sa social media — ang Thrilla in Manila 2, isang espesyal na boxing event na dinaluhan mismo ni Pangulong Marcos at ni Manny Pacquiao bilang pagpupugay sa makasaysayang laban ni Muhammad Ali noong 1975.

Ngunit bago pa man magsimula ang programa, umalingawngaw sa venue ang ilang sigaw mula sa mga Pilipinong dumalo, kabilang ang salitang “Ikulong na ’yan!” habang papasok ang Pangulo. Ang mga video ng eksenang ito ay agad na kumalat online at nagdulot ng matinding diskusyon — ilan ang sumang-ayon, habang marami rin ang nagsabing hindi ito ang tamang lugar para sa ganitong mga sigaw.

Sa kabila ng tensyon, nanatiling kalmado si Marcos at itinuloy ang programa. Sa kanyang mensahe, sinabi niyang buo ang suporta ng kanyang administrasyon sa paggunita ng Thrilla in Manila at sa pagtaguyod ng bagong henerasyon ng mga atleta. Kasama si Pacquiao, nilunsad nila ang proyektong “Thrilla in Manila 2”, na layuning buhayin muli ang diwa ng sportsmanship at palakasin ang lokal na boxing scene.

Tampok sa event ang batang boksingero na si Eman Bacosa, anak ni Pacquiao, na nagwagi laban kay Nico Salado sa isang mainit na laban. Ipinakita ng batang atleta ang disiplina at tapang na hinubog ng kanyang ama, dahilan upang mapanumbalik ang pag-asa ng mga Pilipino sa panibagong henerasyon ng mga mandirigmang Pinoy sa ring.

Sa pagtatapos ng gabi, kapansin-pansin ang tatlong imahe na nagmarka sa publiko:
ang kamayan ni Marcos at Xi, na nagpakita ng bagong ugnayan;
ang pagtulak sa nuclear energy, na simbolo ng pag-asa sa matatag na kinabukasan;
at ang Thrilla in Manila 2, na nagpapaalala sa tapang, disiplina, at puso ng mga Pilipino.

Tatlong magkaibang kaganapan, ngunit may iisang mensahe: ang Pilipinas ay muling kumikilos, lumalaban, at handang tumindig bilang isang bansang kayang makipagsabayan sa buong mundo.

Ngunit habang patuloy ang mga usapin ng reporma, enerhiya, at diplomasya — isang tanong ang bumabalik sa isipan ng marami: kaya ba talagang baguhin ng mga simbolong ito ang direksyon ng bansa, o mananatili lamang silang mga larawan ng pangako na kailangang patunayan?