Nagulantang ang publiko matapos pumutok ang balitang nasunog ang ilang bahagi ng tanggapan ng Department of Public Works and Highways (DPWH) sa Quezon City nitong Miyerkules, Oktubre 22. Sa unang tingin, maaaring isa lamang itong karaniwang insidente ng sunog — ngunit ayon kay Ombudsman Boying Remulla, maaaring mas malalim ang dahilan sa likod ng pangyayaring ito.

Sa isang pahayag, agad na ipinag-utos ni Ombudsman Remulla ang masusing imbestigasyon upang malaman kung ang sunog ay aksidente o sinadyang gawin para sirain ang mga dokumentong may kinalaman sa mga isyung kinakaharap ngayon ng ahensya, partikular na sa mga umano’y anomalya sa mga flood control project ng DPWH.

Isang Sunog na Nagdulot ng Kaba at Pagdududa

Ayon sa ulat, mabilis na kumalat ang apoy sa ilang bahagi ng gusali ng DPWH, dahilan upang agad magresponde ang Bureau of Fire Protection (BFP). Gayunpaman, naging kapansin-pansin sa marami ang “coincidence” ng insidente—sapagkat nangyari ito sa gitna ng mainit na imbestigasyon ukol sa mga kontrobersyal na proyekto ng flood control na inaakusahan ng korapsyon.

Maging si Ombudsman Remulla ay hindi naiwasang magduda. Ayon sa kanya, “Disturbing ang nangyaring sunog, lalo na’t maraming dokumento ang dapat sanang iniimbestigahan. Hindi natin papayagan na maging dahilan ito para makaiwas sa pananagutan ang sinuman.”

Utos ng Ombudsman: Imbestigahan Kung May Arson

Kaugnay nito, inatasan ng Ombudsman ang National Bureau of Investigation (NBI) na makipagtulungan sa BFP upang tukuyin ang pinagmulan ng sunog. Dagdag niya, “Madaling matukoy kung aksidente o sinadya. May mga eksperto tayong kayang tukuyin ang pinagmulan ng apoy.”

Binanggit din ni Remulla na umaasa siyang may mga backup files at electronic copies ang DPWH upang hindi tuluyang mawala ang mga mahahalagang dokumento. “Sana, nakaligtas ang mga computer na naglalaman ng impormasyon. Hindi natin hahayaang gamitin ang sunog na ito bilang dahilan para itago ang katotohanan,” dagdag pa niya.

Pahayag ng DPWH: “Walang Nasunog na Dokumentong May Kinalaman sa Anomalya”

Samantala, isang opisyal ng DPWH ang nagsalita upang linawin ang sitwasyon. Ayon sa kanya, totoo ngang may nasunog na ilang dokumento, ngunit mga regular na ulat lamang ito at walang kinalaman sa mga isyung iniimbestigahan.

“Ang mga nasunog na file ay tungkol lamang sa mga materyales at calibration reports. Wala pong dokumento na may kaugnayan sa flood control investigation ang naapektuhan,” paliwanag ng opisyal.

Ngunit sa kabila nito, marami ang nananatiling nagdududa. Para sa ilan, tila imposibleng walang kahit isang sensitibong dokumento ang nadamay, lalo na’t ang nasunog na bahagi ay isa sa mga opisina ng central operations ng ahensya.

Coincidence o Cover-Up?

Maraming mamamayan ang nagtanong: bakit ngayon? Bakit sa gitna ng imbestigasyon at sunod-sunod na alegasyon ng katiwalian biglang nagkaroon ng sunog? Marami ang nagsasabing hindi ito basta aksidente. “Masyadong sakto ang timing,” ani ng ilang netizens. “Parang sinadya para burahin ang ebidensya.”

Hindi ito ang unang pagkakataon na nasangkot sa kontrobersya ang DPWH. Sa mga nakaraang taon, ilang ulat na rin ang lumabas hinggil sa mga overpriced projects, ghost contracts, at mga flood control program na di umano’y ginawang daan para sa katiwalian.

Ang Kontrobersyal na CLTG Builders

Habang patuloy ang imbestigasyon, muling binuhay ng ilang sektor ang pangalan ng isang kilalang contractor — ang CLTG Builders — na konektado umano sa pamilya ng isang mataas na opisyal sa gobyerno. Ang acronym ng kompanya, CLTG, ay umano’y nangangahulugang Christopher Lawrence Tesoro Go, na tumutukoy kay Senador Bong Go.

Ayon sa mga kritiko, ito raw ang contractor na nakakuha ng ilang proyekto sa ilalim ng DPWH sa mga nakaraang taon. Bagama’t mariin itong itinanggi ni Senador Go, nananatiling palaisipan kung paano ginagamit ang kanyang pangalan sa mga kontratang ito.

“Kung talagang wala siyang kinalaman, bakit hindi niya pinigilan noon pa man ang paggamit ng kanyang pangalan sa mga proyekto?” tanong ng ilan. Ngunit iginiit ng kampo ni Senador Go na wala siyang direktang kaugnayan o interes sa anumang transaksyon ng DPWH, at handa siyang humarap sa anumang imbestigasyon kung kinakailangan.

Babala ni Ombudsman Remulla: Walang Makakaligtas

Sa kabila ng mga espekulasyon, tiniyak ni Ombudsman Remulla na hindi magtatapos ang imbestigasyon hangga’t hindi lumalabas ang buong katotohanan. “Walang makakaligtas. Kung may nagtatangkang itago ang ebidensya o sirain ito, hahabulin natin sila sa batas,” madiin niyang pahayag.

Dagdag pa niya, magsisilbing paalala ang insidenteng ito sa lahat ng ahensya ng gobyerno na kailangang panagutan ang bawat aksyon at maging mas maingat sa paghawak ng mga dokumento, lalo na kung ito ay may kinalaman sa pera ng bayan.

Reaksyon ng Publiko: Galit, Pagkainis, at Pagod sa Katiwalian

Sa social media, umapaw ang galit at pagkadismaya ng taumbayan. Marami ang nagkomento na tila hindi na sila nagugulat sa mga ganitong pangyayari. “Lagi na lang may sunog kapag may imbestigasyon,” ani ng isang netizen. “Hindi na bago sa atin ito, pero nakakapagod nang paulit-ulit.”

May ilan ding nanawagan ng transparency at accountability, hinihiling na agad ilabas ng NBI at BFP ang resulta ng kanilang imbestigasyon upang hindi na madagdagan ang mga haka-haka. “Ang gusto lang ng mga tao ay katotohanan,” sabi ng isang commenter. “Kung may mali, dapat may managot.”

Isang Paalala: Katotohanan ay Hindi Masusunog

Sa huli, ang sunog sa DPWH ay nagsilbing simbolo ng mas malaking problema sa sistema—ang paulit-ulit na pagtakbo sa katotohanan. Ngunit gaya ng sinabi ni Ombudsman Remulla, kahit masunog man ang mga papel, hindi kailanman masusunog ang katotohanan.

Ang tunay na hamon ngayon ay kung magagawa bang panindigan ng mga institusyon ng gobyerno ang kanilang pangakong transparency at integrity. Dahil sa isang bansang matagal nang sinusubok ng korapsyon, tanging liwanag ng katotohanan lamang ang makapagliligtas sa atin mula sa dilim ng katiwalian.