Panimula: Isang Tuwid na Opisyal, Isang Malagim na Trahedya
Taong 2020, isang trahedya ang yumanig sa mundo ng Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO). Ang dating pulis at board secretary ng PCSO, si Wesley Barayuga, ay tinambangan sa harap ng publiko, sa kabila ng kanyang reputasyon bilang isang marangal at tapat na opisyal. Ang pangyayaring ito ay nag-viral, lalo na dahil sa CCTV footage na nagpakita ng brutalidad ng krimen. Ngunit ang kasunod na mga rebelasyon ay higit pa sa inaasahan ng publiko, na nagbukas ng malalim na kontrobersya sa loob ng ahensya at sa law enforcement ng bansa.

Ang Buhay at Karera ni Wesley Barayuga
Si Wesley Barayuga ay kilala sa kanyang integridad at dedikasyon sa serbisyo publiko. Ipinanganak sa Nueva Ecija at lumaki sa Iloilo City, siya ay nagtapos sa Philippine Military Academy noong 1983 at nagkaroon ng mataas na ranggo sa pulisya bilang Police Brigadier General. Pagkaraan, kumuha siya ng kursong batas sa University of San Agustin noong 1996 at nagsilbi bilang director ng Iloilo City Police Office mula 2006 hanggang 2008.

Noong 2018, siya ay hinirang bilang board secretary ng PCSO, kung saan naging kilala siya sa paglaban sa iligal na Small Town Lottery (STL) at pagtatanggal ng mga operator na lumalabag sa batas. Sa kabila ng kanyang mataas na posisyon, nanatili siyang simpleng tao, palaging nagco-commute at hindi umaasa sa mga pribilehiyo ng kanyang posisyon.

Ang Malagim na Araw: July 30, 2020
Sa hapon ng July 30, 2020, si Wesley ay nakasakay sa likod ng kanyang Mitsubishi pickup kasama ang driver na si Jojo Gunao. Habang dumadaan sa Kalbayog at Malinao Street sa Mandaluyong City, biglang sumulpot ang isang lalaking sakay ng motorsiklo. Gamit ang parehong kamay, pinagbabaril ang magkasama nang mabilis at walang awa. Ang kotse nina Wesley ay tumama sa ibang sasakyan bago tuluyang huminto. Si Wesley ay idineklarang patay sa lugar, samantalang si Jojo ay nakaligtas matapos gamutin sa ospital.

Paglalahad ng Motibo: Sino at Bakit?
Sa unang bahagi ng imbestigasyon, marami ang nagtaka sa posibleng motibo. Isa sa mga tinitingnan ng PNP ay ang tungkulin ni Wesley bilang board secretary, lalo na sa pagbibigay o pagtanggi ng STL franchises. Ang kanyang reputasyon bilang tapat na opisyal ay nagdulot ng galit sa ilang may interes sa illegal na operasyon.

Dalawang taon matapos ang krimen, isang nakakabiglang rebelasyon ang lumitaw: isang dating pulis na si Roina Garma, na noon ay GM ng PCSO, ang diumano’y mastermind sa pagpatay. Ayon sa testimonya ni Lt. Col. Santi Mendoza, iniutos ni Garma at ng dating Napolcom commissioner na si Idalberto Leonardo ang pagpatay kay Wesley, at binigyan siya ng Php300,000 para sa operasyon.

Ang Papel ng Sistemang Reward sa War on Drugs
Sa testimonya ni Garma, ibinunyag niya ang reward system sa ilalim ng war on drugs noong administrasyon ni dating Pangulong Duterte. Ayon dito, may cash incentive para sa bawat target na na-neutralize, na umaabot mula Php20,000 hanggang Php1 milyon. Sinabi ni Garma na ang pagbubunyag sa sistemang ito ay para sa kanyang proteksyon at para sa katotohanan na dapat maiparating sa publiko.

Ang Panahon ng Katarungan at Mga Hakbang ng Gobyerno
Makalipas ang ilang taon, nagsimulang muling buksan ang kaso. Noong Setyembre 2025, dumating si Garma sa Pilipinas matapos makulong sa Amerika at mag-file ng asylum. Kasabay nito, nagsimula ang DOJ at NBI ng pormal na pagsasampa ng kaso laban sa mga suspek, kabilang sina Garma, Idalberto, Santi Mendoza, at Nelson Mariano. Dalawang suspect, sina Nelson at Santi, ay sumuko sa otoridad, na may mahalagang testimonya upang maipahayag ang buong pagkakasangkot ng mastermind sa krimen.

Noong Oktubre 16, 2025, iniutos ng Mandaluyong RTC na kanselahin ang pasaporte ng mga suspek upang hindi makalipad, at inihanda ang pretrial conference sa Nobyembre 12, 2025. Kasabay nito, humiling ang gobyerno ng red notice mula sa Interpol upang mapabilis ang pagpapauwi at paglilitis ng mga may kagagawan ng brutal na krimen.

Epekto sa Publiko at Legacy ni Wesley
Ang pagkamatay ni Wesley ay hindi lamang isang trahedya sa kanyang pamilya at mga kaibigan kundi isang wake-up call sa publiko tungkol sa katiwalian at panganib na dulot ng mga power struggles sa loob ng ahensya ng gobyerno. Si Wesley, bilang simbolo ng tapat na serbisyo, ay nananatiling halimbawa ng dedikasyon at integridad. Ang kanyang alaala ay nagpapaalala sa lahat na ang katotohanan at hustisya ay dapat ipaglaban, gaano man kahirap ang laban.

Pangwakas: Katarungan na Dapat Makamtan
Habang patuloy ang imbestigasyon at paglilitis, ang kaso ni Wesley Barayuga ay nagiging simbolo ng laban para sa hustisya sa Pilipinas. Ipinapakita nito ang kahalagahan ng transparency, integridad, at pagsunod sa batas, lalo na para sa mga nasa posisyon ng kapangyarihan. Sa huli, ang pag-asa ng pamilya at ng publiko ay ang makamtan ang hustisya na matagal nang naantala, at ang alaala ni Wesley ay hindi malilimutan.