Sa gitna ng magulong pulitika sa Pilipinas, muling yumanig ang publiko matapos kumalat ang alegasyong nagmula umano kay dating First Lady Imelda Marcos—mga paratang na agad nagpasiklab ng matinding diskusyon, galit, at pagkalito sa social media. Ayon sa mga ulat na mabilis na nag-viral, sinabi raw ni Imelda na isang masakit na pangyayari ang nag-ugat sa pagkapanganak ni Imee Marcos, at iniuugnay ito kay dating Pangulong Rodrigo Duterte. Bagama’t hindi pa kumpirmado ang mga pahayag at wala pang matibay na ebidensya, sapat na ang lumulutang na balita para umamot ng matinding reaksyon sa publiko—lalo na’t nakaladkad sa gitna ng isyu ang isa sa pinakakontrobersyal na political figures sa bansa.

Kasabay ng paglutang ng kuwento, di umano’y napaiyak si Senator Imee Marcos matapos malaman ang umano’y rebelasyon ng kanyang ina. Sa parehong panahon, naninindigan naman ang kampo ng mga Marcos na hindi ito isang simpleng personal na usapin, kundi isa raw na patunay ng “kawalang-hiyaang” nagawa sa kanilang pamilya. Sa kabilang panig naman, mariing tinututulan ng mga tagasuporta ni Duterte ang kumakalat na alegasyon, tinatawag itong walang basehang intriga na ginagamit para ilihis ang pansin ng publiko.

Habang nagpapatuloy ang ingay sa Pilipinas, nakaabang naman ang buong bansa sa isa pang kritikal na pangyayari: ang pagdinig sa ICC Appeals Chamber sa Netherlands kaugnay ng hinihinging pansamantalang paglaya ni dating Pangulong Duterte. Nang magbigay ng update si Atty. Harry Roque—na naroon mismo upang sundan ang proseso—mas lalo pang nagliyab ang interes at tensyon ng publiko.

Sa kanyang mahaba ngunit emosyonal na pahayag, inilahad ni Roque ang naging karanasan niya sa immigration, sa pagdedesisyon kung maaari ba siyang lumipad patungong Austria, at higit sa lahat, ang dahilan kung bakit pinili niyang manatili malapit kay Duterte sa Netherlands. Ayon sa kanya, hindi lamang ito tungkulin bilang abogado, kundi personal na panata na “hinding-hindi iiwan” ang dating pangulo.

Inisa-isa rin ni Roque ang mga komplikasyon sa proseso ng ICC, lalo na ang konsepto ng “interim release”—ang bersyon ng International Criminal Court na maihahalintulad sa piyansa sa Pilipinas. Ipinaliwanag niyang ang pag-aresto sa ICC ay nakabatay lamang sa tinatawag na “good grounds,” mas mababa kaysa sa “probable cause” na ginagamit sa mga lokal na hukuman. Dahil dito, malinaw raw na dapat timbangin ng hukuman ang karapatan ng akusado—lalo na kung ito ay may edad, may karamdaman, o hindi naman banta sa pagtakas.

Isa sa mga ipinunto ng kampo ni Duterte ay ang tila kawalan daw ng patas na konsiderasyon sa desisyong nag-deny ng kanyang pansamantalang paglaya. Pinuna ni Roque ang ilang bahagi ng ruling: una, bakit kailangan pang patunayan ng depensa na mahina ang ebidensya laban kay Duterte, gayong ang ICC mismo ay nagbigay ng arrest warrant batay sa mababang threshold na “good grounds” lamang? Pangalawa, bakit itinuturing na posibleng flight risk si Duterte kung malinaw naman umano na boluntaryo itong sumuko sa ICC? Pangatlo, bakit ginamit bilang basehan ang biro ni Vice President Sara Duterte na “baka dapat itakas na lang si Tatay Digong” kung ang mga kilos at desisyon niya bilang opisyal ay nagpapakita ng respeto sa proseso?

Hindi nagpahuli ang alegasyon na maaaring “makagawa pa ng panibagong krimen” si Duterte kung papalayain pansamantala. Ayon kay Roque, hindi ito makatarungan dahil wala pa namang napatunayang krimen sa ilalim ng ICC proceedings. Dagdag pa niya, ang pagbanggit sa pagiging alkalde noon ni Duterte at ang pagkakaroon ng anak sa kapangyarihan ay hindi raw sapat na ebidensya para sabihing may intensyon o kapasidad itong gumawa ng ilegal na hakbang.

Ibinuhos din ni Roque ang kanyang hinaing tungkol sa kasalukuyang kalagayan ng pulitika sa Pilipinas. Giit niya, kaunti na lamang ang impluwensya ng bise presidente dahil lantaran ang banggaan nito sa administrasyon ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. Maging ang kapangyarihan sa Davao City ay naiipit umano dahil sa paglimita sa kakayahan ni Mayor Baste Duterte, lalo na pagdating sa pagpili ng hepe ng pulisya sa lungsod.

Sa dulo ng kanyang talumpati, hindi na napigilan ni Roque ang tono ng pag-aalala at pag-asa. Sa kabila ng magulong usaping legal, personal na pagod, at lumalalang tensyon sa bansa, nanawagan siya para sa “panalangin” bilang huling hawak ng kanilang kampo. Para sa kanya, higit sa lahat, ang desisyon ng ICC ay hindi lamang legal na proseso—isa itong laban ng dignidad, karapatan, at pagkilala sa kondisyon ng isang taong matanda na at may malubhang iniindang sakit.

Ang mga sunod-sunod na pangyayaring ito—mula sa umano’y rebelasyon ni Imelda, pagluha ni Imee, tensyon kay Pangulong Marcos Jr., hanggang sa pag-aabang sa ICC ruling—ay humubog ng isa sa pinakamainit at pinakamagulong linggo sa pulitika ng bansa ngayong taon. Habang naghihintay ang publiko kung ano ang susunod na pasabog, malinaw na patuloy lamang lalalim ang pagkakahati-hati ng sambayanan.

Kung ano man ang magiging desisyon ng ICC, at kung totoo man o hindi ang lumulutang na mga “rebelasyon,” isang bagay ang sigurado: patuloy na manghihigpit ang pulso ng sambayanang Pilipino sa bawat galaw, pahayag, at pag-ungol ng kapangyarihan. Sa panahong tulad nito, ang bawat salita ay nagiging bala, at ang bawat kwento ay nagiging larangan ng bakbakan.

Sa huli, hinahamon ang taumbayan na maging mapanuri, bukas ang isip, at handang kilatisin ang bawat kumakalat na impormasyon. Sa panahon ng intriga at ingay, mas mahalaga kaysa dati ang katotohanan—kahit gaano pa ito kahirap hanapin.