Nag-iinit ang pulitika sa bansa matapos magsulputan ang magkakaugnay na isyu—mula sa paghingi ng red notice laban kay dating Presidential Spokesperson Harry Roque, hanggang sa panibagong mga pahayag ni Vice President Sara Duterte tungkol sa posibilidad na humalili kay Pangulong Ferdinand Marcos Jr., hanggang sa batikos niya sa 2025 national budget. Sa gitna ng lahat ng ito, nagiging mas magulo ang tanong: ano nga ba ang totoong nangyayari sa loob at labas ng administrasyon?

KAKAPASOK LANG VPSara Duterte Nagsalita na! Papalit sa Pwesto ni PBBM kapag  Nasibak sa Palasyo

Kinumpirma ng Presidential Anti-Organized Crime Commission (PAOCC) na humiling na ang gobyerno ng red notice sa Interpol para mapabilis ang pagkilos laban kay Roque, na kasalukuyang nasa abroad at nahaharap sa kasong may kinalaman sa umano’y qualified human trafficking. Ayon sa PAOCC, layunin ng red notice na alertuhin ang iba’t ibang law enforcement sa buong mundo upang matunton at pansamantalang maaresto ang isang indibidwal habang hinihintay ang legal na proseso tulad ng extradition.

Hindi nagtagal at agad na naglabas ng pahayag si Roque. Sa kanyang mensahe, mariin niyang sinabi na hindi siya susuko at mananatili raw siyang tapat hanggang sa huli kay dating Pangulong Rodrigo Duterte—isang paninindigang inuulit-ulit niya bilang bahagi ng utang na loob sa dating pinuno. Idinagdag niyang wala siyang pagsisisi sa kanyang naging papel sa administrasyon, at handa umano siyang panindigan iyon hanggang kamatayan.

Habang umiinit ang usapin kay Roque, isa pang isyu ang sabay na tumama sa pambansang entablado—ang tanong kung handa ba si Vice President Sara Duterte na pumalit kay Pangulong Marcos sakaling magkaroon ng pagbabago sa liderato. Ngunit tahasan itong tinanggihan ni Duterte na sagutin. Para sa kanya, ang ganitong tanong ay maaaring magdulot ng kaguluhan, at hindi raw ito ang tamang panahon upang pag-usapan ang mga haka-haka tungkol sa posibleng pag-upo sa Malacañang.

Kasabay nito, nanatiling kontrobersyal ang alegasyon na siya ay sangkot sa umano’y destabilization. Mariin niya itong ibinasura, sinasabing walang basehan at pawang tsismis lamang. Nag-ugat ang paratang sa isang kolum na nagbanggit sa kanya bilang financier umano ng paggalaw laban sa administrasyon. Ngunit malinaw ang paninindigan ng bise presidente: wala raw katotohanan ang mga iyon.

Habang nagpapatuloy ang tensyon sa pagitan ng mga personalidad, inuungkat din ni Duterte ang isa pang malaking isyu—ang 2025 national budget. Sa ilang pahayag, sinabi niyang dapat kasama si Pangulong Marcos Jr. sa dapat managot kung mapatunayang may anomalya sa badyet, dahil siya raw ang pumirma at nagpatibay nito bilang batas. Ipinunto niya na ang sinasabing “insertion” sa pondo ay dapat masusing tingnan, lalo na’t malinaw na dumaan ito sa House of Representatives bago ipinadala sa Pangulo para lagdaan.

Sa kanyang paliwanag, binigyang-diin ni Duterte na obligasyon ng presidente—sinuman ang nakaupo—na tiyaking tama at makatarungan ang laman ng national budget bago ito pirmahan. Kailangang pag-aralan ng opisina ng pangulo ang bilyon-bilyong ilalabas na pondo para sa iba’t ibang programa, lalo na kung may mga proyektong nakalagda na wala naman sa orihinal na inilatag ng executive branch.

Kasabay nito, iginiit niyang hindi dapat iwasan ang pananagutan sa mga pagkukulang, kung mayroon man. Hindi aniya sapat ang pagsasabing walang ebidensya, lalo na kung malinaw na may dapat tingnan sa mga pagbabago sa badyet pagdating mula sa Kongreso. Ang tanong niya: bakit naglobo ang ilang alokasyon? Sino ang nag-utos? At sino ang dapat managot?

Hindi rin nakalusot sa kritisismo ang umano’y epekto ng mga pagbabago sa badyet, partikular sa programa ng DepEd. Ayon kay Duterte, noong siya pa ang kalihim ng kagawaran, naramdaman nila ang hirap nang mailipat ang ilang pondo sa ibang opisina. Sa kanyang pananaw, malinaw na may mga desisyong ginawa ang House leadership na nagdulot ng komplikasyon sa implementasyon ng ilang proyekto, kabilang ang pagtatayo ng mga paaralan.

Samantala, habang umiikot ang diskusyon tungkol sa badyet, patuloy ding lumalalim ang kontrobersya sa pagitan ng mga personalidad na minsan nang naging magkakaalyado—mga taong dati’y sabay inaasahan na itataguyod ang bawat isa, ngunit ngayo’y tila magkakaibang landas na ang tinatahak.

Kasabay ng mga mainit na pahayag, lumilitaw ngayon ang matitingkad na tanong: saan hahantong ang mga ito? Ang red notice kay Roque, ang tensyon tungkol sa sinasabing destabilization, ang matapang na komentaryo sa 2025 budget, at ang pag-iwas ni VP Sara na pag-usapan ang posibilidad na pumalit kay PBBM—lahat ito ay kumikilos sa iisang direksyon na nagpapakumplikado sa kasalukuyang klima ng pulitika.

Sa dami ng tanong na lumalabas, lalong gumugulo ang publiko. Ano ang tahimik na bahagi ng istorya na hindi pa nasasabi? Sino ang may dalang bigat ng impormasyon na magpapabago sa daloy ng mga pangyayari? At kanino dapat mapunta ang tunay na pananagutan?

Habang hinihintay ng bansa ang magiging takbo ng mga susunod na linggo, malinaw lamang ang isang bagay: mayroon pang mas malalim na usapang naghihintay mailantad. Sa ngayon, patuloy na nagbabantay ang publiko, naghihintay ng malinaw na sagot mula sa mga pinunong ilang beses nang nanawagan ng katotohanan at transparency.

Kung saan hahantong ang mga ito—yan ang tanong na lahat nais masagot.