Isang gabi ng kasiyahan ang biglang nauwi sa katahimikan. Isang proposal ang muntik nang maging simula ng bagong yugto ng pagmamahalan, ngunit naging dahilan para mabuksan ang isang lihim na matagal nang tinabunan ng panahon.

Hindi ito eksena mula sa teleserye. Ito’y isang tunay na pangyayari na naging usap-usapan sa buong komunidad.

Isang Gabing Hindi Malilimutan

Si Lianne ay nagdiwang ng kanyang ika-25 kaarawan sa isang eksklusibong events place sa Quezon City. Eleganteng bihis ang lahat—mga kaibigan, kamag-anak, maging ang ilang kasamahan sa trabaho. May mga bulaklak sa bawat mesa, ilaw na kulay ginto, at musika ng jazz sa background. Para kay Lianne, ito’y hindi lamang simpleng party—ito’y selebrasyon ng lahat ng kanyang pinagdaanan at tagumpay.

Ngunit may isang bisita na hindi niya alam ay may dalang mas malaking surpresa.

Si Marco, ang kanyang nobyo sa loob ng tatlong taon, ay matagal nang nagpaplanong mag-propose. Buo na ang loob niya. Pinag-ipunan niya ang singsing na ipamamana pa raw sa kanya ng kanyang lola—isang antigong alahas na diumano’y may kahulugan sa kanilang pamilya. Sa isip ni Marco, ito na ang perpektong pagkakataon.

Ang Proposal

Bandang alas-otso ng gabi, matapos ang pagbati ng mga bisita, humingi ng mikropono si Marco. Medyo kinakabahan, pero determinado.

Tumayo siya sa gitna ng entablado, tinawag si Lianne na lumapit, at saka lumuhod. Mabilis ang tibok ng puso ng lahat ng naroon. May sumigaw pa nga ng “Say yes!”

“Lianne,” aniya, “sa loob ng tatlong taon, ikaw ang naging ilaw ng buhay ko. At gusto kong ikaw ang makasama ko habang-buhay.”

Pagkatapos ay binuksan niya ang isang maliit na kahon—at sa loob nito, isang vintage na singsing na may batong esmeralda. Kumikinang sa ilalim ng mga ilaw.

Napaluha si Lianne, bahagyang napangiti. Ngunit bago pa siya makasagot, biglang may sumugod sa harapan.

Isang Sampal na Umalingawngaw

Pak!

Isang malakas na sampal ang ibinigay ng isang babae kay Marco.

Walang iba kundi ang ina ni Lianne—si Ginang Rosario, isang tahimik ngunit matatag na babae. Kilala siya bilang isang ginang na may prinsipyo, hindi madaling magalit. Kaya’t ang kanyang biglaang aksyon ay higit pa sa nakakagulat—ito’y ikinabigla ng lahat.

Saan mo nakuha ang singsing na ’yan?” sigaw ni Ginang Rosario, halos nanginginig sa galit at takot.

Napatigil si Marco, hawak ang pisngi, hindi makapagsalita.

Tumayo si Lianne, litong-lito. “Ma, anong nangyayari?”

“’Yan ang singsing ng kapatid ko!” sigaw ng ina. “Ang singsing na suot niya noong araw na nawala siya!”

Ang Lihim na Matagal nang Nakalibing

Mabilis kumalat ang tensyon. Ang mga bisita ay nagtinginan, ang ilan ay nagsimulang magbulungan. Si Marco ay halatang hindi alam ang pinagsasabi ni Ginang Rosario. Hindi siya makatingin ng diretso, tila nasasakal sa bigat ng mga tanong.

Dinala ng pamilya si Marco at si Rosario sa isang pribadong silid sa loob ng venue. Doon, sa harap ni Lianne, unti-unting lumabas ang matagal nang nakakubling kwento.

Tatlong dekada na ang nakalilipas, may kapatid si Rosario na si Emilia—isang dalagang mapagmahal at masayahin. Ngunit isang araw, bigla na lamang itong nawala matapos umalis upang makipagkita sa kanyang kasintahan. Wala nang nakabalita sa kanya mula noon. Hindi na siya nakita, hindi na siya nakauwi. Tanging ang singsing na ibinigay ng kanilang ama sa kanya bilang pamana ang natatandaan ni Rosario.

Ang singsing na iyon, ayon kay Rosario, ay may kakaibang ukit sa loob: dalawang letra lang—“E.R.”
Eksaktong ganito rin ang singsing na ipinakita ni Marco.

Pagbabalik-Tanaw

Sumunod na araw, matapos ang gabing iyon, dinala ni Marco ang singsing sa kanyang lolo—ang ama ng kanyang yumaong ama. Doon niya nalaman ang totoo.

Ayon sa matanda, ang singsing ay ibinigay sa kanya ng isang lalaking sugatan na pinatuloy niya sa bahay mga tatlumpung taon na ang nakalipas. Walang pagkakakilanlan ang lalaki—tahimik, balisa, may hawak lamang na lumang singsing. Ilang linggo itong nanirahan sa kanila bago muling umalis at iniwang ang alahas.

Inakala ng pamilya ni Marco na ito’y isang simpleng alahas na kanilang naipamana sa susunod na henerasyon. Ngunit sa katotohanan, ito’y isang ebidensya ng isang pagkawala—at posibleng isang krimeng hindi kailanman naisumbong.

Mga Tanong na Walang Sagot

Hanggang ngayon, hindi pa rin alam kung ano talaga ang nangyari kay Emilia. Ang natuklasan lamang ay ang singsing na pinaniniwalaang nawala kasama niya, ay muling lumitaw sa kamay ng nobyo ng kanyang pamangkin.

Si Marco at Lianne? Pansamantalang hindi nag-usap matapos ang insidente. Hindi dahil sa galit, kundi dahil sa bigat ng emosyong kailangang intindihin. Si Marco ay dumaan sa ilang araw ng pag-iisip—gusto niyang malaman ang pinagmulan ng singsing, gusto niyang sagutin ang mga tanong, gusto niyang ipagtanggol ang sarili.

Ngunit higit sa lahat, gusto niyang maibalik ang tiwala ng pamilya ni Lianne.

Sa Gitna ng Gulo, May Liwanag Pa Rin

Ilang linggo ang lumipas. Nakita silang magkasama sa isang simbahan sa Tagaytay—tahimik, nakaupo sa isang sulok, magkahawak-kamay.

Hindi pa tiyak kung matutuloy pa ang kasal. Pero isang bagay ang malinaw: sa likod ng bawat singsing, bawat proposal, bawat pangakong binitiwan—may mga kwento tayong hindi pa lubusang alam.
At minsan, ang pagmamahalan ay sinusubok hindi lamang ng kasalukuyan, kundi ng mga multo ng nakaraan.