Muling nag-alab ang galit at pagkadismaya ng publiko, lalo na ng mga kilalang personalidad sa industriya ng showbiz, kasunod ng pananalasa ng sunud-sunod na matitinding bagyo na nagdulot ng malawakang pagbaha at pinsala sa bansa. Higit sa panawagan para sa pagtulong, ang kanilang boses ay naging matalim na kritisismo laban sa korapsyon sa gobyerno, partikular na ang isyu ng ‘missing’ na bilyon-bilyong pondo na inilaan sana para sa flood control projects. Ang tanong na bumabagabag sa bawat Pilipino ay: Bakit patuloy tayong lumulubog sa baha, samantalang walang humpay ang paggastos sa imprastraktura? At higit sa lahat, bakit wala pa ring nakukulong?

Ang pagdurusa ng mga Pilipino sa tuwing may kalamidad ay tila hindi na natatapos na siklo. Subalit, ang pagdagsa ng kritisismo mula sa mga artista, na ginamit ang kanilang malaking plataporma, ay nagbigay-diin na ang problema ay hindi lamang likas na sakuna kundi isang ‘man-made disaster’ na dulot ng systemic na korapsyon at kapabayaan.

Ang Matapang na Hamon ni Liza Soberano

Hindi na nakapagpigil ang aktres na si Liza Soberano sa kanyang Instagram story, na nagbigay ng isang napakalakas na mensahe na direktang tumama sa mga opisyal ng gobyerno. Tinawag niya itong “Another very expensive reminder of how Filipino people constantly suffer at the hands of disgusting government officials.” Ang kanyang pangunahing punto ay ang kuwestiyon sa integridad ng pondo para sa flood control.

Mariin niyang pinunto: “Never forget five billion has gone into flood control projects for the past 3 years. Where is the control and infrastructure? You have blood in your hands.” Ang pahayag na ito ni Liza ay nagpapahiwatig na ang pagdurusa ng mga apektadong kababayan ay hindi lamang natural na sakuna, kundi resulta ng sistemang korapsyon na nagpapalala ng sitwasyon. Ang bilyon-bilyong piso na dapat sana ay nagsilbing panangga at solusyon ay tila naglaho na parang bula, at ang kawalan nito ay direktang nagdulot ng pagkawala ng buhay at ari-arian. Ang mensahe ni Liza ay nagpapakita ng matinding pagkadismaya sa kawalan ng pananagutan ng mga opisyal na dapat sana’y naglilingkod sa bayan.

Ang Mainit na Sagutan: Bella Padilla Laban kay Mark Cojuangco

Ang isyu ng korapsyon ay lalong uminit nang magbigay ng sensitibong komento si Pangasinan Second District Representative Mark Cojuangco. Nagtanong siya kung bakit may mga tirahang itinayo sa mga lokasyong alam nang madaling lubugin ng tubig, na nagsasabing: “Bakit kasi sa flood plane gumawa ng tirahan? Takaw sa kuna mo ba?”

Ang insensitive at “victim-blaming” na komento na ito ay agad na sinagot ng aktres na si Bella Padilla. Ang banat ni Bella ay naging viral: “Respectfully, you don’t start giving swimming lessons to a drowning man sir. You save him first.” Mas lalo niyang pinalalim ang isyu nang tanungin niya kung bakit hindi ito pinigilan ng Local Government Units (LGU) sa simula pa lang. Ang kanyang panawagan ay isang matapang na paghamon sa mga LGU at mga opisyal na magbigay-proteksyon sa halip na magtururo ng sisi sa mahihirap na mamamayan.

Ginawa pa niyang halimbawa ang kontrobersyal na Monteraz project ni Slater Young sa Cebu, na sinisisi rin sa matinding pagbaha, bilang patunay na maging ang mga mayayamang proyekto ay may kapabayaan. Ang mensahe ni Bella ay malinaw: ang responsibilidad ay nasa mga awtoridad at hindi dapat isisi sa mahihirap na mamamayan na walang sapat na kaalaman kung saan sila maaaring magtayo ng bahay. Ang sagutan na ito ay nagbigay-diin sa kawalan ng empatiya ng ilang opisyal, na mas pinipiling magtururo ng sisi kaysa magbigay ng solusyon at humingi ng pananagutan.

Ang Pagsisiwalat ni Anne Curtis at ang Halimbawa ng Iloilo

Nagbigay rin ng sariling perspektiba si Anne Curtis, na nagdidiin sa malaking kaibahan ng matagumpay na flood control project sa Iloilo. Sa kanyang X post, sinabi niya: “Grabe. Imagine if all the corruption money was put towards projects like the one in Iloilo.” Binabanggit niya ang Iloilo flood control project na kumpleto at matagumpay na naipatupad sa halagang ₱4 bilyon.

Ikinumpara niya ito sa ibang lugar kung saan umabot sa ₱51 bilyon ang ‘insertion’ para sa flood control, subalit patuloy pa rin ang matinding pagbaha—isang malinaw na indikasyon ng korapsyon. Ang pahayag na ito ay hindi lamang naglalantad ng problema kundi nagpapakita rin na mayroon namang solusyon kung hindi lamang kukurutin ng mga tiwaling opisyal ang pondo. Ang kwento ng Iloilo ay nagsisilbing matibay na ebidensya na ang kaligtasan at kaayusan ay abot-kamay kung magiging tapat at responsable lamang ang mga nasa pwesto. Sa madaling salita, ang baha ay hindi bunga ng kahirapan ng bansa, kundi ng kasakiman ng iilan.

Ang Poot at Panawagan para sa Kalikasan

Hindi rin nagpahuli ang ‘Asia’s Songbird’ na si Regine Velasquez-Alcasid, na nagpahayag ng kanyang matinding galit sa nakakaawang sitwasyon ng mga biktima ng bagyo. Nire-post niya ang video ni yumaong DENR Secretary Gina Lopez at nagtanong: “Sino ba ang nagbigay ng permiso? Butasin ang ating kabundukan, putulin ang mga puno, sirain ang karagatan? Sino?” Tinawag pa niyang ‘makakapal ang mukha’ ang mga opisyal na walang malasakit sa kapwa Pilipino, na nagsasabing: “Kayo ang may kasalanan sa lahat ng nangyayari sa Pilipino.”

Kasabay nito ang panawagan nina Kim Chiu at Agot Isidro para sa pangangalaga sa kalikasan. Nagpasalamat si Kim Chiu sa Sierra Madre, na nagsisilbing natural na panangga laban sa mga bagyo, at mariing nanawagan ng “No to mining! Walang konstruksyon! Walang pagwasak!” Kinondena naman ni Agot Isidro ang mga ‘hipokrito’ na nagpopost tungkol sa Sierra Madre subalit bumoboto pa rin sa mga pro-mining na kandidato. Ang isyung pangkalikasan ay isa pang ugat ng kalamidad na tila binabalewala ng mga nagpapatupad ng batas. Ang kanilang mga boses ay nagpapaalala na ang paglaban sa korapsyon at ang pangangalaga sa kalikasan ay iisa, dahil ang pagkasira ng kalikasan ay madalas na dulot din ng kasakiman at maling desisyon ng mga nakaupo sa pwesto.

Ang Hiling na Pananagutan at Pagbabago

Ang isyu ay lumampas na sa pagpuna lamang sa korapsyon; ito ay naging panawagan para sa konkretong aksyon at pananagutan. Nag-demand si Carla Abellana ng “accountability” mula sa gobyerno, na nag-post: “Another typhoon. Another reminder that we deserve better than a substandard government.” Ganun din ang punto ni Robi Domingo, na nagtanong: “Saan na naman napunta yung binayad mo (tax)? Bakit ganito pa rin tayo?” Ang hiling ni Ellen Adarna ay mas seryoso pa, kung saan sinabi niyang kailangan nang ‘cut ties’ sa mga pulitiko at contractors na may kuwestiyonableng record, lalo na sa Cebu.

Ang boses ng mga sikat na personalidad ay nagbigay-lakas sa bawat Pilipino na humingi ng katotohanan: Kailan ba talaga matatapos ang siklo ng paghihirap, kung ang mga gumagawa ng batas at namumuno ay patuloy na nagtatago sa likod ng kanilang kapangyarihan at lumalamon sa pondo ng bayan? Ang kawalan ng nakukulong o nananagot sa kabila ng bilyon-bilyong nawawalang pondo at patuloy na pagdurusa ng taumbayan ay nagpapahiwatig ng isang ‘culture of impunity’ na kailangang wakasan.

Ang mga reaksyon ng mga artista ay higit pa sa simpleng ‘celebrity commentary’—ito ay sumasalamin sa malalim na galit at pagkadismaya ng taumbayan. Ito ay isang matibay na paalala sa mga nakaupo sa pwesto na hindi na magpapasilaw ang mga Pilipino sa mga pangako. Ang bawat bagyo at baha ay nagiging ebidensya ng korapsyon at kapabayaan. Kung ang ₱51 bilyon ay nasayang, kailangang may managot. Ang panawagan para sa hustisya ay hindi na isang hiling kundi isang matapang na utos: Ibalik ang pondo ng bayan, pangalagaan ang kalikasan, at panagutin ang mga nagkasala. Ang kinabukasan ng Pilipinas ay nakasalalay sa pagwawakas sa ‘culture of impunity’ na ito, at umaasa ang lahat na ang huling bagyo ay magiging hudyat ng bagong simula at tapat na pamamahala.