Sa isang bansa na tila hindi na natutulog dahil sa sunod-sunod na krisis, isa na namang nakakabiglang balita ang tila sumabog sa pinakapuso ng pulitika. Hindi pa man humuhupa ang usapin tungkol sa matitinding pagbaha, lindol, at patuloy na pagtaas ng presyo ng mga bilihin, isang maalab na sagupaan sa pagitan ng mga pinuno ang biglang naging sentro ng atensyon. Ang Pilipinas ay muling nasa bingit ng isang matinding political firestorm, at ang mga pangalan nina Congressman Kiko Barzaga at Vice President Sara Duterte ay nasa gitna ng naglalagablab na kontrobersya.

ANG PAGBALIKTAD AT ANG ANINO NG KULONG

Ang pinakaunang balita na tila nagpagulantang sa buong Kongreso ay ang alegasyon na si Congressman Barzaga, isa sa mga tinaguriang ‘power brokers’ ng bansa, ay diumano’y malapit na sa kulungan at aarestuhin na. Ang ugat ng krisis? Ang kanyang umano’y “pagbaliktad” sa pamilyang Duterte.

Ang report na ito, na tila nagmula sa isang masalimuot na impormasyon, ay nagbigay-diin na ang diumano’y pagtalikod ni Barzaga sa mga Duterte ay nagresulta sa matinding kahihiyan para kay VP Sara Duterte. Tila mayroong nahuli umanong ‘buwagan’ sa pagitan nina Barzaga at ng Pangalawang Pangulo, na ang layunin daw ay mapigilan ang pagkakakulong ng dating Pangulong Duterte sa ilalim ng Office of the Ombudsman. Ang pahiwatig ng balita ay mayroon umanong People Power na solusyon na inihanda, lalo na kung sakaling papalitan ni VP Sara ang kasalukuyang Presidente.

Ang ganitong uri ng balita ay hindi lamang simpleng tsismis pampulitika. Ito ay isang direktang pag-atake sa moralidad at kredibilidad ng mga nakaupo, na nagdadala ng matinding emosyon at pagdududa sa publiko. Ang isyu ng diumano’y aresto ni Barzaga at ang pagka-“napahiya” ni VP Sara ay nagpapahiwatig ng mas malalim at mas masalimuot na hidwaan sa loob ng naghaharing koalisyon. Ito ang tipo ng usapin na nagpapagising sa mga mamamayan, na nagtatanong kung sino nga ba ang dapat pagkatiwalaan sa gitna ng mga naglalabang paksyon.

ANG NANANABIK NA PANANAWAGAN SA PAG-AAKLAS

Lalong nag-alab ang sitwasyon nang magbigay ng mga pahayag si Representative Barzaga na tila nananawagan ng pag-aaklas o pag-oorganisa ng matinding pagkilos. Habang naghahanda ang iba’t ibang grupo sa Luneta at Mendiola para sa kanilang mga kilos-protesta patungkol sa Flood Control controversy, ang panawagan ni Barzaga ay nagdagdag ng panggatong sa apoy ng kawalang-kasiyahan ng publiko.

Hindi nagpatumpik-tumpik ang Malacañang sa usaping ito. Sa pamamagitan ng isang opisyal na tagapagsalita, iginiit ng Palasyo na ang Pangulo ay abala sa pagtugon sa pangangailangan ng mga nasalanta ng lindol at baha. Ang mensahe ay malinaw: hindi pinapansin ng administrasyon ang “pamumulitikang ginagawa ng iba” sa ngayon, at ang tanging hiling ng Pangulo ay sumunod sa batas ang mga nagpoprotesta. Kung lalabag sa batas ang sinumang pulitiko o mambabatas, kailangan silang kasuhan. Ang direktang pagbanggit ng kaso laban sa sinumang lumalabag sa batas ay isang seryosong babala na nagpapahiwatig na handang-handa ang Palasyo na itataguyod ang rule of law sa gitna ng gulo.

Ang ganitong sitwasyon ay naglalagay sa bansa sa isang maselang balanse. Ang karapatang magprotesta ay pinoprotektahan ng batas, ngunit ang panawagan sa pag-aaklas mula mismo sa isang mambabatas ay tila isang linya na hindi dapat tawiran. Ang matinding pagsubok sa demokrasya ng Pilipinas ay muling nakikita, kung saan ang mga pulitiko mismo ang nagiging tagapagtaguyod ng diumano’y paglabag sa kaayusan.

ANG BANTA NG DUTERTE AT ANG HATOL NG ICC

Hindi rin naman nagpahuli ang pamilyang Duterte sa pagpapainit ng pulitika. Matapos tanggihan ng International Criminal Court (ICC) ang apela ng dating Pangulong Rodrigo Duterte para sa kanyang interim release, naglabas ng isang matinding pahayag si Congressman Pulong Duterte. Ang kanyang mga salita ay tila isang balang nakatutok sa mga kalaban ng kanilang pamilya: “It is a political theater to all kidnappers of my father I will make sure that you will pay for this crime that you have committed.”

Ang banta na ito ay nagdulot ng matinding tensyon at pangamba. Ang Malacañang ay muling tumugon sa pamamagitan ng pagpapaalala na ang Pilipinas ay nasa isang “civilized society” at hindi sa isang “barbaric world.” Ang direktang sagot ng Palasyo ay nagbigay-diin na “hindi po dapat tayo mabuhay sa mga pagbabanta” at kailangang tumugon sa rule of law.

Ang ICC issue at ang emosyonal na reaksyon ng mga Duterte ay nagpapakita ng lamat sa kasalukuyang administrasyon at sa dating administrasyon. Habang patuloy na iginigiit ng Malacañang na sila ay hindi kasama sa kasong kinakaharap ng dating Pangulo, ang pagbanggit ng ICC sa naging pahayag ni VP Sara Duterte, partikular ang umano’y plano na “break” si FVRRT mula sa detensyon, ay nagpapahirap sa Palasyo na manatiling neutral. Ang sitwasyon ay naging mas kumplikado dahil sa mga salita ni VP Sara, na tila nag-backfire sa gitna ng legal na labanan.

ANG PAGTUTUOS NINA VP SARA AT OMBUDSMAN REMULLA

Ang hidwaan sa pagitan ng mga Duterte at ng administrasyon ay lalong lumabas sa usapin ng Ombudsman. Nagbigay ng isang napakatapang na pahayag si VP Sara Duterte na kung siya raw ang Presidente, hindi niya kukunin ang dating SOJ bilang Ombudsman. Ang sagot ng Palasyo ay tila matalim ngunit nasa kaayusan: “Nagkataon po hindi siya po ang presidente.”

Ang simpleng linyang ito ay nagpapaalala sa lahat kung sino ang may kapangyarihan sa kasalukuyan, at kung paanong ang mga dreams at wishes ng isang Bise Presidente ay hindi pa mangyayari. Ang sagot na ito ay nagbigay-diin na ang Presidente ay naniniwala na siya ay “knows better” at hindi niya hahayaan na ma-tolerate, kampihan, o depensahan ang sinumang nagnanakaw ng pondo ng bayan.

Ang patuloy na tug-of-war na ito ay hindi lamang tungkol sa personalidad; ito ay tungkol sa mga prinsipyong pinanghahawakan ng bawat isa. Ang usapin ng SALN, kung saan plano ni Ombudsman Remulla na tanggalin ang restriksyon sa public access, ay isa pang aspeto ng labanan. Ang Palasyo ay nagpahayag ng suporta sa rule of law at sa hakbang ni Remulla na labanan ang korapsyon, na nagpapakita ng tila pagpanig sa Ombudsman laban sa tila lumalabas na paksyon ng Bise Presidente.

MGA MULTO NG KORAPSYON: MULA SA FARM-TO-MARKET HANGGANG SA BODY CAM

Ang mga politikal na sagupaan ay laging may kaakibat na mas seryosong isyu: ang korapsyon. Sa gitna ng gulo, lumabas ang mga alegasyon ng ghost farm-to-market roads sa Davao Occidental na nagkakahalaga umano ng Php105 milyon. Ang balitang ito ay seryoso dahil ito ay nag-uugnay ng korapsyon sa lugar na kinaroroonan ng pamilyang Duterte.

Ang Pangulo, ayon sa Palasyo, ay nagbigay na ng direktiba na imbestigahan ang mga ghost projects na ito, na nagsasabing “managot ang dapat managot.” Ang pangako ng Pangulo sa kanyang SONA na tuloy-tuloy ang paglaban sa katiwalian ay muling pinatunayan. Ang pag-uutos na makalikom ng matitibay na ebidensya bago magsampa ng kaso ay nagpapakita ng intensyon na maging maingat at masinsin sa paglaban sa korapsyon.

Hindi rin nakaligtas sa usapin ng katiwalian ang Philippine Ports Authority (PPA). Naglabas ng balita tungkol sa overpriced na pagbili ng mga body cams na nagdulot ng pagdududa sa procurement process. Ang PPA, sa pamamagitan ng kanilang GM, ay nagdepensa na ang halaga ng body cam ay hindi lamang ang mismong kamera kundi kasama na ang nationwide connectivity, backend servers, software, training, at system integration. Ngunit hindi ito sapat upang mapawi ang pagdududa ng publiko. Si DOT Secretary Lopez ay nag-utos na ng imbestigasyon at hinihingi na ang mga KOA reports at lahat ng dokumento upang linawin ang isyu. Ang transparent at maayos na disposal of goods ng Bureau of Customs (BOC), na nakalikom ng higit Php106 milyon mula sa inabandona at kumpiskadong kargamento, ay tila isang balanse sa mga balita ng korapsyon. Ito ay nagpapakita ng isang ahensya na sumusunod sa direktiba ng Pangulo na palakasin ang fiscal stability sa pamamagitan ng transparent na proseso.

PULITIKA VS. TRAHEDYA: ANG P20 RICE AT ANG ISYU SA DAVAO

Maging ang mga tulong sa mga biktima ng kalamidad ay hindi nakatakas sa political drama. Nag-ugat ang kritisismo sa pagbebenta ng bigas na P20 kada kilo sa mga apektado ng lindol sa Davao Region, sa halip na ipamigay ito nang libre. Isang social media influencer pa ang nagtanong: “Is this mercy or marketing?”

Ang Palasyo ay muling nagpaliwanag, na tila napipilitang linawin ang mandato ng bawat ahensya. Ipinunto na ang National Food Authority (NFA) ay may mandato na magbenta ng murang bigas, hindi mamigay ng libre. Ang ibang ahensya tulad ng DSWD at DPWH ang may responsibilidad sa pamamahagi ng ayuda. Ang kritisismo, ayon sa Palasyo, ay nag-ugat sa kawalan ng kaalaman sa mga mandato.

Sa gitna ng isyu ng bigas, lumabas din ang pag-aalala tungkol sa kaligtasan ng Pangulo sa pagbisita niya sa Davao, dahil sa umano’y banta mula sa mga Dutertista at kanilang mga tagasuporta na hayagang kinuwestiyon ang tapang ng Pangulo na tumapak sa Davao. Ang sagot ng Palasyo ay muling nagpakita ng tibay: ang mga Davaoeño ay mababait, may puso, at alam nila kung sino ang tunay na tumutulong. Ang Pangulo ay hindi matatakot at patuloy na pupunta sa anumang rehiyon upang tumulong. Ang muling panawagan na huwag gawing pamumulitika ang pagtulong ay nagbigay ng emosyonal na diin sa kahalagahan ng pagkakaisa.

SA GITNA NG DELUBYO: WEST PHILIPPINE SEA AT ANG PANANAWAGAN SA KAAYUSAN

Maging ang isyu sa West Philippine Sea (WPS) ay hindi naalis sa mga usapin. Matapos kundenahin ng America ang panibagong agresibong aksyon ng China laban sa mga barko ng Pilipinas, nagbigay ng malinaw na mensahe ang Philippine Coast Guard (PCG) sa direktiba ng Pangulo. Ang PCG ay nanawagan sa kanilang Chinese counterpart na sundin ang rule of law at tiyakin ang kaligtasan ng lahat ng sasakyang-dagat sa WPS. Ang mensahe ni Admiral Gavan, na binasa ng Palasyo, ay matalim: ang international ramming ng isang coast guard ship ay isang paglabag sa 1972 convention at isang “epic act of disregard of its supposed reason for existence.”

Ang lahat ng ito—mula sa pag-aaklas, political threats, ghost projects, hanggang sa labanan sa WPS—ay nagpapakita ng isang bansa na kasalukuyang nakatayo sa matitinding pagsubok. Ang mga viral headlines na ito ay hindi lamang balita; sila ang pulso ng bansa na naghahanap ng kasagutan, kaayusan, at hustisya sa gitna ng unos pampulitika. Ang tanong ay: kailan ba magtatapos ang sagupaan, at kailan ba muling makakaranas ng kapayapaan ang bansang Pilipinas?