TENSYON SA DEMOLISYON: BARANGAY HALL SA MAYNILA, NAUWI SA GULO SA ESKINITA

ISANG UMAGANG MAINGAY AT MAGULO

Ang inaakalang simpleng pagpapatupad ng demolisyon sa isang barangay hall sa makipot na eskinita ng Maynila ay nauwi sa isang mainit at magulong tensyon matapos tumutol ang ilang residente sa biglaang pagdating ng mga tauhan ng lungsod. Umalingawngaw ang sigawan, hiyawan, at mga yabag ng nag-aalalang mamamayan na pilit ipagtatanggol ang estrukturang para sa kanila ay hindi lamang opisina kundi bahagi na ng kanilang pamayanan.

Ang insidente ay agad kumalat sa social media, sabayan ng mga larawang nagpapakita ng pag-aagawan sa pagitan ng mga residente, barangay tanod, at mga pulis. Marami ang nagtanong: Bakit biglaan? Bakit walang sapat na abiso?

ANG BARANGAY HALL NA NASA SENTRO NG DIIN

Ang barangay hall na tinutukoy ay matatagpuan sa isang mataong bahagi ng District III ng Maynila. Matagal na itong nakatayo sa gilid ng isang eskinita kung saan daan-daang pamilya ang nakatira. Bagamat maliit at luma na ang estruktura, para sa mga residente ay mahalaga ito—dito isinasagawa ang mga pagpupulong, distribusyon ng ayuda, at serbisyo sa komunidad.

Ayon sa ilang opisyal ng lungsod, iligal umano ang pagkakatayo ng nasabing barangay hall. Ito raw ay nasa lupaing pagmamay-ari ng gobyerno na inilalaan para sa future road widening project. “Matagal na itong dapat natanggal. Pero naantala dahil sa kakulangan ng pondo at logistical coordination,” pahayag ng isang city engineer.

WALA RAW ABISONG SAPAT

Subalit ayon sa mga residente, hindi sila nabigyan ng sapat na abiso. Ayon kay Aling Merly, 52-anyos, “Nagulat kami! May dumating na trak, may mga tauhan na may martilyo at bakal, tapos sabi ‘gigibain na.’ Eh wala man lang sulat, wala man lang pulong na isinagawa!”

Dagdag pa ng iba, kung sana ay pinaalam nang maaga, ay nagkaroon sila ng pagkakataong ilipat ang mga gamit at dokumento sa loob ng opisina. May mga senior citizen pa raw na dumadalaw roon upang humingi ng tulong o gamot, at nasaktan sa kaguluhan.

PAGPUMIGLAS NG ILANG RESIDENTE

Sa kabila ng pakiusap ng mga opisyal, ilang residente ang literal na humarang sa harap ng barangay hall. May ilan pang tumayo sa hagdan at nagtangkang pigilan ang mga manggagawa. Umabot ito sa pisikal na tensyon kung saan ilang mga kababaihan ay napaiyak sa gulo.

Isang lalaki ang naitala sa video na pilit inaalis ng pulis habang sumisigaw ng, “Ito ay sa amin! Hindi niyo puwedeng gibain ‘to nang walang paliwanag!”

Bagamat walang naiulat na matinding pananakit, may ilang tinamong gasgas at pagkahimatay sa gitna ng kaguluhan.

PAHAYAG NG LUNGSOD: LEGAL ANG DEMOLISYON

Sa panig ng lokal na pamahalaan, iginiit nilang legal ang isinasagawang demolisyon. Ayon sa kanilang memorandum, may inilabas na notice of demolition dalawang linggo bago ang petsa, at nakapaskil daw ito sa mismong barangay.

“Ang hindi nila pagtalima sa pabatid ay hindi na namin kasalanan,” ani ng isang city legal officer. Dagdag pa niya, “May mas malaking plano sa lugar na ‘to. Kailangang sumunod ang lahat sa urban development program.”

MGA TANONG NA NANANATILI

Ngunit para sa maraming residente, ang isyu ay hindi lamang legalidad—kundi dangal, proseso at pakikipag-ugnayan. Bakit tila minadali ang lahat? May alternatibo ba sa serbisyo ng barangay ngayon na nawalan ng opisina? At papaano na ang mga dokumento at serbisyo na pansamantalang napatigil?

Ayon sa ilang observer, ito ay patunay ng matagal nang problema sa urban planning sa Maynila—na kapag ang may kapangyarihan ay kumilos, kadalasan ay ang mga nasa laylayan ang unang naapektuhan.

MGA BATANG SAKSI SA GULO

Habang nagkakagulo ang matatanda, may mga bata sa paligid na walang kamalay-malay sa tunay na isyu—ngunit naging saksi sa kaguluhan. Isang video ang nagpakita ng batang umiiyak habang hinihila ng nanay palayo sa gitna ng sigawan. Isa pa ang napaupo sa gilid habang hawak ang lumang plakard ng barangay. Para sa kanila, ito ay maaaring maging unang leksyon sa pulitika, hustisya, at tunay na kalagayan ng mahihirap sa lungsod.

ANONG SUSUNOD?

Sa ngayon, pansamantalang inilagay sa isang covered court ang mga gamit ng barangay. Ayon sa isang tanod, may usapan na itatayo muna ang pansamantalang opisina sa isang classroom ng public school. Ngunit hindi malinaw kung kailan, paano, at saan ilalagay ang permanenteng barangay hall.

Patuloy namang umaapela ang mga residente para sa isang bukas na dayalogo sa lungsod, at para sa pagrespeto sa kanilang boses. “Hindi kami tutol sa progreso. Ang gusto lang namin ay respetuhin naman ang karapatan naming mga tao rito,” ani ni Mang Ernesto, isa sa mga pinakamatagal nang naninirahan sa eskinita.

PAALALA MULA SA INSIDENTE

Ang tensyon sa eskinita ng Maynila ay isa lamang sa napakaraming kwento ng gentrification, development, at urban conflict sa lungsod. Ngunit kung may aral man tayong makukuha, ito ay ang kahalagahan ng tamang komunikasyon, pakikipag-ugnayan sa mamamayan, at higit sa lahat—ang pagtrato sa bawat isa bilang tao, hindi sagabal.

Sa bawat kanto ng lungsod, may kwento. At sa bawat demolisyon, may puso ring nadudurog.