ANG PANAGINIP NG MGA NAWALA: SA GITNA NG SAKIT, MAY NAKINABANG

ANG TAHIMIK NA PANIG NI ATONG ANG

Habang patuloy na nananawagan ng katarungan ang mga pamilya ng mga nawawalang sabungero, isang balita ang lumitaw na tila muling gumising sa kanilang kirot. Sa isang panayam, nabanggit ng abogado ni Atong Ang na ang kanyang kliyente ay “panatag” at “kalmado” sa kabila ng patuloy na imbestigasyon at mga akusasyon. Para sa ilan, ito ay tila isang pahayag ng kumpiyansa. Ngunit para sa mga naiwan—isa itong sampal.

ANG SAKIT NG PAGHIHINTAY

Sa bawat araw na lumilipas, ang mga pamilya ng mga nawawala ay patuloy na naghihintay. Ilan sa kanila ay hindi na makatulog ng maayos, hindi makakain ng buo, at nawalan na rin ng kabuhayan. Ang ilan, umaasa pa ring babalik ang kanilang mahal sa buhay. Ang iba naman, tanggap na ang posibilidad na hindi na nila ito muling makikita. Ngunit ang hindi nila matanggap ay ang kawalan ng sagot.

LUMILITAW ANG TIWALA SA KANYANG PANIG

Ayon sa kampo ni Atong Ang, wala raw basehan ang mga paratang laban sa kanya. Anila, walang direktang ebidensya na mag-uugnay sa kanya sa pagkawala ng mga sabungero. Idinagdag pa ng abogado na nagtutulungan sila ng mga awtoridad upang malinawan ang isyu. Ngunit para sa mga kaanak ng mga nawawala, tila ang “pagtutulungan” ay hindi nagdudulot ng resulta—wala pa ring sagot, wala pa ring hustisya.

ANG MGA NAWALANG MUKHA

Hindi na lamang sila pangalan sa listahan. Ang mga sabungero na nawala ay may mga anak, may mga asawa, may mga magulang. Isa si Aling Josephine, ina ni Mark Anthony na nawala sa Sta. Cruz, sa mga patuloy na nag-aalay ng kandila gabi-gabi sa labas ng kanilang bahay. Aniya, “Kahit buto man lang, sana makuha namin. Kahit senyales. Kahit isang piraso ng katotohanan.”

PAGSUBOK SA SISTEMA NG HUSTISYA

Ang mga pangyayaring ito ay hindi lamang pagsubok sa damdamin ng mga pamilya kundi pati na rin sa kakayahan ng sistema ng hustisya sa bansa. Marami ang nagtatanong—bakit sa dami ng CCTV, saksi, at talaan, tila hindi pa rin umuusad ang kaso? At bakit tila ang ilan sa mga pinangalanan ay tila panatag at hindi nangangambang mahulog sa kamay ng batas?

ANG TAHIMIK NA GINHAWA

Habang ang iba ay naninikip ang dibdib sa paghahanap, may mga taong tila tahimik na nakahinga ng maluwag. Isang larawan ang kumalat sa social media na nagpapakita kay Atong Ang na tila nasa isang private event—relaks, nakangiti, at walang anumang senyales ng pag-aalala. Para sa ilan, normal lamang iyon. Pero para sa mga naulila, iyon ay isang imahe ng kabalintunaan.

HINDI PANTAY ANG LAKARAN NG HUSTISYA

Ang tanong ng marami: pareho ba talaga ang pagtrato ng hustisya sa may kapangyarihan at sa karaniwang tao? Kung ang mga ordinaryong Pilipino ay dumaranas ng takot, pagod, at pagkabigo sa proseso, bakit tila ang iba ay kalmado lang? Bakit parang mas mabilis ang kilos kapag ang mga nasa laylayan ang sangkot, at mabagal kapag nasa itaas?

ANG PANANAHIMIK NA LALONG NAGPAPAGULO

Isa sa mga ikinasasama ng loob ng mga pamilya ay ang patuloy na pananahimik ng ilan sa mga sangkot. Wala man lang pahayag ng simpatiya o pakikiramay. Wala ring sinserong pangakong tutulong sa paghahanap. Tila ang katahimikan ay naging pader na lalong humahadlang sa katotohanan.

PAG-ASA NA PATULOY NA SINISINDIHAN

Sa kabila ng lahat, patuloy pa rin ang paniniwala ng mga kaanak na darating ang araw ng hustisya. May ilan sa kanila na nagkaisa upang magtatag ng samahan—isang grupong magsusulong ng karapatan ng mga nawawala. Ang kanilang layunin: hindi hayaang malimutan ang mga nawawala, at patuloy na ipanawagan ang katotohanan.

MGA PANAWAGAN SA GOBYERNO

Hinimok ng mga pamilya ang gobyerno na huwag hayaan ang ganitong uri ng krimen na matabunan. Nanawagan sila sa mga mambabatas, imbestigador, at maging sa Pangulo na pakinggan ang tinig ng mga naiwan. “Hindi kami hihinto,” ayon sa isa sa mga tagapagsalita, “hangga’t may nawawala, may boses kaming ipaglalaban.”

ANG DI MAPIGIL NA PAGKADISMAYA

Minsan, ang pananahimik ng isang tao ay nagsasabi ng mas malakas kaysa anumang pahayag. At sa kasong ito, habang ang ilan ay tahimik at tila panatag, ang ibang puso ay wasak at nananaghoy. Hindi pantay ang bigat na pasan ng bawat panig—at doon nagsisimula ang tunay na kirot.

HINDI ITO MATATAPOS SA PAGTANGGI

Ang kaso ng mga nawawalang sabungero ay hindi matatapos sa mga panandaliang pahayag o pagtanggi. Hindi ito isang episode na lilipas sa balita. Ito ay kwento ng mga pamilyang nawalan—ng ama, anak, asawa, at kapatid. At kahit gaano pa katagal, patuloy silang hihingi ng sagot.

MAY PANAGINIP, PERO MAY GABI NG BANGUNGOT

Habang may mga taong panatag na natutulog sa gabi, may mga pamilya na nananatiling gising, naghihintay. Hindi para sa balita ng pagkaka-dismiss ng kaso, kundi para sa balitang magpapabalik ng liwanag sa kanilang madilim na mundo. Hangga’t wala pang hustisya, hindi matatapos ang panawagan. At hindi matatawag na tahimik ang gabi—kapag ang puso ng bayan ay nagngangalit sa sakit at pagnanasa sa katotohanan.