“May mga lihim na hindi kayang itago ng marmol at ginto—dahil kahit sa gitna ng karangyaan, may mga aninong bumubulong ng katotohanang matagal nang ibinaon.”

Sa malamig na lupain ng Tagaytay, nakatayo ang mansyon ng mga Larena—isang palasyong tila hinugot mula sa pahina ng isang lumang alamat. Ang mga pader nito’y puting marmol, ang mga chandelier kumikislap na parang mga bituin, at sa bawat sulok ay amoy ng kapangyarihan at kasaysayang nililok ng dugo’t kayamanan. Ngunit sa gitna ng lahat ng ito, may isang katahimikang hindi kayang itago ng magarang kurtina o mamahaling alak—isang katahimikang binubuo ng mga lihim, mga dasal, at mga aninong ayaw umalis.

Isa sa mga aninong iyon ay si Mara, ang mayordoma ng pamilya. Tahimik siyang gumagalaw sa bawat silid, parang hangin—naririnig mo ang yapak, ngunit hindi mo siya nakikita. Limang taon na siyang naninilbihan sa mga Larena, ngunit para sa ibang kasambahay, isa pa rin siyang palaisipan.

“Parang multo ’yan dito,” bulong ni Lety habang nag-aayos ng bulaklak sa hallway. “Hindi mo maririnig dumaan, pero paglingon mo, nandiyan na. Wala kang maririnig na tawa o kwento—parang walang buhay sa labas ng mansyon.”

Tahimik lang si Mara. Laging maayos ang uniporme, laging nakayuko, laging naroon tuwing kailangan siya. Ngunit sa likod ng kanyang malamig na tingin, may taglay siyang bigat—isang lihim na hindi kayang ikubli ng kanyang pagiging masinop at tahimik.

Si Don Lucio Larena, ang patriyarka ng pamilya, ay isa sa mga bihirang taong napansin ito. Sa edad na limampu’t anim, sanay na siyang bumasa ng tao—negosyante, politiko, o kahit kasambahay, alam niya kapag may tinatago. At kay Mara, may nakita siyang kakaiba.

“Bakit parang may hinahabol kang hindi mo maabutan?” minsang tanong niya, habang pinapanood ang dalaga na nag-aayos ng mga alak sa kanilang pribadong bar.
Ngumiti lang si Mara, ngunit hindi iyon umabot sa kanyang mga mata. “Wala po, Don Lucio. Baka po pagod lang.”

Ngunit sa gabing iyon, may narinig si Don Lucio na tila hindi niya dapat marinig. Sa gitna ng dilim ng hallway, dumaan siya sa likod ng kapilya ng mansyon at narinig ang mahinang bulong ni Mara—isang panalangin.
“Panginoon, kung darating ang araw ng hustisya, hayaan Ninyo akong maging saksi. Hindi po para sa sarili ko, kundi para sa mga nawalan ng tinig.”

Hindi niya naintindihan noon kung ano ang ibig sabihin ni Mara, ngunit mula noon, nagsimula siyang makaramdam ng kakaibang presensya sa bahay. Minsan, habang nasa opisina siya sa loob ng mansyon, tila may dumadaan sa salamin. Minsan naman, may mga ilaw na kusa na lang namamatay. At tuwing gabi, naririnig ng mga kasambahay ang mga yabag sa lumang pasilyo kahit sarado ang lahat ng pinto.

Isang gabi, habang binabagyo ang Tagaytay, biglang nawalan ng kuryente ang buong lugar. Nagsindi ng kandila si Mara sa lumang silid-aklatan. Habang nililinis niya ang mga alikabok sa estante, nahulog ang isang lumang larawan mula sa pagitan ng mga libro. Kinuha niya iyon—isang lumang retrato ng batang babae na mga sampung taong gulang, may suot na puting bestida, at katabi si Don Lucio na mas bata pa.

Ngunit hindi iyon ang nagpayanig kay Mara—kundi ang pangalan sa likod ng larawan.
“Isabel Larena — 1998”

Napakapit siya sa mesa, at tumulo ang luha na matagal niyang pinigilan. Dahil iyon ang pangalan ng kanyang kapatid.

Ang kapatid na nawala sa ilalim ng mansyon dalawang dekada na ang nakararaan.

Sa mga sumunod na araw, nag-iba ang kilos ni Mara. Hindi na siya basta anino; naging mapanuri siya, tahimik na nagmamasid, tila may sinusundan. Hanggang isang gabi, pinasok niya ang silong ng mansyon—isang bahagi na matagal nang ipinagbabawal pasukin ng kahit sinong kasambahay. Doon, sa gitna ng alikabok at amoy ng lumang kahoy, natagpuan niya ang isang pinto na bakal, tinakpan ng lumang kurtina.

Ginamit niya ang lumang susi na nakita niya sa drawer ng dating alila, at nang bumukas iyon, bumungad ang isang maliit na silid—madilim, amoy kalawang, at sa gitna ay isang kahon. Nang buksan niya iyon, bumungad ang mga lumang laruan, isang sapatos na pambata, at isang kuwintas na may nakasulat na “I.L.”

Hindi na napigilan ni Mara ang pag-iyak. “Ate, ito na ’yung lugar mo,” bulong niya. “Hindi na ako aalis hangga’t hindi nalalaman ng lahat ang totoo.”

Ngunit hindi siya nag-isa. Mula sa itaas ng hagdanan, nakatayo si Don Lucio. Tahimik lang itong nakatingin, ngunit sa mga mata nito ay may halong gulat at takot.
“Mara…” mahina niyang sabi. “Hindi mo alam kung anong pinapasok mo.”

Lumapit siya, ngunit humakbang paatras si Mara. “Bakit n’yo tinago? Bata pa lang ako, alam kong hindi aksidente ang pagkawala ni Isabel. Lahat ng ito—itong bahay, ang katahimikan, ang mga lihim—lahat may kinalaman kayo!”

Nanginig ang kamay ni Don Lucio. “Hindi ko ginusto. Isang aksidente iyon—isang gabing lasing ako at may nangyaring hindi ko kayang harapin. Sinubukan kong itago dahil… dahil ayokong masira ang pamilya.”

Ngunit bago pa siya makapagsalita pa, biglang may malamig na hangin na dumaan sa pagitan nila. Ang mga kandila ay namatay, at sa gitna ng dilim, may isang boses na marahang bumulong:
“Hindi mo kayang itago ang kasalanan magpakailanman…”

Parehong natigilan si Mara at si Don Lucio. Mula sa sulok ng silid, lumitaw ang liwanag ng anyo—isang batang babae, nakaputing bestida, may mapayapang ngiti. Si Isabel.

Lumuhod si Mara, tumatangis, habang si Don Lucio ay tuluyang bumigay. “Patawarin mo ako,” hikbi niya. “Araw-araw kitang pinapanaginipan.”

Ngumiti ang anyo ni Isabel at hinawakan ang balikat ni Mara. “Tapos na, Ate. Natagpuan mo na ako. Wala nang dapat itago.”

At sa isang kisapmata, naglaho ang liwanag. Nang bumalik ang kuryente, mag-isa na lang si Mara sa silong. Sa tabi ng kahon, may nakalagay na bagong larawan—tatlong tao: si Isabel, si Mara, at si Don Lucio, na tila mas bata.

Simula noon, nagpasya si Don Lucio na ipasara ang mansyon at ipatayo roon ang isang maliit na kapilya. Si Mara nama’y umalis nang walang paalam, iniwan lang ang kanyang uniporme at rosaryo sa mesa.

Ngunit ayon sa mga tagabantay sa paligid, tuwing gabi raw ng malakas na ulan, may nakikita silang babae sa may bintana ng lumang silid-aklatan. Nakayuko, may dalang kandila, at tila may tinatawag sa dilim.

At kapag tinatanong kung sino iyon, iisa lang ang sagot ng mga matatandang tagaroon:
“’Yan si Mara—ang anino sa mansyon na hindi matahimik hanggang sa tuluyang mapatawad ang mga Larena.”