“May mga taong tahimik lang sa mata ng mundo, pero ang bawat kilos nila ay may bigat na ramdam ng iilang nakakaintindi.”

Na hatinggabi nang pumasok si Noel Ariston sa Aurelia Airworks Hangar. Dala ang kanyang lumang backpack, halos kilala na ng mga gwardiya sa gate. Ang mga ilaw sa pasilyo ay malamlam, at ang hangin ay may halong amoy ng kemikal at langis. Sa bawat hakbang niya, tumutunog ang goma ng kanyang botas sa makintab na sahig, tila may sariling ritmo na sinusunod ng kanyang katawan.

“Maaga ka na namanel?” bati ni Ambo Dakel, kapwa utility, habang nag-aayos ng mga stick mop at timba.

“Sayang lang ang 30 minuto kung matutulog pa,” sagot ni Noel, saka mabilis na nagsuot ng guantes. Tahimik ang kilos niya, parang may sinusunod na ritmong siya lang ang nakakaalam. Unang nilinis ang locker room, sinundan ang linya ng pintura sa sahig na parang ruta sa mapa, hanggang sa mezanine kung saan nakalagay ang lumang vending machine.

Sa bawat pagpunas, tumpak ang pressure ng kanyang kamay. Eksakto ang bilis. Pahirap man ang alcohol sprayer, alam niya ang tamang galaw. Tinawag siya ng mekanikong si Gideon Sarmiento. Iniabot ni Noel ang tool sabay tanong, “Mahina?”

“Kumusta ang shift mo?” tanong niya habang tinitingnan ang mga turnilyo.

“Buhay pa,” biro ni Gideon. Ngumiti si Noel, tipid at halos hindi gumagalaw ang labi, ngunit may tahimik na kumpyansa sa kanyang mga mata.

Pagsapit ng break, umupo siya sa gilid ng loading bay at kinapa ang loob ng backpack. Nandoon ang maliit na flight logbook. Hindi para ipagmalaki, kundi para itago. Matagal na niyang gawi ang tingnan ang pahina at magbilang ng mga linyang wala nang saysay sa kasalukuyan. Ibinulsa niya agad nang may paparating.

“Uy, baka naman diary yan,” tupso ni Ambo.

“Resibo lang,” sagot ni Noel. Banayad at mahinahon. Tumunog ang lumang keypad phone. Si Jessa, kapatid niya, ang nasa kabilang linya.

“Kuya, pasensya na! Nagkulang ulit sa gamot ni Pia,” saglit na natahimik si Noel bago sumagot, “Magpapadala ako bukas. Huwag mong tipirin ang nebulizer. Mahal ang hinga. Salamat, kuya. Huwag mong kalimutang kumain.”

Putol ang tawag, ngunit nanatili ang bigat sa palad niya. Parang pasang-pasahan na maipiga. Pagkatapos ng shift, umaakyat si Noel sa rooftop. Doon, sa pagitan ng mga kable at water tank, sinasalubong niya ang bugso ng hangin mula sa baybayin. Tumikhim, lumuhod, at nagsimula sa kanyang ritwal: 20 pushup, 30 situp, maingat na pag-inat ng balikat.

“Mag-isa ka na naman diyan,” sigaw ni Gideon mula sa hagdan.

“Sandali lang,” tugon ni Noel. Hingal ngunit kontrolado. Sa katahimikan, parang umuusad ang oras ng pantay sa bawat paghinga niya. Hindi atleta, hindi pulitiko—isang taong may nakaraan na piniling hindi pag-usapan.

Bago umuwi, sinuri niya ang checklist ng panlinis. Kumpleto, tuyo, maayos ang pagkakasunod.

“Sana lahat ng tao ganyan ka-ingat,” sabi ni Ambo.

“Trabaho lang,” wika ni Noel. At iyon ang totoo. Pagdating sa bed space sa Malibay, napinik siya sa yabag ng mga kasero at sa ugong ng jeep sa labas. Sa huni ng radyo ng kapit-kwarto, inilatag niya ang envelope na may ipapadalang pera kina Jessa at Pia. Tumingin siya sandali sa logbook bago pinatay ang ilaw. May mga pahinang gusto niyang kalimutan at may mga bukas na kailangang harapin. Sa pagitan ng dalawa, pinili niyang panatilihing tahimik ang kanyang mundo.

Kinabukasan, pumasok si Celestine Aurelio Lao sa executive floor ng Aurelia Airworks. Parang bagyong walang ulan—mabilis, tuwid, at walang paligoy-ligoy. Nakapusod ang buhok, naka-cream pantsuit, at may dalang makapal na folder.

“Board numbers first,” direktang utos niya pagpasok sa conference room. Sumunod agad si Rex Valderama, CFO, na laging handa sa kalendaryo ng cash flow. “Q3 burn,” putol ni Celestine.

Wala silang oras para sa palamuti. Sa kabilang dulo, nakaupo ang HR head na si Marjery Panganiban, tahimik ngunit matalim ang mata sa detalye ng tao. Katabi niya ang PR lead na si Did Guanson, may dalang draft press release tungkol sa modernization ng hangar. Huling dumating si Captain Mauro Illustre, Chief Pilot, bitbit ang maintenance notes at flight readiness reports.

“Good morning, Anya.”

“Good morning kapag may result,” tugon ni Celestine. Diretso sa punto, walang emosyonal na paligoy-ligoy. Pinailawan niya ang screen—isang slide ng timeline kung paano muntik ng bumagsak ang kumpanya dalawang taon na ang nakalipas. Isang consultant na nangakong magdadala ng foreign investors ang umubos ng kalahating taon at milyong pisong retainer, ngunit walang nai-deliver.

“Anyone who wants me to trust them brings proof. No proof, no entry.”

“Ma’am, may nagme-message na LGU tungkol sa posibleng partnership sa emergency flights,” singit ni Did. “Maganda kung PR comes after capability.” Tugon ni Celestine, matatag.

“Mauro, ilan ang aircraft na mai-ready sa loob ng dalawang linggo?” tanong niya.

“Isa lang ang fully mission capable kapag pinalitan ang auxiliary pump. Yung isa, pwedeng training only,” sagot ni Mauro, nagbubuklat ng log.

“Partal,” dagdag ni Rex.

“Meron, pero kailangan ng tatlong quote para compliant,” sagot ni Celestine.

“Pa-fast track ang procurement, pero W lalagpas sa policy. Ayokong maibutas.” Tahimik na tumango si Marjery, habang nagta-type. “Kailangan nating ayusin ang tao sa ground. May mga custodial na maasikaso.”

“Trabaho lang,” maikling putol ni Celestine. “Hindi ako kumakain ng titulo. Skills inventory. Lahat ng empleyado mula guard hanggang pilot. Dito lahat may ambag.”

Nag-usok ang ulo ni Did, nagbababa ng tono. “Kung mapapatunayan natin ang kakayahan, ma’am, pwedeng gawing kwento ang planong search and rescue hub. May donors na nag-aabang.”

“Alam ko,” tugon ni Celestine, bahagyang lumambot ang boses. “Pangarap ng tatay ko iyan. Gamitin ang hangar hindi lang sa negosyo kundi sa pagligtas. Pero pangarap lang iyan kung hindi suportado ng sistema.”

Napatingin siya sa bintana, tanaw ang hangar, malinis, tahimik, ngunit parang kulang. “Mauro, i-audit mo ang checklist culture. Ayaw ko ng ‘okay na yan.’ Gusto ko itong tamang paraan, araw-araw.”

Rex, huwag mo akong dadalhan ng magic deal. Gusto ko ng malinaw na numbers.

Celestine inilapag ang folder, tumayo, tumahimik ilang segundo. “We fix the machine. We fix the people. Then we talk to the world.”

Tumingin kay Marjery. “Kung may empleyadong kakaiba ang disiplina, ilagay sa tabi ko ang pangalan. Gusto kong marinig kung bakit.”

Sa labas ng salamin, kumikislap ang mga pakpak ng helicopter sa umagang araw—pangarap na hindi pa totoo, ngunit pwedeng maging totoo kung may ebidensya at tapang.

Maaga pa, ngunit mabigat ang hangin sa hangar nang salubungin si Noel ng boses ni Supervisor Benjigor.

“Noel, huwag kang lalapit sa technical bay. Custodial ka. Tandaan mo,” sigaw nito habang itinuturo ang dilaw na guhit sa sahig. Nakatayo sa tabi ang guard na si Brill Toledo, kabataang mukhang baguhan at halatang naiilang.

“Sir, noted po,” mahinahong sagot ni Noel, piniling hindi magtalo. Saka niya itinuloy ang paglalatag ng floor signage na “wet surface.”

Sa pantry, habang kumukulo ang tubig sa lumang takure, inabot ni Gideon ang isang set ng Allen Keys.

“Noel, pakiabot. Grabe ang sikip ng bolt sa panel kahapon.”

Maingat na inabot ni Noel, parang kabisado ang bigat ng bawat piraso.

“Mas madali kung paro mm meter muna bago five,” bulong niya. Halos hindi tumingala, ngunit napangiti si Gideon.

Tumunog ang lumang cellphone. Si Jessa, nasa kabilang linya.

“Kuya, sorry. Kailangan ulit ni PN ang salbutamol. Naubos na kagabi. Baka pwede ngayong linggo.”

Napapikit si Noel, inapik ang mesa para hindi mabasag ang boses. “Oo, mag-o-overtime ako. Huwag mong titipirin ang hina ng bata. Salamat, ingat ka.”

Pagkababa ng tawag, huminga siya ng malalim. Dahan-dahang itinabi ang cellphone na parang babasagin. Pagbalik sa floor, masinsin niyang pinunasan ang oil streaks na iniwan ng troly. Sa di kalayuan, tabulong na nag-uusap sina Benji at Brill.

“Bantayan mo yan ha. Minsan ko na yang nahuling sumisilip sa manuals,” paalala ni Benji.