Mainit ang araw sa Cebu noong Agosto 2012 nang magulantang ang isang construction site sa matinding sigawan, takbuhan, at dulo’y katahimikan. Sa gitna ng alikabok at dugo, natagpuan si Mario—isang respetadong foreman—na nakatayo, pawisan, nanginginig, habang sa tabi niya’y nakahandusay ang binatang si Rodel at umiiyak ang asawang si Lina. Isang sandaling tila bumaliktad ang mundo.

Ngunit paano nga ba nauuwi sa trahedya ang isang buhay na dati’y puno ng sipag, pagmamahal, at pangarap?

Si Mario ay kilalang tao sa kanilang barangay. Masipag, disiplina, at walang inuurungan. Gising ng alas-singko, trabaho hanggang gabi. Sa construction site, siya ang lider—mahigpit pero may puso. Ang mga tao niya’y humahanga sa kanya, at sa bahay naman ay may asawa siyang tahimik ngunit mapagmahal—si Lina.

Tuwing uuwi si Mario, sasalubong siya ng tinolang mainit at ngiti ni Lina. Sa hapag, may mga tuksuhan, biro, at halakhakan. Ngunit gaya ng lahat ng relasyon, dumating ang mga panahong ang sigla ay napalitan ng katahimikan. Dumami ang gabing tahimik silang magkatabi, magkalayo kahit magkasama sa kama.

Hindi agad napansin ni Mario na sa pagitan ng mga pang-araw-araw na pagod, unti-unting nawawala ang init ng samahan nila ni Lina. Hanggang sa dumating ang isang bagong mukha sa site—si Rodel, isang binatang laborer na magaan kausap, may mabuting loob, at may ngiti na parang madaling paniwalaan.

Isang araw, dumalaw si Lina sa site para dalhan ng pagkain si Mario. Doon sila unang nagkita ni Rodel. Isang simpleng palitan lang ng “Ingat po, madulas ang daan” at “Salamat,” ngunit sa pagitan ng mga salitang iyon, may kakaibang naramdaman ang dalawa—isang titig na may init, isang ngiting hindi basta nakakalimutan.

Mula noon, naging madalas na ang pagdalaw ni Lina. Minsan may baon para kay Mario, minsan daw “napadaan lang.” Ngunit sa tuwing naroon siya, laging unang lumalapit si Rodel. Ang mga kasamahan nila’y napapatingin, nagbubulungan, ngunit walang nagsasalita. Sa mga ngiti at titig na tila inosente, unti-unting nag-uumpisa ang apoy na hindi nila napansin.

Habang si Mario ay abala sa trabaho, si Lina naman ay unti-unting nadadala sa presensiya ni Rodel. Sa loob ng kubo, sa gitna ng ulan, nagsimula ang mga sandaling katahimikan na may laman. Sa mga salitang “Sayang, ang ganda niyo pa,” at “Baka marinig ka ni Mario,” may halong biro ngunit puno ng kilig na matagal nang nawala sa kanya.

Hindi nagtagal, naging lihim na ang mga pagdalaw ni Lina. Sa bawat araw, mas lalong lumalalim ang koneksyon nila ni Rodel—isang relasyong ipinanganak sa pag-iisa at pagkukulang. Ngunit sa mga ganitong lihim, laging may kapalit.

Nagsimulang makarinig ng bulungan si Mario mula sa mga tauhan. “Boss, baka gusto niyo lang malaman… si Ma’am Lina, madalas pong dumadalaw kahit wala kayo. Laging kasama si Rodel.” Tahimik lang si Mario. Walang imik. Ngunit sa loob-loob niya, unti-unting nagkakaroon ng puwang ang galit.

Pag-uwi niya, hinarap niya si Lina. “May nagsabi sa akin, pumupunta ka raw sa site kahit wala ako.” Nagulat si Lina. “Minsan lang naman. Dinalhan lang kita ng pagkain.” “Tatlong beses sa isang buwan, pagkain pa rin?” mabigat na sagot ni Mario. Hindi sumagot si Lina. Doon nagsimula ang katahimikan na mas mabigat pa sa anumang sigaw.

Sa site, malamig na ang tingin ni Mario kay Rodel. Tahimik ngunit matalim. Alam ng lahat na may kakaiba. Hanggang isang araw, maagang umalis si Lina, dala-dala ang adobo, papunta sa site. Hindi niya alam, sinusundan na siya ng tadhana.

Pagdating ni Mario, wala siyang balak magtrabaho. Ang kutob niya ay parang bagyong unti-unting lumalapit. Habang papalapit sa likod ng site, narinig niya ang tawanan—isang tinig na pamilyar, isang halakhak na matagal na niyang hindi narinig mula sa asawa. Sa isang iglap, binuksan niya ang pinto.

At doon natapos ang lahat.

Si Lina, nakaupo. Si Rodel, nakasandal. Magkalapit, nagulat, walang masabi. Si Mario, tahimik ngunit naglalagablab. “’Yan ba ang trabaho mo, ha?” sabay kalampag ng pinto. Sinubukan ni Rodel magsalita pero huli na. Sa isang iglap, sumabog ang lahat ng naipong galit, pagod, at sakit. Sa mga sigaw, sa mga iyak, sa mga kamay na hindi na nakontrol—isang buhay ang nawala.

Pagkatapos ng ilang sandali, katahimikan. Si Rodel, nakahandusay. Si Lina, umiiyak. Si Mario, nakatayo, nanginginig, hawak ang sariling kamay na puno ng dumi at dugo. Sa labas, nagkagulo. Pero siya, tahimik lang. Sumakay ng motor, dumiretso sa presinto, at mahina lang ang sabi, “Ako po ang may kasalanan.”

Kinabukasan, laman siya ng mga balita: “Foreman, sumuko matapos ang trahedya sa construction site.” Sa buong barangay, usap-usapan. Ang dating hinahangaang lalaki, ngayon ay bilanggo ng sariling galit.

Sa presinto, tahimik si Mario. Sa ospital, si Lina ay tulala, walang tigil sa pag-iyak. Paulit-ulit niyang sinasabi ang pangalan ng asawa. Ngunit huli na.

Dumating ang ina ni Mario, payat, nanginginig. “Anak, bakit mo nagawa ’to?” tanong niya. Walang sagot. Ilang sandali pa, mahina ang sagot ni Mario: “Ma, hindi ko rin alam. Parang sumabog lang.”

Lumipas ang mga linggo. Sa kulungan, naging tahimik si Mario. Hindi na siya ang dati. Nagtuturo na lang ng disiplina sa kapwa preso, tinatawag na “Kuya Mario.” Kapag tinatanong kung bakit niya nagawa, isa lang ang sagot niya: “Minsan, akala mo makakatulong ang galit. Pero siya pala ang magtutulak sa’yo sa bangin.”

Dumating ang pari, inalok siyang magkumpisal. “Hindi ko alam kung may halaga pa, padre. Kahit magdasal ako, hindi na mabubura ’yung ginawa ko.” Sagot ng pari, “Hindi mo mabubura, anak. Pero baka matutunan mong tanggapin.”

At doon nagsimula ang unti-unting pagbabalik ng katahimikan ni Mario. Sa gabi, habang nakatingin sa kisame ng kulungan, pabulong niyang sinasabi, “Hindi ko ginusto, pero ako ang gumawa.”

Sa labas, tuloy ang buhay. Ang lumang site ay tahimik na. Ngunit sa bawat dumadaan, may nagsasabing mahina, “Dito nangyari ’yung kay Mario at Lina.”

At sa loob ng selda, sa huling pagbuga ng hangin bago matulog, tanging isang tanong ang paulit-ulit sa isip ng lalaking minsang nagmahal at nagkasala:
“Paano kung nakinig ako sa katahimikan, imbes na sa galit?”