Ang political climate sa Pilipinas ay muling nag-init at nabulabog ng sunud-sunod na akusasyon na naglalayong kwestyunin ang integrity ng administrasyong Marcos, partikular ang mga miyembro ng First Family. Sa sentro ng controversy ay si dating Congressman Zaldy Co, na naglalabas ng mga video na puno ng matitinding alegasyon laban kina Pangulong Ferdinand Marcos Jr., First Lady Liza Marcos, at Sandro Marcos. Ang isyu ay hindi lamang tungkol sa political skirmish; ito ay nagdudulot ng malawakang pagdududa sa fiscal management ng bansa at ethics sa highest office. Ang palitan ng matitinding salita ay nagpapakita ng isang deep rift sa political landscape at ang panawagan ng publiko para sa pananagutan ay lalong lumalakas.

Ang Php100 Bilyon at Ang Discrepancy: Ang Attack ni Zaldy Co
Muling naglabas ng video si dating Congressman Zaldy Co na nagdadawit kay Pangulong Marcos Jr. at sa pamilya nito bilang mastermind umano sa Php100 bilyong budget insertion. Ang allegation na ito ay massive at destabilizing, na nagpapakita ng isang systematic corruption sa national budget.

Ngunit ang attack ni Co ay sinalubong ng counter-attack mula sa Malacañang. Napansin ng mga opisyal at eksperto ang mga hindi pagtutugma sa mga pahayag ni Co, gaya ng pagbanggit niya sa 2024 na transaksyon kay Secretary Nina Pangandaman, taliwas sa 2022 na sinasabi niya noon.

Ayon kay Press Officer Claire Castro, “ni hindi niya binanggit sa video one two ang sinasabing transakson ng 2022. Maliwanag na ang binanggit niya na nagsimula daw ang kanyang pakikipag-usap umano kay Secretary Nina Pangandaman 2024.” Ang discrepancy na ito ay ginamit ng Malacañang upang diskreditahin si Co at questionin ang credibility ng kanyang mga video. Itinuturing ng Palasyo ang mga pahayag ni Co bilang isang political destabilization effort.

Ang First Family sa Ilalim ng Fire: Bilihin at Nepotism
Hindi nagtapos ang attack ni Zaldy Co kay Pangulong Marcos Jr. Sa isa pang video, idinawit ni Zaldy Co sina First Lady Liza Marcos at anak na si Sandro Marcos.

Ang new allegation ay mas alarming pa sa budget insertion: Ayon kay Co, pinapatakbo umano ng pamilya Marcos ang mga negosyo o pagmamanipula sa presyo ng mga pangunahing bilihin gaya ng bigas, asukal, at sibuyas.

Idinagdag pa niya ang isang statement na nagdulot ng outrage at cynicism: “Wala silang malasakit sa taong bayan. Nagiging negosyo ang pera ng taong bayan. Ang pinakamakapangyarihang pamilya pa mismo ang sangkot sa ganitong sistema. Mula sa pangulo, First Lady, hanggang sa anak, sila mismo ang nagtatakda, kumokontrol at nakikinabang sa mga transaksyon dapat sanay para sa kapakanan ng sambayanan.”

Ang magnitude ng akusasyon na ang First Family ay sangkot sa price manipulation ng basic commodities ay nagpapakita ng malalim na breach of public trust, lalo na sa gitna ng economic hardship na dinaranas ng mga Pilipino.

Ang Counter-Attack ng Pangulo: Pagbawi ng Assets at Blackmail
Bilang tugon sa political pressure at panawagan ng publiko, ibinida ni Pangulong Marcos Jr. na nakabawi na ang gobyerno ng halos Php12 bilyong halaga ng frozen assets mula sa mga sangkot sa anomalya sa flood control projects. Ang timing ng announcement ay tiningnan bilang isang strategic move upang ibalik ang tiwala ng publiko.

Ang revelation ay nagbunyag na kasama rito ang Php4 bilyong halaga ng air assets ni Zaldy Co. Dagdag pa rito, nakakuha ang gobyerno ng 3,566 bank accounts, 198 insurance policies, 247 motor vehicles, 178 real properties, at 16 e-wallet accounts na na-freeze. Tiniyak ng Pangulo na “This brings the total amount of assets frozen to about Php12 billion. Kasama po dito ang mga air asset ni Saldico ang value mga 4 billion.” at “Mas marami pong asset ay mafo-frozen para maibalik ang pera ng tao sa kanila. Ito po ang aming pangako that the money of the people will be given back to the people.”

Ngunit ang pinaka-dramatic na bahagi ay ang pagtugon ng Pangulo sa tangkang blackmail ng abogado ni Zaldy Co, na kung hindi kakanselahin ang passport ni Co ay hindi na ito maglalabas ng video. Mariing sinabi ng Pangulo:

“I do not negotiate with criminals. Kahit maglabas ka na ng video ng lahat ng kasinungalingan mo na pag-destabilize sa gobyerno. Gusto kong malaman mo Saldi makakila pa rin ang passport mo. Hindi ka na makakatakas sa hustisya.”

Ang statement na ito ay nagbigay ng strong message ng authority at commitment na harapin si Co sa batas.

Ang Corroboration at Political Destabilization
Ang Makabayan Block ay hindi nagpatinag. Hinamon nila ang Independent Commission for Infrastructure (ICI) na imbestigahan din si Pangulong Marcos Jr. batay sa mga impormasyon ni Co.

Ang allegation ni House Deputy Minority Leader Antonio Tinio ay nagbigay ng corroboration sa narrative ni Co: “Sinibak si es Bersamin, sinibak si Secretary Pangandaman. Let me note na sa lahat ng mga nagsalita so far… wala pa pong nagbabanggit kay Secretary Pangandaman ng DBM Solizaldo.” Ang timing ng pagbibitiw nina dating Executive Secretary Lucas Bersamin at Budget Secretary Mina Pangandaman ang tiningnan bilang implicit evidence na nagpapatibay sa mga akusasyon ni Co.

Samantala, itinuturing ng Malacañang na “political destabilization” ang pahayag ni Vice President Sara Duterte na handa siyang mamuno sakaling magbitiw ang Pangulo. Ayon kay Secretary Claire Castro, “It is not acceptable for a vice president to anticipate the resignation of the president. This is definitely a form of political destabilization.”

Konklusyon: Ang Labanan sa Integridad at Katotohanan
Ang controversy na ito ay nagpapakita ng isang full-blown crisis sa integrity ng pamahalaan. Ang mga alegasyon ni Zaldy Co, sinusuportahan man o tinututulan ng mga political figure, ay nagdulot ng malalim na pagdududa sa fiscal responsibility ng mga nakaupo.

Ang media scrutiny ay tumitindi, at ang absence ni Senator Ronald “Bato” dela Rosa sa Senado simula nang lumabas ang isyu ng warrant of arrest mula sa International Criminal Court (ICC) ay nagdaragdag sa political instability. Ang personal na komento ng uploader ng video, na pinupuna ang mainstream media at itinuturing na “vindicated” ang kanilang panig laban sa tinawag niyang “Bangag Administration,” ay nagpapakita ng polarization ng public opinion.

Ang ultimate battle ay hindi lamang sa pagitan ni Marcos at Co, kundi sa pagitan ng hustisya at katiwalian. Ang mga Pilipino ay naghihintay ng transparency at accountability mula sa highest office upang maibalik ang tiwala sa pamahalaan at patunayan na ang pera ng bayan ay mananatiling para sa bayan.