Ang ginto ay matagal nang simbolo ng kayamanan at katatagan ng isang bansa. Ito ang huling reserba, ang financial security blanket na nagpapatatag sa Gross International Reserves (GIR) at nagtatanggol sa halaga ng piso laban sa pandaigdigang pagbabagu-bago. Subalit, ang banal na papel na ito ng ginto ay tila nabahiran ng misteryo at kontrobersya matapos ang matapang na pagbusisi ni Senador Rodante Marcoleta sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP). Sa gitna ng isang budget hearing na dapat sana ay tungkol sa pondo, inungkat ni Marcoleta ang umano’y “tinatagong lihim ng palasyo”—ang pagbebenta ng nakakalulang 24.95 toneladang ginto ng Pilipinas. Ang insidenteng ito ay hindi lamang naglalantad ng mga teknikal na desisyon sa portfolio management kundi nagdulot din ng matinding pagkabahala sa tiyempo ng pagbebenta, ang posibleng pagkawala ng mas malaking kita, at ang pangkalahatang katatagan ng ekonomiya sa harap ng humihinang piso at bumababang GDP growth.

Ang Pambubulgar: 24.95 Toneladang Ginto, Ibinenta ng Palihim?
Nagsimula ang showdown sa Senado nang magsimulang magtanong si Senador Rodante Marcoleta tungkol sa gold transactions ng BSP. Ayon kay Marcoleta, lumabas sa kanilang pag-aaral na ang Pilipinas ang nagbenta ng pinakamalaking volume ng ginto sa buong mundo noong nakaraang taon, na umabot sa 24.95 tonelada. Ang transaksyon na ito ay kagyat na nagpababa sa gold holding ng bansa sa 134.06 tonelada.

Ikinumpara ni Marcoleta ang volume ng benta ng Pilipinas sa ibang bansa: Thailand (9.64 tons), Pakistan (6.2 tons), at Singapore (1.18 tons). Ang matinding pagkakaiba sa bilang ay nagdulot ng kagyat na pagdududa.

“Kinuwestiyon niya kung bakit napakarami ang ibinenta ng Pilipinas at kung ano ang batayan nito.”

Para kay Marcoleta, ang ginto ay mahalagang bahagi ng Gross International Reserves (GIR), na nagsisilbing seguridad o katatagan ng financial situation ng bansa, kaya hindi ito dapat basta-basta ibinebenta. Ang akusasyon na “pilit tinatago ng bayarang media at ng palasyo” ang balitang ito ay nagdagdag ng suspense at intrigue sa issue.

Ang Kwestyon ng Tiyempo: Nawalan Ba ng Kita ang Bansa?
Ang pinakamahalagang tanong na inungkat ni Marcoleta ay tungkol sa tiyempo ng pagbebenta. Sa mundo ng commodity trading, ang tiyempo ang lahat.

Iginiit niya na: “kung hinintay sana ang pagtaas ng presyo ng ginto ngayon, mas malaki sana ang kinita ng bansa.” Ito ay isang matinding pag-akusa na tila hindi nasulit ng BSP ang potensyal na kita ng bansa, na nagdulot ng opportunity loss sa bilyun-bilyong halaga.

Ang ginto ay hindi lamang isang asset; ito ay isang anti-inflationary hedge. Ang pagbebenta nito sa hindi optimal na presyo ay nangangahulugan na ang security ng bansa ay tila isinakripisyo para sa agarang return na maaaring mas malaki pa sana kung hinintay.

Ang Paliwanag ng BSP: “Portfolio Management” at “High Yield Low Risk”
Bilang tugon sa matitinding katanungan, ipinaliwanag ng kinatawan ng BSP/Department of Finance (DOF) na ang pagbebenta ay isang teknikal na desisyon na bahagi ng kanilang “portfolio management.”

Ang paliwanag ay:

Pag-adjust ng Portfolio: Ang BSP ay patuloy na nag-a- adjust ng kanilang portfolio depende sa sitwasyon at panganib.

Asset Class Shift: Ibinenta ang ginto at inilipat sa “another asset class” na may katangiang “high yield low risk.” Ito ay nagpapahiwatig na mas pinili ng BSP ang isang asset na nagbibigay ng mas mataas na kita sa mas mababang risk kumpara sa ginto, na may volatile na presyo.

In Tranches: Kinumpirma rin na ang benta ay hindi ginawa nang isang bugso kundi “in tranches” o paunti-unti, na isang paraan upang mapamahalaan ang epekto sa merkado at masulit ang presyo.

Gayunpaman, inamin ng BSP na “mahirap hulaan ang presyo ng ginto.” Ang depensa na ito ay nagpapakita na ang desisyon ay batay sa kanilang financial modeling, ngunit hindi nito tuluyang tinanggal ang pagdududa ni Marcoleta tungkol sa timing at massive volume ng benta.

Ang Epekto sa Ekonomiya: Paghina ng Piso at Pagbagal ng GDP
Ang pagbusisi ni Marcoleta ay hindi lamang tungkol sa ginto; ito ay nagdulot ng malalim na talakayan tungkol sa pangkalahatang kalagayan ng ekonomiya ng bansa.

Nagpahayag ng matinding pagkabahala si Marcoleta sa humihinang mga economic fundamentals:

Piso vs. Dolyar: Ang piso ay humina sa 59.17 sa US dollar, na may 2.24% depreciation year-to-date. Ang paghina ng piso ay direktang nakaaapekto sa kapangyarihan ng pagbili at sa utang ng bansa.

GDP Growth: Ang GDP growth ay bumagal sa 4% lamang noong third quarter, na malayo sa inaasahang target.

Tinanong niya ang DOF kung ano ang recovery trajectory ng bansa. Ang financial security na dapat sana ay ibinibigay ng ginto ay tila naglaho sa gitna ng mga humihinang economic indicators.

Katiwalian at ang “Catch-up Plan”: Paggastos sa Flood Control
Ang talakayan ay nag-ugat sa isang mas malalim at sensitibong isyu: ang korapsyon at ang tiwala ng publiko.

Inamin ng kinatawan ng DOF na bumagal ang paggastos ng pamahalaan, lalo na sa konstruksyon, dahil sa isyu ng flood control projects. Ito ay kagyat na nag-uugnay sa mga alegasyon ng korapsyon at insertions na kinasasangkutan ng DPWH, na kamakailan ay ibinulgar ng ibang whistleblower. Ang pagbagal ng paggastos ay nagpapakita na ang takot sa katiwalian ay nakaaapekto na sa government spending at sa economic activity.

Ang estratehiya ng economic managers ay:

Ibalik ang Tiwala: Ibalik ang tiwala ng publiko sa pamamagitan ng pagfa- file ng kaso ng Ombudsman sa Sandigan.

Catch-up Plan: Magkaroon ng catch-up plan para sa paggastos, lalo na sa $156 bilyong pondo ng DPWH na hindi pa nagagastos.

Ang public investment ay binigyang-diin na mahalaga. Kinakailangan daw ng mabilis na aksyon upang matakpan ang mga pagkukulang at maibalik ang tiwala ng mga mamumuhunan.

Ang pagbubunyag ni Marcoleta ay nagpapakita na ang pag-iingat sa national assets tulad ng ginto ay hindi lamang isang financial matter kundi isang isyu ng pambansang seguridad at tiwala. Ang lihim na benta ng ginto, ang paghina ng ekonomiya, at ang slow spending sa flood control projects—na sentro ng korapsyon—ay nagbigay ng isang malalim na tanong sa publiko: Saan ba talaga patungo ang ekonomiya, at bakit tila nagmamadali ang BSP na ibenta ang ating pinakaiingatang reserba?

Ang hearing na ito ay nagbigay ng mahalagang impormasyon na dapat pag-aralan at pagtalunan ng publiko upang maipagtanggol ang financial future ng bansa.