Ang buhay ng isang Overseas Filipino Worker (OFW) ay madalas inilalarawan bilang isang sakripisyo—malayo sa pamilya, nagtitiis sa hirap, at nagtatrabaho nang doble o triple para lamang mabigyan ng magandang kinabukasan ang mga mahal sa buhay. Subalit, sa kaso ng isang mister na mekaniko at taxi driver sa Japan, ang sakripisyo ay naging isang matinding trahedya ng panlilinlang at kataksilan. Habang siya ay nagpapakamatay sa trabaho, nagpapadala ng malaking halaga ng pera kada buwan, ang kanyang misis ay tila gumagawa ng sarili niyang mundo sa Pilipinas—isang mundo na punung-puno ng mga kalaguyo at pagwawaldas ng pinaghirapan. Ang pambubulgar na ito ay hindi lamang naglalantad ng personal na pagkasira kundi nagbigay-diin din sa matinding pangangailangan na amyendahan ang mga batas upang maprotektahan ang mga OFW mula sa sarili nilang kamag-anak na nagtataksil at nagnanakaw ng kanilang pinagpapawisan.

Ang Sakripisyo sa Japan, Ang Pagwaldas sa Pilipinas
Ang mister, na 12-14 taon nang nagtatrabaho sa Japan, ay isang huwarang OFW. Bilang isang mekaniko sa araw at taxi driver sa gabi, siya ay nagtatrabaho nang walang pahinga upang matustusan ang mga pangangailangan ng kanilang tatlong anak na babae at ng kanyang misis. Ang kanyang financial contribution ay hindi biro—nagpapadala siya ng $80,000 hanggang $100,000 kada buwan sa Pilipinas. Mula Enero hanggang Agosto 2021 lamang, umabot na sa P800,000 ang kanyang naipadala.

Ang kaisipan niya ay simple: mabigyan ng magandang kinabukasan at quality education ang kanyang mga anak.

Subalit, ang trust na ibinigay niya ay ibinalik sa kanya ng kasinungalingan at betrayal. Ang malaking halaga ng pera na dapat sana ay para sa tuition at pangangailangan sa bahay ay winawaldas ng misis, si Adelyn Linatok, hindi sa pamilya, kundi sa limang kalaguyo at sa toxic na pamumuhay.

Ang pagtataka ng mister sa kanyang pagkukulang ay nagpapakita ng tindi ng kanyang pagmamahal at dedikasyon. Aniya, ang tanging hangarin niya ay ang future ng kanilang mga anak. Nag-surprise delivery pa siya noong 2020 upang ipakita ang kanyang pagmamahal. Ngunit, ayon sa kanya, ang misis ay “magaling magsinungaling” at tuluyan siyang “napaikot” sa kanyang mga istorya.

Ang Limang Kalaguyo, Anak sa Labas, at ang Pagbenta ng Regalo
Ang katotohanan ay lumabas sa tulong ng kanilang mga anak na naawa na sa kanilang ama. Mismong ang mga anak na ang nagkwento ng buong katotohanan sa kanilang ama, na nagpapakita ng tindi ng moral decay na nangyayari sa bahay.

Nabanggit na bago pa man ang kasalukuyang sitwasyon, nabuntis na ang misis sa ibang lalaki noong 2009. Ngunit ang mas nakakalungkot, sa kasalukuyang panlilinlang, ang misis ay nagkaroon pa ng anak sa labas na inako ng mister. Mula sa kapanganakan nito, ang mister ang bumuhay sa bata, na ipinakilala ng misis na anak daw ng kasambahay. Ang mister ang naging foster father ng bata habang ang totoong ama ay nanatiling lihim.

Sa komprontasyon sa programa, inamin ni Adelyn Linatok ang pagkakaroon ng limang lalaki, ngunit iginiit niya na siya ay nagbago na at nakatuon na ang atensyon sa mga anak. Gayunpaman, mariing pinabulaanan ito ng mister at ng kanilang anak.

“Nagkamali po ako naghanap ako ng atensyon sa ibang tao naghanap ako ng pagmamahal kasi hindi…” ang kanyang depensa.

Ngunit ang mister ay nagbigay ng matinding reaksyon: “Hindi ganon ang atensyon may mga anak ka ba’t mo binaboy yung mga anak ko ba’t mo pinababoy doun sa lalaki mo.” Ang katotohanang pinabayaan at ibinaboy ang kanyang mga anak sa toxic environment na puno ng kalaguyo ay ang pinakamalaking damage na ginawa ni misis.

Hindi lang pera at moral values ang nawala. Nagreklamo rin ang mister na binenta ni misis ang iPhone 12 Pro Max na regalo niya sa anak sa halagang $45,000. Ang pera, na sinabi niyang gagamitin sana para sa cash out ng condo, ay naubos at hindi nakakuha ng condo.

Ang anak na si Rela ay nagbigay ng testimonya, na kinumpirma na wala nang lalaki ang kanyang ina, ngunit hindi pa rin maayos ang pag-manage ng pera. Ang pera na dapat ay pambayad sa tuition ay ginagamit sa pagpapakain sa mga kaibigang BPAT at pinang-iinom, na ipinapakita na ang kanyang pagtatrabaho bilang volunteer sa BPAT ay tila cover lamang sa kanyang reckless spending.

Legal na Laban at Ang Panawagan sa Batas ng OFW
Sa harap ng ganitong tindi ng panlilinlang at pagwaldas, ang moral damage ay hindi na matutumbasan ng pera. Ang mister ay determinado na humingi ng hustisya at protektahan ang kanyang mga anak.

Ang kanyang desisyon ay magsampa ng 5 counts ng Adultery laban sa misis. Ang multiple counts ay nagpapahiwatig ng tindi ng kanyang galit at desperation na mabigyan ng katarungan ang kanyang sakripisyo.

Ang legal counsel na si Att. Garret at si Raffy Tulfo ay nagbigay-diin sa legal na loophole na nagpapahirap sa mga OFW na humingi ng katarungan sa ganitong isyu. Sa kasalukuyan, hindi pwedeng kasuhan ng theft o estafa ang mag-asawa dahil sa konsepto ng conjugal property at exemptions sa criminal liability para sa mga miyembro ng pamilya.

Tinalakay ang matinding pangangailangan na amyendahan ang Family Code at Penal Code upang maging punishable ang pagwaldas, pagbenta, o pagsanla ng ari-arian ng isang OFW spouse. Ang panawagan ay malinaw: dapat makulong ang mga gumagawa nito dahil sa moral wrong at pinsalang dulot sa mga OFW.

Bilang immediate solution sa problema sa pera, napagkasunduan na simula Agosto/Setyembre, ang padala ng mister ay idarating na sa mga anak (kina Ronalyn at Rela) at hindi na dadaan sa misis. Ito ay isang matalinong hakbang upang maprotektahan ang financial resources ng pamilya.

Ang Pag-asa ng mga Anak: Magbago Ka, Mama
Sa huli, ang pinakamalaking biktima sa trahedyang ito ay ang mga anak. Sa kabila ng lahat ng ginawa ng kanilang ina, ang hiling nila ay puno ng innocence at hope: “magbagong buhay po si mama kahit hindi po namin kasama.”

Ang mister ay kinuha na ang mga anak at binigyan ng maayos na tirahan, na nagpapakita ng kanyang pagmamahal at pagiging responsible father. Ang kanyang pagmamahal sa mga anak, kasama ang anak sa labas na kanyang inako, ang nagbigay sa kanya ng lakas upang ipagpatuloy ang laban.

Ang kaso na ito ay higit pa sa showbiz at personal na usapin; ito ay isang salamin ng katotohanan na kinakaharap ng maraming OFW. Ang kanilang long-distance relationship sa pera at pamilya ay puno ng panganib. Ang panawagan para sa legal na proteksyon ay dapat bigyang-pansin, upang ang mga sakripisyo ng mga bayani ng bansa ay hindi mauwi sa $80K-$100K na walang kwenta at pagkasira ng pamilya.