Sa unang tingin, ordinaryo lang ang araw nang pumutok ang balita: isang dating matatag na alyado ng administrasyon, si General Nicolas Torre, ay biglang naging laman ng mga ulat tungkol sa umano’y pagbaligtad sa hanay ng mga dating kaalyado ni Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr.

Ngunit ayon sa mga “source” na nakausap ng Bayan Insider, matagal nang kumikilos sa lilim ang mga pwersang ito. “Hindi ito simpleng isyu ng loyalty,” sabi ng isang mataas na opisyal na humiling na manatiling anonymous. “May utos daw na galing sa itaas, pero hindi malinaw kung sino talaga ang may hawak ng lubid.”

Ayon sa mga nakakita ng mga “secured communications” ilang linggo bago ang insidente, may mga lihim na usapan sa pagitan ni Torre at ng ilang dating opisyal ng Davao bloc — grupo na malapit umano sa pamilya Duterte. Ang mga mensaheng iyon, ayon sa mga nakasaksi, ay tila nagpapahiwatig ng isang mas malalim na transaksyon, isang “coercive transfer of influence.”

Isang gabi, bandang alas-diyes, nagkaroon umano ng lihim na pagpupulong sa isang opisina sa loob ng Camp Crame. Dumalo raw si Torre, kasama ang dalawang retiradong heneral at isang negosyanteng konektado sa Davao group. Walang opisyal na tala ng nasabing pulong, ngunit isang insider sa PNP ang nagsabi: “May mga CCTV na sinadyang patayin. Ang logbook ng security detail ay nilinis kinabukasan. Parang walang nangyari, pero sa totoo lang, doon nagsimula ang lahat.”

Kinabukasan, lumabas ang memo na nag-utos ng reorganization sa ilang strategic units ng pulisya — mga unit na dati’y nakatalaga sa sensitibong operasyon kontra-korapsyon. Marami ang nagtaka. Bakit biglang nagbago ang direksyon?

Sa mga sumunod na araw, napansin ng mga tagamasid ng politika ang unti-unting paglamig ng relasyon ni Torre sa mga Marcos loyalists. Ang kanyang mga pahayag ay nagiging kakaiba, puno ng mga banat na “coded,” parang may gustong iparating pero pilit na itinatago. Nang tanungin siya ng media tungkol sa integridad ng PNP sa harap ng mga paratang ng “political interference,” ngumiti lang siya: “May mga bagay na mas mabuting hindi muna pag-usapan — lalo na kung hindi pa handang marinig ng taumbayan.”

Sa puntong iyon, sumiklab ang mga haka-haka: may “deal” daw na nabuo sa pagitan ni Torre at ng mga dating DDS loyalists. Ayon sa aming leaked notes, layunin umano nitong ilayo ang kontrol ng ilang ahensya kay PBBM at ibalik sa mga “protektadong linya” ng dating rehimen. “Matagal nang may tensyon,” sabi ng isang dating aide sa Palasyo. “Pero nang maramdaman nilang si Torre mismo ang kumikilos, nag-panic ang mga nasa itaas. Ang akala nila, loyal siya hanggang dulo.”

Ilang araw matapos iyon, isang pulang folder ang naiwan umano sa mesa ng opisyal ng DOJ — walang label, pero puno ng mga kopya ng internal communications, bank transfers, at intelligence summaries. Ayon sa source ng Bayan Insider, ang folder na iyon ay eksaktong kopya ng mga dokumentong dati’y hawak ng opisina ni Gen. Torre. Ang mga dokumento raw ay nag-uugnay sa ilang opisyal ng Davao bloc sa mga off-book operations na nagkakahalaga ng mahigit ₱1.3 bilyon.

Walang opisyal na kumpirmasyon, ngunit ang folder na iyon ang naging mitsa ng pagbagsak ni Torre. Sa halip na ipagtanggol siya, ilang kasamahan sa pulisya ang biglang lumayo. Isa sa kanila ang nag-text lang sa media: “Lahat ng lihim, may katapusan.”

Tatlong araw pagkatapos, isang 17-segundong video ang nag-viral. Makikita si Torre sa loob ng isang sasakyan, tila may kausap na hindi kilalang lalaki. Walang tunog, pero ayon sa mga eksperto, malinaw ang binigkas niya: “Siguraduhin mo, hindi lalabas ang pangalan ko.”

Doon nagsimula ang pagsabog ng isyu. Sa social media, kumalat ang hashtag #ProjectMampi, mula sa mga netizen na nagsabing “kumampi na raw si General.” Sa simula, puro meme at biro lang, ngunit sa loob ng ilang araw, naging malawak na digital phenomenon — may mga livestream, blind items, at mga “exclusive leak” na sabay-sabay nagpapahiwatig: may nangyayaring malaki sa likod ng mga institusyong dapat sana’y neutral.

Ngunit hindi nagpa-awat ang kampo ni Torre. Sa gitna ng kaguluhan, lumabas naman ang isang “counter-leak” — isang audio recording umano mula sa closed-door meeting sa Palasyo. Sa recording (na hindi pa beripikado), maririnig ang isang tinig na sinasabing mataas na opisyal ng administrasyon: “Tanggalin natin siya bago pa siya tuluyang magsalita. Kapag nagsimula ‘yan maglabas ng pangalan, lahat tayo damay.”

Totoo man o hindi, sapat na ang paglabas ng audio para tuluyang maghati ang mga dating magkakampi. Ang mga Marcos loyalists ay nagsimulang mag-kampi-kampihan, habang ang mga Duterte-aligned personalities ay tahimik na lang — parang naghihintay kung saan tatakbo ang hangin.

Sa ilalim ng lahat ng ingay, may isang mas tahimik ngunit mas mapanganib na giyera: ang giyera ng disinformation. May mga pekeng dokumento, troll farms, at mga pseudo-analyst na sabay-sabay nagpapakalat ng kanya-kanyang bersyon ng kuwento. Ayon sa mga eksperto, ito raw ang pinakamalaking orchestrated smear campaign sa kasaysayan ng bansa matapos ang halalan.

Isang dating operative ng social media network ang nagsabi: “Walang kampo na inosente dito. Parehong panig gumagamit ng bots. Lahat ng impormasyon ay sandata. Si Torre, ginawang scapegoat. Pero sino talaga ang mastermind?”

Dalawang linggo matapos sumiklab ang iskandalo, lumabas si Torre sa publiko. Kalmado, ngunit bakas ang bigat sa mukha, nagsalita siya sa harap ng media: “Hindi ko kailanman tinalikuran ang serbisyo. Pero kung ang katotohanan ay ikasisira ng ilan, wala na akong magagawa.”

Ngunit sa halip na mawala ang isyu, mas lalo itong lumaki. Ilang oras lang matapos ang presscon, nag-trend ang #JusticeForTorre, kasunod ng #ExposeTheCrameFiles. May mga digital activists na nagsabing hawak nila ang kumpletong “Crame Files” — set ng mga dokumentong magpapatunay na may sabwatan hindi lang sa loob ng pulisya kundi hanggang sa ilang tauhan ng Palasyo. Ayon sa kanila, “Kung lalabas ‘yan, babagsak ang tatlong pangalan — isang heneral, isang kongresista, at isang dating tagapayo ng pangulo.”

Pagkalipas ng ilang araw, biglang natahimik ang lahat. Ang mga account na dati’y aktibo sa pag-leak ng impormasyon ay naglaho. Ang ilan ay nag-deactivate; ang iba ay tila na-shadowban. Ngunit sa mga sulok ng Reddit at Telegram, patuloy ang bulungan. May mga bagong “leak” umano na nagpapakita na si Torre ay hindi basta lumipat ng kampo — siya raw ay nasa gitna ng isang mas malaking operasyon na layuning protektahan ang mga dokumentong magpapahamak sa parehong Marcos at Duterte faction.

Ayon sa isang analyst, “Kung totoo ‘yon, hindi ito simpleng betrayal. Isa itong controlled implosion.”

Ngayon, ilang linggo matapos ang lahat ng kaguluhan, nananatiling palaisipan ang tunay na papel ni General Nicolas Torre. Ang iba, naniniwalang siya’y bayani — isang whistleblower na sinadyang gawing kontrabida upang iligtas ang bansa sa mas malalim na katiwalian. Ang iba naman, kumbinsidong isa siyang master manipulator, ginagamit ang kanyang ranggo upang maglaro ng dalawang panig at manatiling buhay sa gitna ng kaguluhan.

Ngunit isang tanong ang hindi pa rin masagot: sino talaga ang nag-utos ng lahat?

Sa isang dokumentong nakuha ng aming koponan — isang memo na may pirma ngunit walang pangalan — may nakasulat na iisang linya: “Kapag dumating ang araw na magising ang lahat, huwag mong hayaang malaman nila kung sino ang unang gumalaw.”

Sa mga kanto ng Maynila, sa mga grupong online, at sa mga newsroom na abala pa rin sa pag-unravel ng katotohanan, iisa ang tanong: si Torre ba ay biktima ng sistema — o siya mismo ang arkitekto ng kaguluhan?

Habang patuloy na tinatabunan ng mga bagong iskandalo ang lumang balita, isa lang ang malinaw: ang mga aninong gumagalaw sa likod ng kapangyarihan ay hindi kailanman tulog. At sa isang bansa kung saan ang mga lihim ay kasing halaga ng boto, bawat pag-ikot ng kuwento ay may kapalit.

Ngayon, habang ang mga tao ay naghihintay ng “susunod na pasabog,” ang tanong ay nananatili: ilang katotohanan pa ang kailangang itago bago tuluyang bumagsak ang mga bituin?