Hindi pa man tuluyang natutuyo ang tinta ng mga headline noong nakaraang linggo, muling yumanig ang bansa sa isa na namang kontrobersiyang tila baga galing sa pelikulang pampulitika—ngunit sa pagkakataong ito, hindi pelikula ang pinag-uusapan, kundi ang isang tunay na banggaan ng mga kapangyarihan, ambisyon, at mga lihim na hindi dapat lumabas sa liwanag. Sa gitna ng lahat ng ito: ang pangalan ni Cong. Paolo “Pulong” Duterte at Gen. Nicolas Torre, isang retiradong opisyal ng militar na ngayo’y laman ng bawat diskusyon sa mga kanto, café, at online forums.

Nagsimula ang lahat sa tila simpleng pahayag ni Gen. Torre sa isang pribadong forum sa Quezon City. Ayon sa ilang nakadalo, malamig ang boses ng heneral ngunit mabigat ang bawat katagang lumabas sa kanyang bibig. “May mga bagay na hindi pwedeng itago magpakailanman,” aniya, habang ipinapakita raw sa screen ang ilang dokumentong sinasabing confidential orders na pirmado ng isang mataas na opisyal ng gobyerno. Nang mabanggit ang pangalan ni Pulong Duterte, halos sabay-sabay na napahinga nang malalim ang mga naroon. Wala pa mang direktang akusasyon, ramdam ng lahat — may tinutumbok si Torre.

Sa mga sumunod na araw, parang apoy na kumalat ang mga balita. May mga nagsasabing may kinalaman daw ito sa isang operation order na inilabas mahigit dalawang taon na ang nakalilipas, na umano’y may kinalaman sa extrajudicial detentions at special directives na ngayon ay tinututukan ng mga taga-ICC. May mga insider din na nagbunyag na ang ilang pangalan sa nasabing dokumento ay pawang konektado sa Davao network — at doon muling lumutang ang pangalan ng mga Duterte.

Ngunit bago pa man tuluyang magliyab ang isyu, biglang nagsalita si Pulong sa isang maikling pahayag sa social media. Tahimik ngunit matalim: “Kung may katotohanan sa mga sinasabi ni Gen. Torre, ilabas niya. Huwag puro parinig.” Ang post ay mabilis na nag-viral, at sa loob lamang ng ilang oras, umabot na sa daan-libong komento, hati ang opinyon ng mga tao. Ang ilan ay naniniwalang tama si Pulong — na ito ay paninira lamang ng mga kalaban ng pamilya Duterte; ang iba naman ay nagsasabing “kapag walang tinatago, walang dapat ikatakot.”

Kasabay nito, lumabas din ang ilang larawan na diumano’y kuha mula sa isang closed-door meeting sa pagitan nina Gen. Torre at ilang kilalang personalidad sa intel community. Hindi malinaw kung totoo ang mga larawan, ngunit ayon sa isang source na nakapanayam ng isang online news outlet, may pinag-uusapan daw na “case reconstruction” na konektado sa mga pangyayaring hindi pa kailanman naisapubliko. “Hindi ito basta political rivalry,” sabi ng source. “May mga ebidensiya na kapag lumabas, maaaring yumanig hindi lang sa Davao kundi sa buong bansa.”

Ang tanong ngayon: ano ang hawak ni Torre, at bakit ngayon niya ito inilalabas?

Ayon sa ilang tagasubaybay, hindi ito simpleng paghihiganti. May nagsasabing ginamit si Torre noon bilang bahagi ng isang special task group sa ilalim ng isang hindi pinangalanang opisina, at matapos siyang matanggal, unti-unti siyang sinisisi sa mga operasyong hindi niya kontrolado. Sa panayam ng isang dating kasamahan ni Torre, inamin nitong “matagal nang gustong maglabas ng totoo” ang heneral ngunit laging may “pumipigil.” Ang mga dokumentong hawak daw nito ay kopya ng classified communications sa pagitan ng ilang tanggapan ng gobyerno at mga local commanders — at dito, muling lumitaw ang signature code na tinutukoy sa mga lumang ulat: “P.D.-07.”

Para sa ilan, simple lamang iyon — maaaring abbreviation lang. Ngunit para sa mga beteranong nakasubaybay sa mga operasyon ng mga nakaraang administrasyon, alam nilang ang code na “P.D.” ay matagal nang iniuugnay sa apelyidong Duterte.

Habang tumitindi ang usapan, dumagdag pa sa tensyon ang paglabas ng isang audio clip na umano’y na-leak mula sa isang pulong sa loob ng isang mataas na tanggapan. Sa clip, maririnig ang dalawang boses — isa’y matanda, mababa at mabigat, at isa nama’y tila pamilyar sa mga nakaririnig. “Walang lalabas sa meeting na ‘to, malinaw?” sabi ng unang boses. “Kung lalabas ‘to, tapos tayo.” Ang ikalawa naman ay tahimik na sumagot, “Sir, naiintindihan ko. Pero hindi ko hawak si Torre.”

Bagaman hindi nakumpirma ang pinagmulan ng recording, maraming netizens ang nagsabing pamilyar daw ang tono — at may ilan pang lumantad online, sinasabing sila mismo ang nakarinig sa “original version.”

Sa gitna ng kaguluhan, lumabas naman si dating Pangulong Rodrigo Duterte sa isang impormal na panayam sa Davao. Sa halip na iwasan ang tanong, ngumiti lamang siya at nagsabing, “Alam ko kung ano ang ginagawa ng anak ko. Alam ko rin kung sino ang gustong magpagulong ng pangalan namin.” Ngunit matapos ang pahayag na iyon, napansin ng marami ang pag-igting ng ugnayan ng mga dating kakampi. May ilang senador na dati’y tahimik lang, ngayon ay tila nagsisimulang magdistansya.

May mga ulat din na si VP Sara Duterte ay nagpaabot ng pribadong mensahe kay Gen. Torre, hinihinging makausap ito “off record.” Hindi malinaw kung natuloy ang pagpupulong, ngunit ayon sa isang source malapit sa kampo ng bise presidente, “may takot, pero may respeto rin.”

Habang lumalalim ang imbestigasyon, isa pang bomba ang sumabog: isang retired staff officer ang lumantad at naglabas ng sworn affidavit na nag-uugnay sa ilang opisyal ng Davao sa mga transaksiyon noong panahon ng giyera kontra droga. Nakasaad doon na ang ilang operasyon ay “coordinated with a higher office,” at ang mga code name na ginamit ay kapareho ng mga nasa dokumento ni Torre.

Biglang nagkaroon ng dalawang kampo sa mata ng publiko: ang mga naniniwalang si Torre ay isang “whistleblower” na naghahangad ng katotohanan, at ang mga naniniwalang isa lamang siyang disgruntled officer na ginagamit ng mga kalaban ng pamilya Duterte. Ngunit kahit sino pa ang tama, malinaw na may nabuksang sugat na matagal nang tinatabunan.

Lumipas ang ilang araw, naganap ang isang hindi inaasahang eksena sa session hall ng Kongreso. Habang binabasa ang isang resolusyon ukol sa transparency ng mga operasyon ng pamahalaan, tumayo si Cong. Pulong Duterte at diretsahang binanggit ang pangalan ni Gen. Torre. “Hindi ako natatakot sa mga taong gustong sirain ang pangalan ng pamilya ko,” aniya, habang halatang nanginginig ang tinig sa pagpipigil ng emosyon. “Pero tandaan ninyo, ang katotohanan, hindi kailanman maitatago sa kasinungalingan.”

Pagkatapos ng kanyang pahayag, nagpalakpakan ang ilan — ngunit may mga hindi sumama. Ang kamera ng midya ay sabay-sabay na tumutok sa mga mukha ng mga kongresistang tila nagkakatinginan, habang ang mga social media accounts ay sabay-sabay na bumaha ng teorya. “May mga pangalan bang gustong itago si Pulong?” “May ebidensiya ba talaga si Torre?” “Bakit tila tahimik si VP Sara?”

Hanggang ngayon, walang malinaw na sagot. Ngunit sa bawat araw na lumilipas, mas dumadami ang mga larawan, audio, at dokumentong lumalabas online — ilan peke, ilan totoo, ngunit lahat may iisang epekto: lumalalim ang duda ng publiko.

Sa pinakahuling ulat, isang confidential source mula sa loob ng Ombudsman ang nagkumpirma na may “initial inquiry” na sinimulan ukol sa mga alegasyon laban sa ilang miyembro ng Kongreso at dating opisyal ng Davao. Walang pinangalanan, ngunit ayon sa source, “ang mga susunod na linggo ay magiging mapanganib para sa ilan, at makasaysayan para sa iba.”

Kung totoo man ang lahat ng ito, isa lang ang malinaw: bumubukas muli ang mga pintuan ng nakaraan na pilit isinasara ng mga makapangyarihan. At habang patuloy na nag-aantabay ang sambayanan, nagiging mas malabo ang linya sa pagitan ng katotohanan at kwento, ng hustisya at politika.

Dahil sa bansang ito — minsan, ang katahimikan ang pinakamalakas na sigaw.