Nagsimula lang sana bilang isang karaniwang pagdinig sa Senado, ngunit sa loob lamang ng ilang minuto, biglang nag-iba ang takbo ng lahat. Ang inaasahan ng marami na magiging isang rutinang diskusyon tungkol sa transparency ng public funds ay nauwi sa nakakagulat na eksena — mga boses na tumaas, mga papel na itinago, at mga tanong na sumabog tungkol sa umano’y paglobo ng yaman ni dating Senador Ping Lacson na umabot daw sa ₱244.5 milyon.

Ayon sa mga nakasaksi, nagsimula ang lahat nang biglang maglabas ng makapal na folder si Rep. Rodante Marcoleta. Puno ito ng mga pahinang may pula at dilaw na marka. Tumahimik ang buong bulwagan nang magsalita siya:

“Mr. Chairman, bakit sa SALN ni Lacson, may mga entry na hindi tugma sa official record ng COA?”

Napatingin si Justice Secretary Boying Remulla, tila nagulat. Ang lahat ng camera, biglang nakatutok sa kanya. Ayon sa mga insider, iyon ang sandaling nagbukas ng bagong kabanata — ang tinatawag ngayong ₱244 Million Mystery.

Ang dokumentong hawak ni Marcoleta ay may detalyeng nagpataas ng kilay ng marami:

“Declared net worth (2015): ₱37 million. Declared net worth (2019): ₱244.5 million.”

Walang nakasulat na paliwanag kung saan nanggaling ang dagdag na ₱207 milyon. Habang binabasa ito, mapapansin daw sa video na tila nangingiti si Remulla, hindi sa tuwa kundi sa kaba. Ilang staff ng Senate Media Bureau ang nagsabing may mga taong nagmamadaling pinapatay ang kanilang cellphone cameras. Parang may ayaw ipakita.

Tinuloy ni Marcoleta:

“Secretary, kung may ganyang kalaking discrepancy, dapat bang imbestigahan ng DOJ o hindi?”

Tahimik ang silid. Si Remulla, halatang nagpipigil:

“Kung totoo ‘yan, dapat. Pero kung peke ang dokumento, mananagot kung sino ang naglabas.”

Ngunit para sa mga nakikinig, iba ang dating ng kanyang tono — parang may gustong itago, o may taong pilit niyang pinoprotektahan.

Ilang araw pagkatapos ng pagdinig, nagsimula nang kumalat ang mga screenshot ng dokumento. May mga pahina raw na galing mismo sa isang internal audit file ng COA na “hindi dapat lumabas.” Ayon sa isang source, may nag-leak mula sa loob ng DOJ — isang tauhan daw na dati ring malapit sa kampo ni Lacson. Ang tawag nila sa kanya: “The Whisperer.”

Mula roon, dumami ang espekulasyon. May mga property daw sa Tagaytay at Batangas na hindi kasama sa deklarasyon. May nagsabing may trust account sa isang bangko sa Singapore na nakapangalan sa isang “consultant.” Pero mas nakakagulat, ayon sa mga insider, may mga lumang kontrata raw na konektado sa Project Aegis, isang dating infrastructure deal na hindi kailanman napatunayan kung totoo — pero ilang beses nang nabanggit sa mga classified reports.

Isang analyst ang nagsabi, “Kung totoo ang dokumento, hindi ito simpleng accounting error. Isa itong blueprint ng tahimik na pagyaman.”

Sa sumunod na linggo, sa gitna ng kaguluhan, naglabas ng pahayag si Ping Lacson.

“Kung may ebidensya, ilabas nila. Wala akong tinatago.”

Ngunit habang nagsasalita siya, kapansin-pansin sa mga nanonood ang ngiti niyang pilit — isang ngiti ng taong hindi alam kung anong susunod na bomba ang lalabas.

Sa social media, sumabog ang #LacsonMillions. May mga thread na nagpapakita ng mga lumang larawan, mga papel na may pirma, mga bank slips na sinasabing konektado sa kanya. Wala ni isa ang napatunayan, ngunit sapat na iyon para muling umikot ang mga tanong.

Habang nangyayari ito, nananatiling tahimik si Boying Remulla. Ayon sa mga insider, nagsimula na raw ang isang internal verification sa loob ng DOJ, pero walang opisyal na pahayag. Lahat daw ng meeting ay “off the record.” May mga empleyadong pinagbawalang magdala ng cellphone.

Isang staff na humiling ng anonymity ang nagsabing,

“May mga dokumentong inaayos ulit. Parang may gustong baguhin sa timeline.”

Lumipas ang ilang araw, kumalat naman ang kopya ng isang transcript ng closed-door session ng Senate Committee on Accountability. Nakasaad doon na may “instruction” galing sa mataas na opisyal na huwag munang ilabas ang lahat ng detalye tungkol sa asset declaration ng 2019. Walang pangalan, pero alam ng marami kung sino ang tinutukoy.

Sa mga opisina ng media, nagbabadya ang kaguluhan. Ang ilan, gustong ilabas agad ang kwento; ang iba, piniling maghintay — baka raw may mas malaking alon na paparating. Isang beteranong mamamahayag ang nagsabing,

“Hindi pa ‘to ang dulo. Ang tanong lang, sino ang unang matutumba?”

Ngunit sa kabila ng lahat, isang bagay ang nakakaintriga. Sa isang leaked Viber message thread ng ilang staff ng Senado, may nabanggit na “Annex D” — isang dokumentong hindi pa inilalabas sa publiko. Isa sa mga mensahe roon:

“Kung ilalabas natin ‘yan, tatlo ang madadamay. Pero kung itatago natin, baka mawala ang ebidensya.”

Hanggang ngayon, walang nakakaalam kung ano ang laman ng Annex D. Pero ayon sa isang insider, iyon daw ang file na may mga resibo at pirma na direktang mag-uugnay sa malaking transaksiyon. “Kung lalabas ‘to,” sabi ng source, “babagsak ang tatlong pangalan — at isa doon, siguradong kilala ng buong bansa.”

Habang patuloy ang tahimik na labanan, tila lumalalim ang misteryo. Si Lacson, patuloy sa kanyang denial. Si Remulla, nagtatago sa katahimikan. Si Marcoleta, parang nag-aabang lang ng tamang oras para sa susunod na pagsabog.

Sa gitna ng lahat, isang bagay ang malinaw: may mga papel na pilit tinatago, may mga tanong na ayaw sagutin, at may katotohanang nilulunok ng sistema.

Ang mga tao, nanonood lang, nag-aabang ng susunod na balita. Ngunit habang mas humahaba ang katahimikan, mas nagiging malakas ang bulungan:

“The louder the silence, the bigger the secret.”

At sa kasaysayan ng politika ng Pilipinas, iyan ang pinakanakakatakot na tunog sa lahat — ang katahimikan bago sumabog ang totoo.