Hindi ko alam kung paano sisimulan ito dahil hanggang ngayon, kahit ilang ulit ko nang pinapanood ang mga lumang episode ng Showtime, iba ang pakiramdam ko sa mga panahong andoon pa si Shuvee. Hindi ko siya personal na kilala, hindi ako parte ng staff, at lalong hindi ako insider gaya ng nakikita sa mga blind item accounts sa social media — pero isa akong masugid na tagapanood na hindi basta-basta naloloko sa tinatawag nilang “programming adjustment.” Sa TV kasi, maraming bagay ang kayang itago ng camera, pero hindi nito kayang itago ang bigat ng katahimikan. Isang araw, napansin ko na lang na wala na si Shuvee. Walang anunsyo. Walang pamamaalam. Walang “thank you for your service.” Parang dinala siya sa backstage at hindi na muling pinabalik. Akala ko absent lang siya, ngunit sumunod na araw, ganon pa rin. Hanggang sa napagtanto ko — hindi ito simpleng leave. Hindi ito simpleng pagbabago ng segment. Hindi ito karaniwang rotation. Ito ay pagbuo ng malaking tanong na walang gustong sumagot: BAKIT?

Kung nanonood ka araw-araw, ramdam mong may mali. Hindi ito tulad ng mga lumang pag-alis ng ibang hosts na may pa-graduation, may pa-emotional montage, may pa-hugutan lines na may yakapan at iyakan sa gitna ng stage. Dito, walang luha. Walang tawa. Walang kahit anong senyales na may nawala. Pero bakit parang nararamdaman nating lahat na may kulang? Hindi lang ito dahil naging paborito siya ng ilan. Hindi lang ito dahil nakasanayan na nating makita siya sa gilid ng entablado na sumasabay sa biruan ng hosts. Hindi lang ito dahil sanay na tayo sa boses niyang may kilig at kiliti. Ito ay dahil sa paraan ng pagkawala niya — biglaan, tahimik, misteryoso, at parang may nakatakip na tape sa bibig ng lahat.

Una kong napansin ang kakaibang kilos ni Vice Ganda. Hindi ito yung normal niyang tawa na sumasabog na parang sirena ng barko. Hindi rin ito yung biro niyang may kasamang sampal sa tuhod o hampas sa katabi. Hindi. Ito yung klaseng tawa na parang nakaprograma lang. May kislap sa mata niya dati, pero nitong mga araw na iyon, parang may ulap na nakatabon. May mga pagkakataong nakatingin lang siya sa kawalan, saka biglang babalik sa character niya kapag may camera na ulit. Sa isang episode, habang nagtatawanan ang lahat, siya tahimik lang. At noong tinawag ang roll call ng hosts, parang may kulang sa listahan. Pero walang nagsabi. Wala. Walang nagtaka on-cam. Pero milyon kaming nagtaka off-cam.

Sino ba si Shuvee kung tutuusin? Hindi naman siya ganoon ka-tagal sa show kumpara sa mga OG hosts. Hindi rin naman siya laging bida. Pero bakit ganito kalakas ang epekto ng pagkawala niya? Kasi in the world of television, hindi laging about sa tagal — minsan about sa tamang presensya sa tamang panahon. At sa maikling panahon niya sa entablado, nagmarka siya. Hindi man siya pinakamaraming punchline, pero siya yung parang pandikit sa pagitan ng mga malalakas na personalidad. Siya yung nagbibigay ng balance sa tensyon kapag sobrang ingay. Siya yung tumatawa kahit walang punchline — dahil siya mismo yung punchline minsan. Siya yung paalala na sa gitna ng circus, may isang taong totoong masaya lang maging bahagi ng palabas.

Kaya noong nawala siya, bakit parang walang naka-miss sa mismong loob ng show? O baka naman meron — pero bawal ipakita?

May lumabas na mga tsismis online. Yung iba sabi, baka daw nagkasamaan ng loob. Yung iba naman nagsabing baka may nasabi siyang hindi dapat nasabi. Yung iba tahasang nagsasabing baka hindi siya nagustuhan ng “mas nakakataas.” Hindi ko alam alin ang totoo. Hindi ko rin gustong magparatang. Pero isa lang ang malinaw: kung simpleng personal decision lang ito ni Shuvee na magpahinga o umalis, hindi ganito katahimik ang paligid. May paalam sana. May pasasalamat. May tribute kahit papaano. Pero wala. Kaya natural lang na magtanong.

At sa bawat tanong, may kasunod na bulong. “May nangyari daw bago mag-live.” “Parang may hindi pagkakaintindihan.” “May napikon daw.” “May napagsabihan daw.” Hindi ko na babanggitin ang ibang bersyon dahil baka multuhin ako ng mga liga ng abugado, pero ang mahalaga, hindi na ito basta curiosity ng fans — ito ay collective intuition ng mga taong hindi sanay sa isa-subtitute ang isang tao na parang wala lang nangyari.

Pero ang pinakamalakas na ebidensya para sa akin ay si Vice mismo. Sa isang episode, bigla siyang nagbitaw ng linyang parang biro pero may laman. “Alam n’yo yung pakiramdam na gusto mong magsalita pero hindi ka pwedeng magsalita? Kaya ang gagawin mo, tatawa ka na lang.” Tawanan ang iba. Pero may isang segundo ng katahimikan bago sila natawa ulit. Isang segundo lang — pero sapat para makita na hindi lahat ng tawa ay totoo.

At dito na pumapasok ang mas malaking tanong. Kung si Vice na mismo ay ramdam nating may dalang mabigat, ano kaya ang laman nun? Kung ikaw ang isang taong sanay magsabi ng totoo kahit masakit, sanay magparinig kahit bawal, at sanay bumangga kahit sino pa — bakit ka mananahimik? Dahil ba may pinoprotektahan? Dahil ba may natatakot na masira? Dahil ba ang showbiz, kahit pa puno ng tawa at kilig, ay isa ring arena ng kapangyarihan kung saan ang pinakamalakas ang may hawak ng script?

Maraming viewers ang nagsabing hindi sila titigil hangga’t hindi nililinaw ito. May gumawa ng thread online, may nagsimula ng hashtag, may nag-comment sa bawat post ng Showtime: “Nasaan si Shuvee?” Pero wala ring sumagot. Hindi ko alam kung pinagbawal ba silang magtanong, o baka naman talagang walang gustong sumagot dahil kapag sinagot nila, baka mas malaking gulo pa ang mabuksan.

Ang tanong ngayon — may pag-asa pa ba siyang bumalik? Hindi ko alam. Pero kung ako ang tatanungin, minsan ang pagbabalik ay hindi lang sa entablado. Minsan ang tunay na pagbabalik ay sa memory ng mga taong hindi pumayag na burahin ang isang pangalan na hindi man naging bida, pero naging tunay. Dahil sa dulo, hindi naman tungkol sa haba ng exposure ang legacy. Hindi tungkol sa dami ng followers o lakas ng hatak. Minsan tungkol lang ‘yan sa simpleng katotohanan na kapag ikaw ay totoo, hindi ka basta mawawala — kahit anong pilit ng iba na patahimikin ka.

Kaya sa lahat ng nagtataka pa rin hanggang ngayon, huwag kayong mahiya. Normal magtanong. Normal magduda. At normal maramdaman na parang may hindi sinasabi sa atin. Dahil baka nga naman, may malaking tinatakpan — at darating din ang araw na may isang taong hindi na matiis at sasabihin na lang ang lahat. At kapag nangyari ‘yon, sana live broadcast din. Para makita ng buong bansa kung ano ang itsura ng isang katotohanang matagal nang pilit itinatago.

At sa araw na ’yon… sigurado akong hindi ako mag-isa sa harap ng TV — dahil milyon kaming maghihintay sa linya ni Vice na hindi na biro, kundi totoong-totoo: “Ngayon, magsasalita na ako.”