Sa lungsod ng Capitolias, biglang umalingawngaw ang pangalan ni Senador Marcelo Larez. Hindi bago ang pangalan niya—ilang taon na siyang kilala bilang mahigpit, diretso magsalita, at walang takot makipagsabayan kahit kanino. Pero nitong mga huling linggo, kapansin-pansin ang kakaibang pag-ikot ng atensyon: hindi ordinaryong kontrobersiya, hindi tsismis, kundi isang bagay na tila mas malalim, mas delikado, at mas nakakatakot kaysa sa inaasahan ng kahit sino. Ang bulong ay nagsimula sa hallway ng Senado: bakit daw parang may sinusundan ang ilang reporters kay Senador Larez? Bakit parang laging may kasunod siyang mga taong hindi mo makikita sa opisyal na press list ng Senado? May ilang staff ang nagkuwento off-record na may “ibang presensya” palagi sa hearing room—dalawang lalaki na walang ID, walang listahan, pero lagi roong nakaupo sa likod, hindi umiimik, tila nagmamasid lang. Walang may gustong magtanong. Basta lahat ramdam na may nangyayari, kahit walang nagkukumpirma. Ang matunog na teorya: may hawak siyang isang dokumentong sadyang iniiwas ng ibang mambabatas na lumabas. Ngunit hindi pa iyon ang kapana-panabik na bahagi. Ayon sa pinakaunang whistleblower, hindi lang dokumento ang meron si Larez—may video raw.

Isang tanghali, sa isang closed-door meeting ng Committee on Public Accountability, biglang nagbago ang simoy ng hangin. Walang nakakaalam kung paano, pero meron daw isang staffer na napaiyak bigla. Hindi raw dahil sa emosyon kundi dahil sa takot. According to sa isang source na nandoon, may ipinasok raw na envelope sa mesa ni Senador Larez. Brown envelope. Walang label. Walang lagda. Ngunit nang makita ng staff yung unang pahina, napaurong ito at muntik nang mabitawan. Hindi binuksan ni Larez sa loob ng session, pero pinisil niya nang mahigpit ang sulok ng envelope, para bang may bigat iyon higit pa sa papel. Paglabas niya ng hearing room, may nakakakita pang isang taong nakaitim na umiwas ng tingin sa kanya. Wala sa official roster, wala sa security log. Sa loob lamang ng dalawang oras, kumalat na sa buong Capitolia Press Corps ang pangalang “The Larez File.” Ang tanong: ano ang laman? At bakit parang kahit ang mga matagal nang haligi ng Senado, biglang nanahimik?

Isang reporter, si Trina Jovellana mula sa Daily Capitolian, ang naglakas-loob lumapit kay Larez sa hallway habang pauwi ang senador. “Senador, totoo po bang may natanggap kayong—” Hindi pa tapos ang tanong nang maputol, hindi ni Larez, kundi ng isang hindi kilalang lalaki na biglang humarang sa pagitan nila. “Bawal po iyan.” Hindi ito bodyguard. Nagkatinginan si Larez at ang lalaki. Isang tinginan na puno ng tensyon—parang may lumang alitan o may lihim na hindi dapat madulas sa publiko. Naglakad si Larez palayo, walang sinasabi. At ang lalaki? Nawala na lang bigla.

Sa gitna ng kaguluhan, isang gabi tumawag ang isang lalaki sa newsroom ng Capitolian Times. Walang pagpapakilala. Malalim ang boses. “Tigil n’yo ang pag-uusisa,” sabi nito. “Bakit?” tanong ng reporter. “Kasi kapag napalabas ang Larez File, hindi lang politiko ang tatamaan. Pamilya. Buong pamilya.” Tumigil ang linya bago pa makasagot ang reporter. Isang detalye ang nagpanindig-balahibo: bago mag-cut ang call, may narinig na mahinang boses sa background—boses ng isang babae—at parang sumisigaw ito: “’Wag mong sabihin ‘yan! Naririnig nila!”

Dumating ang araw ng pinakamainit na hearing. Punong-puno ang gallery. Lahat nakatutok kay Senador Larez, lahat naghihintay kung ano ang sasabihin niya. Tahimik ang unang 20 minuto, hanggang inilabas niya ang envelope at itinayo sa mesa, nakatayo, nakaharap sa lahat, na parang sinasabi: “Alam kong takot kayo.” May isang senador na biglang tumayo at nag-object, may isa pang halos mabilaukan sa tubig, may staff na tumakbo palabas. At sa gitna ng ingay, may umalingawngaw na boses mula sa likuran: “‘WAG D’YAN!” Kaya pala matunog ang pangalan ni Senador Larez. Hindi dahil sa ingay, hindi dahil sa kontrobersiya, hindi dahil sa politika lamang, kundi dahil meron siyang hawak na hindi dapat mahawakan ng kahit sino.

Tatlong teorya ang pinakamalakas na lumulutang tungkol sa laman ng envelope. Una, may kinasasangkutang transaksyon ang ilang opisyal—isang trail ng pera na maaaring magpaalalang may “sakit” sa sistema. Pangalawa, personal na impormasyon na sisira sa imahe ng dalawang kilalang pamilya, hindi politikal kundi pamilyang sikreto na mas masahol kapag lumabas. Pangatlo, isang video na hindi pa dapat makita, nakuha ng isang dating intelligence analyst. Kaya pala humaharang ang lalaking walang ID, kaya pala may nabulong na “huwag ipalabas,” kaya pala natatakot ang ilang senador.

Ayon sa insider na nagbigay ng chilling detail, may narinig silang usapan sa likod ng session hall: “Kung ilalabas ang file, hunos-dili. Hindi natin mapipigilan ang wave.” Wave—isang salita, ngunit ramdam mo ang bigat: wave ng scandal, wave ng political fallout, o wave ng pagbagsak ng ilang tao sa puwesto. Walang nakakaalam, pero may isa pang clue. Ayon sa isang staffer, nang mapadaan si Senador Larez sa corridor papunta sa elevator, may narinig silang mahinang tunog mula sa loob ng envelope—hindi tunog ng papel, kundi tunog ng USB.

Pagkalipas ng ilang araw, may sumulpot na bagong pangalang binubulong: The Archivist, isang dating miyembro ng isang hindi kilalang task force, isang taong expert sa pagkuha ng data na “hindi mo alam na nandoon pala.” Kung totoo ang pagkakakilanlan niya, ibig sabihin hindi aksidente, hindi leak, hindi chismis—ito ay operasyon. Isang gabi, hatinggabi na, may nakakita kay Larez na nakatayo sa harap ng Monumento ng Inang Bayan sa tapat ng Senado, mag-isa, walang aides, walang bodyguard. Ayon sa saksi: “Para siyang may dinadalang bigat na hindi para sa isang tao lang.” Bakit siya nagpunta roon? Ano ang iniisip niya? At higit sa lahat—ano ang plano niya sa envelope?

Kinabukasan, may lumabas na anonymous post sa underground political forum: “Kapag nabuksan ang file, tatlo ang mawawala. Pero isa lang ang babangon.” Tatlo? Sino ang tatlo? Mawawala saan? Sa politika? Sa posisyon? Sa buhay publiko? At sino ang “babango”? Lalo lang sumiklab ang tanong, lalo lang naging matunog ang pangalan ni Larez. Isang lihim na mensahe ang natanggap ng press hours before the next hearing: “Kung hindi niya bubuksan, may magbubukas para sa kanya.” Ibig sabihin hindi lang supporters ang nais makita ang file. May mga taong mas handang bumuwelta.

Dumating ang pinakaaabangang araw. Siksikan ang Senado. Live broadcast sa buong bansa. Lahat nakatutok sa envelope sa mesa ni Larez. Tumingin ang senador sa camera. Huminga nang malalim. At nang hahawakan na niya ang sulok ng envelope—boom. Nag-blackout ang buong session hall. Sigawan. Takbuhan. Nawala ang feed sa TV. At nang bumalik ang ilaw, wala na sa mesa ang envelope. At iyon ang dahilan. Kaya matunog ang pangalan niya. Hindi dahil sa ingay, hindi dahil sa kontrobersiya, hindi dahil sa politika lamang, kundi dahil nasa kanya ang kauna-unahang file na nagpatigil sa buong Senado at nagpaikot sa buong bansa. At hanggang ngayon, walang nakakaalam kung sino ang kumuha, ano ang laman, at bakit biglang naglaho. Pero isang bagay ang malinaw: hindi pa tapos ang kwento. Mas matindi ang susunod na kabanata at lahat ay nakabantay, naninibago, at naghihintay sa susunod na galaw ng Senador Marcelo Larez.