Sa unang tingin, parang ordinaryong araw lang sa Maynila—mataas ang araw pero malamig ang hangin, ang mga tao sa paligid ay abala sa kani-kanilang tungkulin, at ang siyudad ay dahan-dahang nagigising sa ritmo ng mga busina, padyak, at sigaw ng sidewalk vendors. Ngunit sa loob ng city hall grounds, may tensyon na hindi maipinta, parang usok na hindi nakikita pero dama ng lahat. Araw iyon ng inaugurasyon ng isang malaking proyekto, proyekto na unang inanunsiyo ng lungsod ilang buwan na ang nakalipas. Dapat ay si Mayor ang mangangasiwa ng event, kasama ang mga opisyal ng national government, pero kagabi pa lang, biglang kumalat sa loob ng inner circle ang isang advisory: mismong si Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. ang darating upang pangunahan ang seremonya. Walang paliwanag. Walang dahilan. Basta ipinadala ang directive na ang lahat ay dapat handa.

Kaya pagsapit ng umaga, ramdam ng lahat ang bigat ng pagbabago sa plano. May isang engineer na nag-aayos ng sound system ang napabulong sa kasama, “Pre, bakit ganito kahigpit ngayon? Parang may VIP na mas mataas pa sa Presidente?” Tumawa lang ang kasama niya pero halatang hindi iyon seryosong tawa. May director mula sa protocol ang naglabas pa ng panibagong lista ng seating arrangement at tatlong beses niya itong binago bago finally nag-declare ng final. Kung bakit kailangan biglang baguhin ang seating—wala ring nakapagsabi. Ang alam lang nila: may dumating na instruction, at walang puwedeng kumontra.

Eksaktong 9:17 AM nang dumating ang convoy ni PBBM. Hindi tulad ng tipikal niyang pasok sa isang event na laging may kasamang malakas na sirena ng motorcade, ngayon ay parang lumulutang ang mga sasakyan. Tahimik, mabilis, eksakto. Nang bumaba ang Pangulo mula sa SUV, magaan ang lakad niya pero halata sa mata ang hindi maipaliwanag na bigat—hindi galit, hindi kaba, pero may tinatago. Ang mga camera ay umikot agad, sinusundan ang bawat galaw niya, ngunit mas napansin ng karamihan ang isang bagay: wala si Vice President Sara Duterte sa kahit anong bahagi ng venue. May silya siyang nakalaan sa tabi ni PBBM, katabi ng Mayor, pero bakante. Walang staff niya. Walang coordinator. Wala man lang nag-abot ng excuse letter. Parang hindi siya kasama sa listahan mula pa noong una.

Isang reporter mula sa Mindanao ang napabulong sa katabi, “Hindi ba may involvement si VP Sara sa project na ‘to dati? Bakit wala siya?” Umiling lang ang kasama. “Hindi ko alam. Pero ang weird.” Isa pa ang nagkomento, “Hindi kaya may—” pero natigilan siya nang mapansing may malapit na security personnel. Walang nakapagsalita ng diretso kung ano ang nasa isip nila, pero sapat na ang hindi pagkakatugma ng presensya ng Pangulo at ang kawalan ng Bise Presidente para makabuo ng alon ng usap-usapan bago pa man magsimula ang event.

Habang papunta si PBBM sa stage, may nangyari pang mas nakakabahala. Isang city hall staff ang naglalakad patagilid, may hawak na maliit na itim na envelope. Hindi niya napansin na umaapak siya sa bahagi ng carpet na hindi nakadikit nang maayos kaya nadulas siya at nalaglag ang envelope. Tumama iyon sa sahig, bumuka ng bahagya, at may sumilip na bahagi ng isang dokumentong may pulang marking sa gilid. Agad yumuko ang isang sundalo para pulutin iyon pero bago niya mahawakan, may isang aide mula sa national office na literal na tumakbo, inagaw ang envelope mula sa sahig, at mabilis na itinago sa loob ng coat niya. Walang sinabi ang aide. Walang paliwanag. Hindi man lang tumingin sa sundalo. Para bang sinabihan siyang bawal na bawal na makita iyon kahit ng kapwa opisyal.

May dalawang cameraman na nakakita ng buong eksena at hindi nakapagpigil. “Bro, nakita mo yun? Ano yun?” “Oo, pre. Confidential ‘yun, obvious. Pero bakit nandito ‘yan sa inauguration?” Ang sagot ng isang mas matagal na sa trabaho: “Kung ako sa inyo, huwag niyo na itanong. May mga papel na dapat ay nasa vault lang ng national, hindi sa sahig ng city hall.”

Habang nagaganap ang lahat, hindi pa rin dumadating si Yorme sa stage. Nasa holding area daw siya, sabi ng isang staff, pero ang katotohanan: nakaupo siya sa isang sulok, dalawang kawani lang ang kasama, at halatang nag-iisip nang malalim. Wala ang usual niyang energy. Wala ang madaldal na kwela. May nagtanong sa kanya kung gusto niya ng tubig, at ang sagot niya ay maikli lang: “Mamaya na. May inaantay ako.” Pero walang malinaw kung ano ang inaantay niya. O sino.

Nang magsimula ang programa, maayos naman ang lahat—ang presentations, ang speeches, ang ribbon-cutting. Ngunit nang dumating ang Q&A sa media, isang reporter mula sa Visayas ang hindi nakatiis at nagtanong, “Mr. President, bakit po kayo ang nag-inaugurate ngayon at hindi si Vice President Duterte, considering involvement niya sa preliminary stages ng project?” Biglang tumahimik ang lugar. Parang may pumutol ng kuryente. Parang may nag-pause ng buong tao sa venue. Si PBBM ay tumingin sa reporter nang diretso, walang galit, walang ngiti, pero may lalim. At ang sagot niya: “May mga bagay na dapat pag-usapan sa tamang oras.”

Hindi iyon denial. Hindi rin confirmation. Pero sapat para mag-viral ang tanong sa loob ng limang minuto. May mga staff na nagkatinginan. May ilang pulis na nag-adjust ng earpiece nila, tila may bagong directive.

Habang nagaganap ito, may isa pang mas malalang eksena sa loob ng control room. Ang CCTV feed na dapat ay camera lamang ng event, biglang nagpapakita ng live video mula sa isang opisina sa national level. Mukhang meeting room. May mga taong nakaupo. May dokumentong pinapasa. At may boses na nagsasabing, “Ibalik natin ang list pag na-finalize na.” Nag-panic ang operator. “Sir! Sir! Bakit may feed dito? Hindi dapat kasama ‘to! Patayin ko ba?” Tumakbo ang tech director at halos sigawan siya: “Isara mo yan! Huwag mong ipakita kahit kanino!” Dalawang staff ng media ang nakakita at agad pinakiusapan na huwag magsabi kahit kanino. Pero ang problema, ang ganitong pagkakamali ay hindi basta glitch—ibig sabihin, may nag-link ng feed na hindi dapat naka-link.

Sa mismong oras na iyon, napansin ng isang councilor na ang VIP seat plan ay may nakalistang isang negosyanteng kilala sa pagkakaroon ng political connections. Hindi naman kontrobersyal sa totoong buhay, pero sa fictional na mundong ito—madalas siyang lumilitaw kapag may biglaang galawan sa politika. Ang tanong: bakit siya reserved? Sino nag-authorize? Bakit wala sa press release?

Nang matapos ang programa, umalis si PBBM nang mabilis. Pero dalawang minuto lang ang nakalipas, may dumating na itim na SUV, walang plate, walang seal. Tatlong taong naka-itim ang bumaba at pumasok sa gusali. Wala silang ID, pero dumiretso sila sa admin office. Nang tanungin ng guard, “Mga taga-opisina po ba kayo?” ang sagot ay malamig: “Hindi mo kailangang malaman.”

Sa hapon, habang nagliligpit ang staff, may teleponong tumunog sa opisina ng protocol. Hindi sinagot. Nang tingnan ang caller ID, nanigas ang nagbukas ng phone: “Office of the Vice President.” Walang nakakaalam kung bakit sila tumatawag. Walang may lakas ng loob sumagot. At nang tumigil ang tawag, nagtanong ang isang staff, “Dapat ba nating ibalik?”
Ang sagot: “Hindi muna.”

Pagbaba ng araw, marami pang tanong ang naiwan sa hangin. Bakit hindi dumating si VP Sara? Ano ang laman ng itim na envelope? Sino ang VIP na hindi dapat nasa listahan? Bakit may lumabas na walang plate na SUV pagkatapos umalis ng Pangulo? Ano ang CCTV feed na hindi dapat makita? At higit sa lahat—bakit si PBBM ang nanguna mismo sa proyektong dapat ay hawak ni Yorme, na dati ay madalas ding sinusundan ni VP Sara sa mga public event?

Walang opisyal na sagot. Walang press release. Walang paliwanag. Ngunit sa isang araw na dapat ay puno ng celebration, mas maraming naiwan na tanong kaysa sagot, at mas maraming bulung-bulungan kaysa announcement. At sa pulitika, ang mga tanong ay hindi basta tanong—mga pahiwatig ito na may mas malalim na kwento sa ilalim ng mesa, kwentong hindi binabanggit sa entablado, kwentong unti-unting lumalabas sa pamamagitan ng hindi inaasahang slip ng isang envelope, ng isang CCTV feed, ng isang hindi nasagutang tawag, at ng kawalan ng isang taong dapat ay kasama sa araw na iyon.

Kung ano man ang totoong nangyari, kung ano man ang dahilan, at kung bakit ganoon ang ayos ng lahat—mas mabuting hintayin ang tamang oras. Sapagkat sa anumang mundo ng drama o fiction, ang mga lihim, gaano man kahigpit itago, ay laging may paraan para sumingaw.