Sa pinakamatinding pagdinig ngayong taon sa Senado, literal na kumulo ang tensyon sa pagitan ng ilang mambabatas at mga opisyal ng Department of Public Works and Highways (DPWH). Ang inaakalang simpleng budget hearing ay nauwi sa mainitang palitan ng salita, pagtuturo, at pagbubunyag ng mga dokumentong umano’y magpapatunay ng malalim na katiwalian sa ahensya.

Ayon sa mga saksi sa loob ng session hall, nagsimula ang lahat nang banggitin ni Rep. Rodante Marcoleta ang ilang anomalya sa mga proyekto ng flood control at road widening na pinopondohan ng DPWH. “Walang transparency! Pare-pareho ang kontraktor, paulit-ulit ang proyekto, pero walang natatapos!” galit na sigaw umano ni Marcoleta habang nakatingin kay Undersecretary Emil Sadain ng DPWH.

Ngunit hindi nagpaawat si Sadain. Matapang niyang sinagot ang akusasyon: “Hindi totoo ‘yan, Congressman. Ang mga proyektong ‘yan ay may approval ng central office. Lahat dumaan sa tamang proseso.” Sa puntong iyon, napatingin ang lahat sa dalawang opisyal—mahigpit ang titigan, mabigat ang hangin sa loob ng silid.

Hindi pa man nakakaabante ang pagdinig, isang staff ng Senate Committee ang biglang lumapit kay Sen. Mark Villar at nag-abot ng folder na umano’y naglalaman ng bagong ebidensya. Nang buksan ito, mga kontrata raw ng DPWH project sa Mindanao ang laman, kung saan lumitaw ang ilang pirma ng parehong contractor na sangkot din sa mga proyekto sa Northern Luzon. “Iisa lang ang pumipirma sa limang magkaibang kumpanya?!” sigaw ni Marcoleta habang itinuturo ang dokumento.

Nagkagulo ang mga senador. May ilan umanong tumayo at nagmungkahi ng executive session dahil tila sensitibo ang mga impormasyon. Isa pang senador ang narinig na nagsabing, “May koneksyon ‘yan sa flood control fund na pinopondohan taon-taon pero wala pa ring resulta.”

Habang patuloy ang diskusyon, may nakapansin na tila kabado ang ilang kinatawan ng DPWH. Isa raw sa kanila, ayon sa mga insider, ay biglang tumawag sa telepono sa labas ng hearing room—parang may sinusubukang abisuhan. Nagdulot ito ng matinding spekulasyon na baka may sinusubukang “ayusin” o itago bago pa man lumabas sa publiko ang buong ulat ng Senate investigation.

Sa kalagitnaan ng kaguluhan, may senador na nagmungkahi ng suspensyon ng hearing, ngunit hindi pumayag si Marcoleta. “Hindi natin pwedeng itigil ‘to ngayon! Habang mainit pa ang ebidensya, dapat malinawan natin kung sino ang nasa likod nito,” giit niya. Ilang segundo ang lumipas bago sumagot si Sadain, malamig pero matalim: “Kung may kasalanan man, hindi DPWH lang ang dapat tignan. Baka pati ibang ahensya, at baka pati mga nakaupo ngayon.”

Doon tuluyang sumabog ang tensyon. May ilan sa mga senador ang napasigaw, at ilang police officers ang kinailangang pumasok para pigilan ang sigawan. May mga nagsasabing may lumabas pang bagong pangalan—isang dating opisyal ng administrasyon na umano’y nakinabang sa proyekto. Ngunit nang tanungin kung sino, tumanggi ang mga senador na magbigay ng detalye.

Kinabukasan, naglabasan sa social media ang mga clip ng mainit na pagtatalo. Umabot sa trending topic ang hashtag #DPWHExpose at #FloodControlScam, habang naglabasan ang mga netizen ng kani-kanilang opinyon. Ang iba, galit at humihingi ng hustisya. Ang iba nama’y naniniwalang political maneuver lang ito laban sa mga kalaban sa pulitika.

Isang netizen ang nagkomento: “Taon-taon na lang may ganitong hearing pero walang napaparusahan. Sino bang nagbabayad sa mga ‘yan? Tayo ring mga Pilipino!”

Ngunit ang pinakamalakas na usap-usapan ay hindi lang ang tungkol sa pera. May mga ulat umano na ang ilang proyekto ay ginamit sa vote buying noong nakaraang halalan. Isang insider ng DPWH ang nagsabing, “Hindi lahat ng project ay tunay na project. Yung iba, ghost projects lang para may mapagkunan ng campaign fund.”

Samantala, naglabas ng pahayag si Sadain sa media makalipas ang ilang araw: “Handa kaming makipagtulungan sa anumang imbestigasyon. Hindi kami natatakot dahil malinis ang konsensya namin.” Pero marami ang hindi kumbinsido.

Habang lumalalim ang imbestigasyon, nadadamay na rin umano ang ilang pangalan mula sa mas mataas na sangay ng gobyerno—mga opisyal na dati nang nasangkot sa isyu ng overpriced infrastructure projects. May nagsasabing baka ito na ang simula ng malawakang shake-up sa DPWH, o mas malala pa—isang impeachment move laban sa isa sa mga pinakamataas na opisyal sa gabinete.

Sa ngayon, tuloy-tuloy ang Senate hearing. Ngunit ayon sa mga malalapit sa Senado, may hawak pa raw na “mas mabigat” na ebidensya ang ilang senador—mga dokumentong hindi pa inilalabas sa publiko.