Matapos ang mga maiinit na alegasyon ng katiwalian at palakasan sa loob ng Office of the Ombudsman, isang matinding hakbang ang isinusulong ngayon ni Department of Justice Secretary Jesus Crispin “Boying” Remulla. Ayon sa mga ulat, plano raw nitong linisin ang mga natitirang “bata” nina dating Pangulong Rodrigo Duterte at Ombudsman Samuel Martirez—mga opisyal na umano’y ginagamit ang kanilang posisyon para sa pansariling interes at proteksyon ng ilang tiwaling opisyal.

Hindi na bago kay Remulla ang ganitong laban. Sa mga nakaraang buwan, tahasan niyang sinabi na panahon na upang “linisin” ang sistema at alisin ang mga taong nagiging hadlang sa tunay na katarungan. “Ang Ombudsman ay dapat sentro ng integridad, hindi pugad ng mga nagtatakip ng kasalanan,” ani Remulla sa isang pahayag. “Kung may mga ahas sa loob, kailangan silang alisin bago pa tuluyang lasunin ang buong sistema.”

Ang pahayag na ito ay agad nagpasiklab ng diskusyon sa mga political circle. Ayon sa mga insider, matagal nang isyu sa loob ng Ombudsman ang umano’y impluwensya ng ilang “bata” ng dating administrasyon—mga opisyal na ginamit daw ang kanilang koneksyon upang makalusot sa mga kasong dapat sana’y iniimbestigahan.

May mga ulat ding lumabas na ilan sa mga kasong may kinalaman sa malalaking personalidad ay biglang “nawala” o hindi na umusad sa ilalim ng ilang opisyal. Bagamat walang direktang pangalan na binanggit si Remulla, malinaw sa kanyang tono na seryoso siyang ipatupad ang reporma, kahit pa makabangga niya ang mga dating kaalyado ng nakaraang pamunuan.

Ayon sa isang source sa DOJ, nakatakdang magsagawa ng malawakang internal review sa mga tauhan ng Ombudsman upang alamin kung sino ang mga “hindi na epektibo” o may bahid ng katiwalian. “Hindi ito personalan. Ito ay bahagi ng paglilinis ng sistema,” paliwanag ng source. “Kung mayroong mga opisyal na ginagamit ang pangalan ng dating Pangulo o ng Ombudsman para protektahan ang mga tiwali, dapat silang managot.”

Samantala, hindi ito nagustuhan ng ilang tagasuporta ng dating administrasyon. Para sa kanila, tila paninira lamang ito kay Duterte at Martirez. Ayon sa isa sa mga loyalista, “Hindi naman lahat ng tauhan ay masama. Bakit kailangan idamay ang buong grupo?” Ngunit sa panig ng mga tagasuporta ni Remulla, malinaw ang punto: kung walang tinatago, wala dapat ikatakot.

Ang ilan sa mga political analyst ay nagsabing matagal nang dapat ginawa ito. “Maraming ulat ng ‘influence network’ sa loob ng mga ahensya ng gobyerno. Kapag hindi ito naputol, mahirap ipatupad ang tunay na reporma,” ayon sa isang komentaryo. “Kung seryoso si Boying Remulla, dapat ipakita niya na walang sinasanto—kahit pa malalaking pangalan.”

May mga ulat din na nagsasagawa na ng masusing pagbusisi ang DOJ sa ilang “pending cases” na matagal nang naka-hold sa Ombudsman. Kabilang umano dito ang mga kasong may kaugnayan sa anomalya sa procurement, government contracts, at mga proyekto noong nakaraang administrasyon.

Para sa ilang mamamayan, tila ito na ang “wake-up call” na hinihintay nila. Matagal nang reklamo ng publiko na ang mga malalaking kaso laban sa mga makapangyarihan ay tila hindi umaabot sa hustisya, samantalang ang mga ordinaryong mamamayan ay agad na pinaparusahan. “Kung magagawa ni Boying Remulla na baguhin ang takbo ng Ombudsman, malaking tulong ito sa bayan,” sabi ng isang netizen sa viral na post.

Ngunit sa kabilang banda, may mga nagsasabing dapat mag-ingat si Remulla sa kanyang mga hakbang. “Maraming koneksyon ang mga tinatawag niyang ‘bata.’ Kapag nagkamali siya ng galaw, baka siya pa ang atakihin,” babala ng isang political observer.

Habang patuloy ang usapin, nananatiling tahimik ang kampo ni Martirez. Wala pang opisyal na pahayag mula sa Office of the Ombudsman, ngunit ayon sa ilang insider, ramdam na raw ang tensyon sa loob ng opisina. May ilan na nagsimula nang “maglay low,” habang ang iba ay nagtutulungan upang linawin ang kanilang pangalan.

Sa kabila ng mga kontrobersiya, malinaw na hindi uurong si Remulla. “Ang laban na ito ay para sa integridad ng ating mga institusyon. Kung hindi tayo kikilos ngayon, kailan pa?” matapang niyang sinabi.

Sa mata ng publiko, isa itong malaking pagsubok sa gobyerno—ang pagsubok kung kaya ba talagang wakasan ang impluwensya ng mga “untouchables” na matagal nang nananahan sa mga institusyon ng hustisya. Marami ang umaasang magtutuloy-tuloy ang imbestigasyon at hindi ito mauwi sa panibagong drama ng politika.

Kung magtatagumpay si Remulla sa kanyang layunin, maaaring ito ang simula ng isang malinis na yugto sa Office of the Ombudsman—isang tanggapan na muling magbibigay pag-asa sa taumbayan na ang hustisya ay para sa lahat, hindi lamang sa mga makapangyarihan.