Sa gitna ng maiinit na usapan sa pulitika, muling umingay ang isang kontrobersyal na isyu: ang umano’y nakita ni dating Sen. Panfilo “Ping” Lacson na posibleng panganib kay Pangulong Bongbong Marcos bago pa man umabot ang sinasabing plano para siya ay pabagsakin. Mabilis itong kumalat sa social media at nagpasiklab ng panibagong debate tungkol sa kaligtasan ng Pangulo at estado ng politika sa bansa.

Hindi ito ang unang pagkakataon na kumalat ang ganitong uri ng naratibo. Sa panahon ngayon kung saan mabilis mag-viral ang kahit anong impormasyon, totoo man o haka-haka, mas lalong nagiging malabo ang linya sa pagitan ng katotohanan at spekulasyon. Ang pangalan ni Lacson, na kilala sa kanyang karanasan sa seguridad at serbisyo publiko, ay agad na naging sentro ng diskusyon. Kaya naman anumang isyung maiuugnay sa kanya ay natural na nakakaagaw ng atensyon.

Para sa maraming Pilipino, mabigat pakinggan ang usapang may kinalaman sa “banta” o “pagbabagsak” ng sinumang nakaupong lider. Nagbubukas ito ng takot at pag-aalala, lalo na kapag hindi malinaw ang pinanggagalingan ng impormasyon. Kapag may kumalat na video, pahayag, o post, mabilis itong pinaniniwalaan kahit walang sapat na ebidensya.

Subalit mahalagang tandaan na maraming detalye tungkol sa isyung ito ang hindi pa rin malinaw. Walang opisyal na ulat mula sa gobyerno o anumang ahensya na nagpapatunay sa mga sinasabing panganib. At kung meron man, tiyak na ilalabas ito sa tamang paraan at hindi sa paraang magdudulot ng panic o maling interpretasyon.

Ang pagkalat ng ganitong balita ay muling nagpapakita sa kahinaan ng ating information ecosystem. Sa isang banda, tumitindi ang pangangailangan para sa mas malinaw na komunikasyon mula sa mga opisyal. Sa kabilang banda, dapat ding maging mas mapanuri ang publiko sa lahat ng impormasyong nakikita nila online.

Kasaysayan na ang nagsabi na palaging nagiging sensitibo ang usapin kapag ang sentro ay ang Pangulo ng bansa. Ang pinakamataas na posisyon sa pamahalaan ay laging target ng intriga, politika, at maling impormasyon. Kaya naman hindi na nakapagtataka na ang mga ganitong kwento—totoo man o hindi—ay nagiging mitsa ng mas malalaking diskusyon.

Ngunit higit pa sa pangamba, dapat isipin ng publiko kung paano nila dapat tanggapin ang mga ganitong naratibo. Hindi sapat na magpadala sa emosyon. Kailangang suriin ang source, alamin kung saan nanggaling ang impormasyon, at iwasan ang pag-share ng bagay na hindi tiyak.

Ang mahalagang tanong ngayon: totoo ba ang sinasabing babala? O isa lamang itong kwento na sinadyang palakihin dahil sa pulitika, interes, o pagnanais na magpasiklab ng ingay online? Hangga’t walang malinaw na pahayag mula sa mga opisyal na sangkot, mananatili itong isang kontrobersya na puno ng tanong kaysa sagot.

Sa huli, ang sitwasyong ito ay paalala kung gaano kahalaga ang pagiging maingat sa panahon ng mabilisang impormasyon. Ang bawat post, video, o pahayag ay may kakayahang magbago ng pananaw ng publiko sa loob lamang ng ilang minuto. At kung hindi tayo magiging maingat, maaari tayong maging biktima ng maling akala at hindi kumpirmadong kwento.

Sa ngayon, nananatiling palaisipan ang tunay na pangyayari. Ngunit malinaw na isang bagay ang dapat bantayan: ang hindi pagsuko ng bayan sa mga kwentong may layuning maghasik ng takot at pagkakawatak-watak. Ang tamang impormasyon at mahinahong pag-iisip pa rin ang pinakamatibay na sandata sa gitna ng lumalalang spekulasyon.