Hindi inasahan ng kahit sino sa mansyon ang mangyayari sa isang tahimik na hapon na iyon. Si Liza, isang kasambahay na bagong lipat mula probinsiya, ay inaasahang magsisimula lang ng pangkaraniwang araw: maglilinis, mag-aayos, at mananahimik sa likod ng marangyang buhay ng kanyang amo. Ngunit ilang sandali lang, isang hindi kapani-paniwalang rebelasyon ang sasabog sa bahay na iyon—isang rebelasyong magpapayanig sa isang kilalang negosyanteng si Adrian Belmonte.

Si Adrian, isang billyunaryong kilala sa pagiging istrikto at halos walang ipinapakitang emosyon, ay lumaki sa paniniwalang matagal nang patay ang ina niyang si Amelia. Limang taong gulang pa lang siya nang maaksidente ang kanyang mga magulang. Ang ama niya ang bumigay kaagad, at sinabihan siyang namatay din ang ina. Simula noon, lumaki siyang malamig, inuuna ang negosyo kaysa sa relasyon. Sa isip niya, wala na siyang pamilya—kaya wala nang dahilan para magpakita ng kahinaan.

Sa mansyon ni Adrian ay nakasabit ang nag-iisang naiwan niyang “alaala” ng ina: isang lumang portrait na inilagay sa pinakaitaas na bahagi ng hagdanan. Wala nang tumitingin dito—maliban sa mga panauhing napapalingon. Para kay Adrian, ito ay dekorasyon na lamang.

Isang gabi, habang nagpupunas si Liza ng mga frame sa paligid, napansin niya ang portrait. Hindi naman iyon ang unang beses, pero may kakaiba sa nakita niya ngayon. Sa gilid, halos di pansin, ay may maliit na marka—isang rebisadong pirma na parang idinagdag lang kamakailan. Tila sariwa ang tinta, hindi tugma sa edad ng painting.

Naglapit siya. Pinagmasdan. Napakunot ang noo.

Mukhang sulat-kamay… pero bakit parang hindi luma?

Dahan-dahan niyang pinagmasdan ang mukha ng babae. Mapungay ang mata, bahagyang nakangiti, may bakas ng lungkot at pagod. Ngunit higit sa lahat, parang may alam si Liza—parang nakita niya ito sa ibang lugar.

Kinabukasan, habang namimili ng gulay sa palengke, may nadaanan siyang matandang nagtitinda ng sampaguita. Nakabenda ang kamay, payat, at halatang hirap na hirap sa pamumuhay. Ngunit ang mukha… ang mata… ang hugis ng panga…

Mistulang bumalik kay Liza ang imahen sa portrait. Mabilis siyang bumalik sa mansyon at muling tiningnan ang larawan. Doon niya nakita ang eksaktong pagkakatulad. Hindi siya makapaniwala.

Bumalik siya sa palengke—doon pa rin ang matanda, nakaupo sa kahoy na bangko. Sumigaw si Liza:

“Nay… ano po ang pangalan ninyo?”

Bahagyang tumingin ang matanda, halatang nagulat. “Amelia,” sagot nito.

Parang umikot ang mundo ni Liza. Iyon ang pangalan ng ina ni Adrian.

Nang gabing iyon, hindi na nakapagpigil si Liza. Pagbalik sa mansyon, nadatnan niyang bumaba si Adrian mula sa opisina. Deretso siyang lumapit.

“Sir… kailangan ninyong makita ito,” nanginginig niyang sabi.

Pagtingin ni Adrian sa kanya, halatang nainis. Hindi niya gustong may istorbo lalo na sa hatinggabi. “Ano na naman iyan, Liza? Hindi ako—”

“Sir… buhay pa ang ina ninyo.”

Para siyang tinamaan ng kidlat. Napahinto si Adrian. “Ano’ng sinabi mo?”

Itinuro ni Liza ang portrait. Ipinaliwanag ang pirma, ang matandang nakita niya, ang pangalang Amelia. Halatang nagmamadali ngunit nanginginig, binalikan niya ang detalye. Hindi na nakasagot si Adrian. Nanginginig ang kanyang kamay. Pagkatapos ng maraming taon, naramdaman niyang bumalik ang bahagi ng pagkataong matagal na niyang ibinaon.

Hindi siya nag-aksaya ng oras. Sumakay sila ng kotse ni Liza at nagtungo sa palengke—at doon nila nakita si Amelia, halos mawalan ng malay, basang-basa sa ulan. Agad siyang lumuhod sa harap ng matanda.

“Nay… ako po si Adrian,” pabulong niyang sabi, nanginginig ang tinig.

Dahan-dahang tumingin ang matanda. Sa unang pagkakataon pagkatapos ng tatlumpung taon, nagtagpo ang kanilang mata.

“Anak…” bulong nito, bago pumatak ang luha.

Nalaman ni Adrian ang buong katotohanan: hindi pala namatay ang ina niya sa aksidente. Ipinilit lamang ng lolo niyang kontrolado ang kanilang pamilya na lumayo siya sa ina dahil ayaw nitong pakasalan ng anak na lalaki ang isang babaeng hindi mayaman. Pinagtago si Amelia, trinato na parang wala, at nang tumutol, tinanggalan ng lahat ng suporta. Hindi na siya nakabalik kay Adrian dahil pinagbantaan siyang kukunin ang bata mula sa kanya.

Doon bumuhos ang galit, pighati, at pagsisisi sa mata ni Adrian.

Sa ospital, habang nakahiga ang ina, hindi ito binitawan ni Adrian kahit isang minuto. Siya rin ang nagbayad ng lahat, pati ang therapy at gamot na matagal nang hindi naaabot ni Amelia.

Paglabas ng ospital, isang linggo ang lumipas, pinauwi niya sa mansyon ang ina. At sa gitna ng malaking sala, pinatawag niya ang lahat ng kasambahay.

“Wala akong utang na higit na mahalaga,” sabi ni Adrian, “kundi ang pasasalamat kay Liza. Kung hindi dahil sa kanya… hindi ko matatagpuan ang nanay ko.”

At sa harap ng lahat, ipinagkaloob niya kay Liza ang scholarship, isang bahay sa probinsiya, at malaking halaga bilang gantimpala.

“Hindi ko kayo makakalimutan, Sir,” sagot ni Liza, halos maiyak sa bilis ng mga pangyayari.

Mula noon, unti-unting nabago ang buhay sa mansyon—hindi na ito lugar ng lamig at katahimikan. Sa unang pagkakataon, narinig ng lahat ang tinig ng isang anak na sabik bumawi, at ng isang inang matagal nang naghintay.

At ang portrait? Hindi na ito nagpapakita ng lungkot. Pinalitan ito ng bagong larawan—magkatabi sina Adrian at Amelia, ngumingiti, at buo.