Isang mainit na usapin ngayon sa larangan ng pulitika at hustisya ang kinahaharap ni dating Narvacan, Ilocos Sur Mayor Luis “Chavit” Singson matapos siyang sampahan ng mga kasong plunder at graft sa Office of the Ombudsman. Ang mga reklamo ay inihain ng grupong Warriors Ti Narvacan, Inc., na nagbunsod ng panibagong pag-usisa sa mga proyekto at transaksyon ng lokal na pamahalaan noong siya pa ang alkalde.

Batay sa reklamo, pinayagan umano ni Singson ang pagbili ng isang lupang may sukat na halos 100,000 metro kuwadrado sa halagang mahigit ₱149 milyon, kahit na ang tunay na zonal value nito ay nasa ₱49 milyon lamang. Dahil dito, sinasabing mayroong mahigit ₱100 milyon na labis na bayad—isang halagang maituturing na “ill-gotten wealth” ayon sa Anti-Plunder Law (RA 7080).

Hindi lang ito ang isyu. Kasama rin sa mga reklamo ang umano’y iregular na pagbili ng naturang lupa mula sa National Development Company (NDC), na dating idinonate para sa industriyal na paggamit, ngunit kalaunan ay ibinenta sa lokal na pamahalaan nang walang tamang proseso. Ayon sa mga nagreklamo, nilabag nito ang batas sa tamang paggamit ng lupa at posibleng naging daan para sa katiwalian.

Bukod dito, may hiwalay ding reklamo hinggil sa paggamit ng foreshore area sa Sulvec, Narvacan—kilala ngayon bilang “Santorini”—na ginawang resort nang walang sapat na permit o environmental clearance. Ayon sa mga ulat, ang proyektong ito ay umano’y isinagawa sa ilalim ng pribadong pamamahala kahit ito ay pampublikong pag-aari.

Sa gitna ng mga paratang, mariing itinanggi ni Chavit Singson ang lahat ng akusasyon. Aniya, “Kung totoo ‘yan, handa akong makulong. Wala akong kinita diyan, ako pa nga ang nalugi.” Giit pa niya, may mga taong nasa likod umano ng pagsasampa ng kaso upang sirain ang kanyang pangalan.

Sa kasalukuyan, hawak na ng Ombudsman ang mga dokumento at inaasahang sisimulan ang masusing imbestigasyon sa kaso. Posibleng magsagawa ito ng lifestyle check, maglabas ng subpoena para sa mga dokumento, at kung kinakailangan, ay magpatupad ng preventive suspension laban sa mga kasalukuyang opisyal na sangkot sa isyu.

Para sa mga mamamayan ng Ilocos Sur, ang kasong ito ay higit pa sa simpleng usapin ng lupa. Isa itong pagsubok sa kakayahan ng mga institusyon ng bansa na managot ang sinumang opisyal—kahit gaano pa sila kapangyarihan o kasikat. Marami ang naniniwala na ang magiging resulta ng imbestigasyong ito ay magsisilbing sukatan ng katapatan at patas na hustisya sa Pilipinas.

Si Chavit Singson ay matagal nang personalidad sa politika—mula sa pagiging gobernador hanggang sa pagiging alkalde. Kilala siya sa matatag na impluwensya sa rehiyon, ngunit ngayong may mga kasong bumabalot sa kanyang pangalan, malaki ang katanungan: mananatili pa ba ang tiwala ng kanyang mga kababayan?

Kung mapapatunayan ang mga alegasyon, maaari itong magbukas ng pinto para sa mas malawak na imbestigasyon sa mga transaksyon ng lokal na pamahalaan. Ngunit kung mapatunayang walang basehan ang mga paratang, magsisilbi naman itong paalala na dapat maging maingat ang publiko sa mabilis na paghuhusga.

Sa ngayon, nananatiling bukas ang lahat ng posibilidad. Habang tahimik na gumagalaw ang proseso ng batas, mata ng taumbayan ay nakatutok sa magiging desisyon ng Ombudsman. Ang tanong ng marami: ito na ba ang katapusan ng impluwensya ni Chavit Singson, o isa lamang itong panibagong laban sa kanyang matagal nang karera sa politika?