May mga kwentong pilit tinatabunan ng panahon—mga pangyayaring pilit kinalimutan dahil walang makapagpaliwanag. Ngunit may ilang misteryo na kahit ilang dekada pa ang lumipas, patuloy na gumugulo sa isip ng mga taong naiwan.

Noong 1968, isang kakaibang trahedya ang yumanig sa bayan ng Santa Mariel sa hilagang Luzon. Sa loob lamang ng isang gabi, naglaho na parang bula ang buong St. Celestine Orphanage—isang institusyong tahanan ng halos tatlumpung bata at limang caretaker. Wala ni isang nakakita, nakarinig, o nakapansin kung paano nawala ang napakaraming tao.

Pagdating ng umaga, natagpuan ng mga pulis ang gusali—tahimik, nakabukas ang pinto, at tila walang bakas ng kaguluhan. Ang mga kama ay ayos pa, ang mga laruan nakakalat sa sahig, at may ilang pinggan pa sa mesa na may bahid ng pagkaing hindi natapos kainin.

Isang tanong lang ang namayani: Paano naglaho ang tatlumpu’t limang tao nang walang iniwang kahit anong senyales?

Maraming teorya noong panahon na iyon. May nagsabi raw na may sindikatong dumukot sa mga bata. May ilan namang naniniwalang may kinalaman sa kultong kumalat noon sa rehiyon. Ngunit walang napatunayan—at dahil walang katawan, walang bakas ng dugo, at walang eyewitness, tuluyang isinara ang kaso paglipas ng dalawang taon.

Lumipas ang halos apat na dekada.

Noong 2008, nang iutos ng lokal na pamahalaan ang pagsasaayos at demolisyon ng lumang gusali, isinama sa proseso ang forensic team para tiyaking ligtas ang lugar. Sa unang dalawang araw ng inspeksyon, wala silang nakita—hanggang isang gabi, napansin ng isang junior investigator ang kakaibang tunog sa sahig ng dating kwarto ng mga bata.

Mahina. Parang hungkag. Parang may espasyo sa ilalim.

Sa utos ng team leader, sinubukan nilang alisin ang lumang sahig na kahoy. Dito nagsimula ang isa sa pinaka-kapanapanabik na pagtuklas sa kasaysayan ng bayan.

Sa ilalim ng sahig, may natagpuan silang isang lumang metal door—naka-padlock gamit ang kakaibang disenyo. Matagal na itong kinakalawang, pero malinaw na hindi ito parte ng orihinal na plano ng gusali.

Nang tuluyang mabuksan ang pinto, bumungad ang isang makipot na hagdanan pababa. Madilim, mabaho, at punong-puno ng dust. Ngunit hindi iyon ang naging dahilan ng pagkabigla ng mga imbestigador.

Sa dulo ng hagdanan ay naroon ang isang malaking silid—tila isang underground shelter. Sa loob nito, nakahanay ang anim na lumang kama, ilang lumang school notebooks, at mga laruan na tila minadaling iniwan. Sa isang sulok ay may isang projector screen na may nakasabit pang lumang pelikula.

Ngunit hindi iyon ang pinakamahalaga.

Sa gitna ng silid, nakapatong ang isang kahon—metal, mabigat, at nakaselyo.

Nang buksan ito ng forensic team, natagpuan nila ang mga diary na pag-aari ng head caretaker ng ampunan, si Sister Helena. Dito nakasulat ang mga pangyayaring hindi nila kailanman inaasahan.

Ayon sa diary, may ilang linggo bago ang pagkawala ang tila paulit-ulit na tinatamaan ang ampunan ng mga kakaibang insidente—mga batang nagigising na umiiyak dahil daw may “mga taong nakatingin” sa bintana sa gabi. May mga pintuang kusa raw nagbubukas. May mga laruan na gumagalaw kahit walang tao.

At ang pinaka-nakakatindig-balahibo: may mga batang nagsasabing may “lalaking naka-itim” na palaging nasa may dulo ng hallway.

Isinulat din ni Sister Helena ang isa pang pangyayari—isang grupo ng estrangherong nagpanggap na donors ang bumisita raw ilang araw bago ang pagkawala. Hindi daw sila pumirma ng logbook, pero nag-inspeksyon sila ng gusali, lalo na ang basement.

Sa huling entry bago tuluyang natigil ang diary, nakasulat:

“Hindi ko alam kung anong pakay nila, pero alam kong mali ito. Dinala nila kami dito sa silong. Pinagbabawal nilang umakyat ang mga bata. Sabi nila, proteksyon daw. Pero bakit ako natatakot? Saan nila dadalhin ang mga bata?”

Yun ang huling sulat.

Wala nang sumunod.

Sa ilalim ng ilang kama sa silid, natagpuan din ng mga investigator ang ilang identification cards ng mga caretaker—parang iniwan o nahulog habang nagmamadali.

Ngunit kahit ganoon, walang natagpuang katawan. Walang duguan. Walang bakas ng kalabanan.

Para bang lumabas silang lahat sa silid… at hindi na muling bumalik.

Ang pagtuklas sa lihim na silid ay nagpagulo lalo sa imbestigasyon. Paano nakarating ang lahat sa ilalim? Sino ang mga lalaking nasa diary? Bakit walang nakakakilala sa kanila kahit kinunan ng sketches?

At ang pinakamasakit na tanong: Saan dinala ang mga bata?

Pagkatapos ng ilang buwan ng pagsusuri, inamin ng mga awtoridad na wala silang sagot. Ang natuklasang silid ay hindi nagbigay ng kasagutan—sa halip, nagbukas ito ng mas maraming misteryo. Ngunit ang isang bagay ang malinaw: hindi natural ang pagkawala. May humawak, may nagplano, at may gumawa nito nang hindi nalalaman ng sinuman.

Hanggang ngayon, ang Santa Mariel Orphanage ay isa sa mga pinakamalalaking unsolved disappearances sa bansa. At ang lihim na silid ay nananatiling matinding paalala na may mga kwentong nakatago sa ilalim ng ating mga paa—mga kwentong hindi pa tapos, at patuloy na naghihintay ng sagot.