Isang matinding dagok na naman ang kinakaharap ng administrasyong Marcos Jr. matapos ihain ang mga kasong administratibo at kriminal laban kay Energy Secretary Raphael Lotilla at iba pang opisyal ng Department of Energy (DOE) sa Office of the Ombudsman. Ang mga reklamo ay kaugnay umano ng mga iregularidad sa pagpapatupad ng ilang proyekto at kontrata sa sektor ng enerhiya—isang isyung muling nagpapainit sa usapin ng katiwalian sa ilalim ng kasalukuyang pamahalaan.

Ayon sa mga dokumentong inihain sa Ombudsman, sinasabing may mga paglabag sa batas na naganap sa ilalim ng pamumuno ni Lotilla, kabilang ang umano’y “favoritism” sa ilang pribadong kumpanya, maling paggamit ng pondo, at paglabag sa mga patakaran ng procurement. Nakasaad din sa reklamo na ang ilang proyekto ay pinaboran daw sa kabila ng kakulangan ng mga requirement at due diligence.

Isa sa mga reklamong tampok ay kaugnay ng ilang energy supply agreements na sinasabing pinasok ng DOE sa mga kumpanyang may koneksyon umano sa ilang opisyal ng ahensya. Bukod kay Lotilla, kabilang din sa mga iniimbestigahan ang ilang undersecretaries at project heads.

Habang wala pang pinal na desisyon mula sa Ombudsman, mabilis itong umani ng atensyon mula sa publiko. Para sa ilan, ito ay isang pagsubok sa kampanya ni Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. laban sa katiwalian. Sa kanyang mga unang buwan sa pwesto, ipinangako ni PBBM na magiging “malinis at tapat” ang kanyang pamahalaan—ngunit sa gitna ng mga ganitong alegasyon, maraming tanong ang muling bumabalik: nasaan na ang accountability?

Sa isang pahayag, itinanggi ng kampo ni Secretary Lotilla ang mga akusasyon. Ayon sa tagapagsalita ng DOE, “Lahat ng proyekto ay dumaan sa tamang proseso at may sapat na dokumentasyon.” Giit pa nila, ang mga reklamo ay bahagi lamang ng “political harassment” na layuning sirain ang imahe ng ahensya.

Gayunman, hindi kumbinsido ang ilan sa mga kritiko. Ayon sa isang kilalang energy watchdog, matagal nang may mga anomalya sa sektor ng enerhiya na tila hindi natutugunan. “Kung totoo ang mga alegasyong ito, hindi lamang ito simpleng administrative lapse—ito ay malinaw na indikasyon ng sistematikong katiwalian,” ani ng grupo sa kanilang pahayag.

Maraming eksperto ang naniniwalang magiging malaking pagsubok ito para kay PBBM, lalo na’t isa sa mga pangunahing adbokasiya ng kanyang administrasyon ay ang pagpapalakas ng energy sector. Sa gitna ng mga brownout, taas-presyo ng kuryente, at krisis sa supply, ang isyu ng integridad ng mga namumuno sa DOE ay nagiging mas mahalagang usapin.

Sa mga nakaraang linggo, lumitaw din ang mga ulat tungkol sa umano’y “conflict of interest” ng ilang opisyal ng DOE, na sinasabing may kaugnayan sa mga kumpanyang sangkot sa bidding at energy exploration projects. Bagama’t hindi pa ito kumpirmado, marami na ang nananawagan ng masusing imbestigasyon.

Ayon sa isang political analyst, “Kung hindi ito haharapin ng Malacañang nang maayos, maaari itong maging mantsa sa sinasabing ‘legacy’ ni Marcos Jr. na tapat na pamumuno. Ang mga isyung tulad nito ay mabilis na sumisira sa tiwala ng publiko.”

Sa kabila ng mga batikos, nananatiling positibo ang DOE na malilinis nila ang kanilang pangalan. Nagpahayag din ng kahandaan si Secretary Lotilla na makipagtulungan sa anumang imbestigasyon, sinasabing “bukas” siya sa pagsusuri ng Ombudsman. “Wala kaming tinatago. Lahat ng aming transaksyon ay maipapakita at maipagtatanggol,” ani niya.

Samantala, hinihintay ng publiko ang magiging tugon ng Malacañang. Hanggang ngayon, walang inilalabas na opisyal na pahayag si Pangulong Marcos Jr. ukol sa usapin. Gayunpaman, ilang mambabatas ang nananawagan na ipakita ng Pangulo ang kanyang paninindigan sa “good governance” sa pamamagitan ng pagsuporta sa imbestigasyon, kahit pa ito ay laban sa kanyang mga appointees.

Kung mapapatunayan ang mga paratang, maaari itong magdulot ng malaking epekto hindi lamang sa DOE kundi sa buong administrasyon. Ngunit kung mapatunayang walang basehan ang mga reklamo, maaring maging sandata naman ito ng gobyerno upang patunayang seryoso sila sa transparency.

Habang nagpapatuloy ang imbestigasyon, nananatiling hati ang opinyon ng publiko. Para sa ilan, isa itong pagkakataon para linisin ang imahe ng pamahalaan; para naman sa iba, ito ay babala na walang opisyal—kahit itinalaga ng Pangulo—ang ligtas sa batas.

Ang katanungan ngayon: paano haharapin ni PBBM ang isyung ito sa gitna ng kanyang pangakong “Bagong Pilipinas”? Sa mga mata ng mamamayan, ito ang isa sa mga pagkakataong magpapatunay kung tunay nga bang ang kanyang pamumuno ay para sa bayan—o para lamang sa mga nasa kapangyarihan.