Sa gitna ng lumalalang tensyon sa loob ng administrasyon, isang nakakagulat na pahayag ang bumulabog sa publiko. Si Vince Dizon mismo ang naglantad ng isang direktang utos mula kay Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. (BBM) — isang kautusang sinasabing magpapayanig sa loob ng gobyerno. Hindi ito basta panibagong programa, kundi isang seryosong “paglilinis” na magpapatalsik sa mga opisyal na hindi tumutupad sa inaasahan ng administrasyon.

Ayon sa mga ulat, ang naturang utos ay hindi na lamang panawagan kundi konkretong direktiba na may takdang panahon at listahan ng mga ahensyang kailangang sumailalim sa pagsusuri. Mula sa mga regional office hanggang sa mga central department, lahat daw ay kailangang ipakita ang resulta — hindi dahilan. “Panahon na ng aksyon, hindi na ng daldalan,” ito umano ang eksaktong mensahe na ipinahatid sa mga gabinete.

Para kay Vince Dizon, ang direktibang ito ay simbolo ng seryosong kampanya ni BBM laban sa katiwalian, kapabayaan, at mabagal na serbisyo. “Lilinisin natin ang loob bago tayo humarap sa labas,” aniya sa isang panayam. Ang simpleng pangungusap na iyon ay tila nagpasiklab ng apoy sa mga sektor ng gobyerno — may natuwa, ngunit marami rin ang nataranta.

Sa loob ng ilang taon, paulit-ulit nang ipinapangako ng iba’t ibang administrasyon ang “reporma sa pamahalaan.” Ngunit ngayon, tila may kakaiba. Hindi lamang daw ito simpleng deklarasyon, kundi aktwal na operasyon na sinusuportahan ng monitoring team na direktang nakapailalim sa Office of the President. Ang misyon: alisin ang mga hindi epektibo, palitan ng mas matino, at itaas ang antas ng serbisyo publiko.

Maraming Pilipino ang natuwa. Para sa kanila, matagal nang panahon upang linisin ang bulok na sistema sa loob ng ilang tanggapan. Ngunit may ilan ding nagtanong — “Sino ang mananagot kung may abusuhin sa proseso?” Dahil sa ganitong klaseng reporma, laging may panganib ng maling paratang, pamumulitika, o personal na vendetta.

May mga insider din na nagsabing kasama sa utos ni BBM ang pagsusuri ng mga proyekto at kontrata na pinasok mula pa noong nakaraang administrasyon. Layon nitong makita kung may mga anomalya, conflict of interest, o iregularidad sa paggastos ng pondo ng bayan. Kapag may nakita, awtomatikong isasampa sa Ombudsman o DOJ ang kaso.

Ang isa pang kontrobersyal na bahagi ng pahayag ni Dizon ay ang sinasabing “zero tolerance policy” na ipatutupad. Sa ilalim nito, kahit matataas na opisyal ay pwedeng maharap sa imbestigasyon. “Walang kaibigan, walang kamag-anak,” sabi pa ni Dizon. “Kung may sabit, tanggal.”

Sa kabilang banda, may mga sektor na nagdududa sa timing ng utos. Bakit ngayon? May mga nagsasabing bahagi raw ito ng paghahanda ng administrasyon para sa nalalapit na eleksyon, o isang paraan para masiguro ang kontrol sa mga ahensya bago sumapit ang 2025 campaign period. Ngunit ayon sa mga tagapagtanggol ni BBM, hindi ito pulitika — ito ay pagpapatupad ng pangakong reporma.

Malinaw na ito ay isang turning point sa gobyerno. Ang tanong ngayon: kakayanin ba ng mga ahensya na sumabay sa bilis ng pagbabago? O magiging sanhi ito ng kaguluhan at mass resignation sa loob ng mga departamento?

Ayon sa mga eksperto, posibleng magbunga ito ng parehong positibo at negatibong epekto. Sa positibong banda, magbibigay ito ng bagong sigla sa sistema — isang mensahe na seryoso ang pamahalaan sa pananagutan. Sa negatibong banda, maaari itong magdulot ng takot, pag-aalinlangan, at politikal na tensyon sa loob ng bureaucracy.

Ang sambayanan ngayon ay naghihintay. Sa mga darating na linggo, inaasahan na magkakaroon ng mga unang listahan ng mga opisyal na “aalisin” at mga bagong itatalaga. Magiging batayan ito kung tunay nga bang reporma ang hangad — o kung ito’y isa lamang pagpapakita ng kapangyarihan.

Ngunit sa dulo ng lahat, isang bagay ang malinaw: may gumagalaw na pagbabago. At kung totoo nga ang sinabi ni Dizon na “hindi ito simpleng utos, kundi simula ng bagong yugto,” maaaring ito na ang puntong matagal nang hinihintay ng mamamayang Pilipino — ang paggising ng isang gobyernong matagal nang tulog sa sariling sistema.