Ang buong Maynila ay nasaksihan ang himalang naganap sa buhay ni Don Ricardo Alvarez. Ang kanyang agarang pagkilos ay nagligtas kay Nita. Matagumpay ang delikadong operasyon, at habang siya’y nagpapagaling sa suite na may tanawin ng lungsod na dating kinamuhian niya, si Don Ricardo ay nagbago. Ang dating taong bakal ay natunaw. Natutunan niyang sumuko sa tawag ng isang maliit na kamay. Ang mansyon ay hindi na malamig na museo; napuno ito ng tawa ni Leo, ang kanyang pamangkin na ngayon ay opisyal niyang inampon. Sa piling ng bata, bumalik si “Ricky.” Ang mga gabi ay nauubos sa pagbabasa ng kuwento, hindi sa pagrerepaso ng financial reports.

Ang pinakamalaking pagbabago ay hindi nangyari sa kanyang puso, kundi sa kanyang imperyo. Ipinagbili ni Don Ricardo ang kanyang bahagi sa “Le Ciel” sa isang halagang nakabibigla. Ngunit hindi ito ginamit para sa luho. Sa Payatas, itinayo niya ang “Haribon Foundation”—isang malaking sentro na nagbibigay ng edukasyon, pabahay, at kabuhayan. Ang matagal nang pinangarap na “Haribon Eatery” ni Marco at Ricky ay naitayo—isang malaking karinderya na naghahain ng libreng pagkain sa libu-libong bata araw-araw. Si Don Ricardo, na dating nandidiri sa amoy ng Payatas, ay ngayon ay regular na naglilingkod doon, ang kanyang mamahaling sapatos ay nakatapak sa lupang minsang tinakbuhan niya.

Sa araw ng grand opening, ang tagumpay ay napakalaki. Si Ricardo, na ngayon ay mas gusto nang tawaging “Ricky,” ay tumayo sa entablado. Sa tabi niya ang malusog na si Nita at ang maliit na si Leo, na nakangiti nang maluwag. Ipinakita ni Ricky sa madla ang lukot na drawing ng kariton. Ang kanyang luha at ang kanyang pahayag ng pagsisisi—”Natupad ko na ang pangako ko, Marco. Kapatid, pauwi na ako”—ay nagpatunay ng kanyang pagbabagong-buhay. Ang mundo ay nagpalakpakan. Ang mga headline ay nagdeklara ng kanyang pagiging “The Billionaire with a Heart.”

Ngunit sa gitna ng selebrasyon, may isang bagay na hindi napansin ni Ricky—o pinili niyang hindi mapansin. Habang tumitingin siya kay Nita, ang mga mata nito ay hindi naglalaman ng pagmamahal o pasasalamat. Ang nakikita niya ay isang malalim, matalas na pagmamasid. Si Nita, sa kabila ng kanyang muling paggaling, ay tila may inobserbahan, isang proyektong kakukumpleto pa lamang.

Ilang linggo matapos ang pagdiriwang, inanyayahan ni Nita si Ricky sa lumang, orihinal na Haribon Eatery—isang maliit na sulok ng Payatas na nagsisilbing sentro ng operasyon. Wala silang kasama kundi si Leo, na naglalaro sa kariton na may pulang ibon, isang replika ng orihinal.

“Uupo ka ba?” tanong ni Nita, habang itinuturo ang dalawang upuan sa isang marumi at lumang mesa. Walang mamahaling kristal o linen. Tanging amoy ng mainit na sabaw at uling. Ito ang hapunan na matagal na nilang dapat sana’y pinagsaluhan.

Umupo si Ricky, ang kanyang puso ay puno ng matamis na pananabik. “Nita, salamat. Ito ang pinakaaasam-asam ko. Salamat sa pagpapatawad mo.”

Ngunit hindi ngumiti si Nita. Inilapag niya sa mesa ang dalawang papel—isa ay isang Deed of Sale at ang isa ay isang Certificate of Incorporation.

“Wala kang dapat ipagpasalamat sa akin,” mahinahon niyang sabi. “Hindi pa tapos ang pangako.”

Natigilan si Ricky. “Ano’ng ibig mong sabihin? Nita, ginawa ko na ang lahat. Ang Foundation ay nakapangalan kay Marco. Ang Eatery ay tumatakbo. Ikaw at si Leo ay ligtas. Ano pa ba ang kulang?”

“Ang buong katotohanan,” sagot ni Nita. Ang kanyang mga mata, na dating puno ng sakit, ay ngayon ay malamig at hindi mababasa—tulad ng mga mata ni Don Ricardo noon.

Inabot niya ang Certificate of Incorporation. “Ang Alvarez Group of Companies… alam mo kung saan nagmula ang totoong pera ng kumpanya mo, Ricky?”

Nagbago ang kulay ni Ricky. “Sa sipag ko! Sa dugo’t pawis ko! Sa kaunting perang naipon namin ni Marco!”

“Mali,” pabulong na sabi ni Nita. “Ang kariton. Ang kariton na pininturahan ninyo ng pulang ibon. Alam mo bang hindi lang basura ang laman noon? Sa ilalim ng mga basura, may inilagay si Marco. Hindi niya sinabi sa’yo dahil gusto niyang maging sorpresa. Ito.”

Inilabas ni Nita ang isang kupas na pormularyo ng lupa, may selyo pa ng munisipyo. “Ang lupang ito. Ang Payatas. Si Marco ang unang nakabili ng maliit na lote doon. Hindi basura ang pangarap niya, Ricky. Ang pangarap niya ay lupa. Balak niyang gawing legal na subdivision ang ilang bahagi ng tambakan para mabigyan ng tahanan ang mga tao. Ang pera na naipon ninyo ay inilagay niya sa lupa, hindi sa karinderya.”

Nagsimulang manginig si Ricky. “A-ano…”

“Nang tumakbo ka,” patuloy ni Nita, ang kanyang boses ay parang yelo, “dinala mo ang pera, ngunit iniwan mo ang mas mahalaga: ang papel na ito. Ang Deed of Sale ng lupa. Nang bumili ka ng lupain para sa unang bodega mo, anong nangyari? Hindi ba’t nakita mong nagdoble ang halaga ng lupain sa paligid ng Payatas? Ang lupain na binili mo ay katabi ng lupain ni Marco. Ang Alvarez Group ay nagtayo ng kanyang kayamanan dahil sa lokasyon ng lupaing binili mo, na nagdoble ng presyo dahil sa kontrata ni Marco para sa pagpapaunlad ng imprastraktura. Ang ‘self-made’ empire mo, Ricky, ay nakatayo sa lupain at pangarap na iniwan mo kay Marco.”

Napahagulgol si Ricky. Hindi sa galit, kundi sa katotohanan. Ang kanyang buong buhay ay kasinungalingan.

“Ginawa ko ang lahat ng ito, Ricky,” sabi ni Nita, habang itinuturo ang Foundation at ang Eatery, “para tuparin ang buong pangako, hindi lang ang bahagi na madali para sa’yo. Si Marco ay hindi nag-alay ng buhay para makita kang tumakas. Nag-alay siya para makita kang bumalik at gamitin ang kayamanan na dapat ay sa kanya, para sa mga taong pinili niyang tulungan.”

Ngayon, inilagay ni Nita ang Deed of Sale sa harap ni Ricky. “Tapos na ang pagbabayad mo. Sa loob ng ilang linggo, ang Haribon Foundation, kasama ang lahat ng natitirang share ng pamilya Alvarez sa lupa ng Payatas, ay opisyal nang ililipat kay Leo bilang beneficiary ng kanyang ama. Ang pamilya Alvarez ay tatanggalin sa lahat ng koneksyon sa lupaing ito at sa Foundation na itinayo mo. Ang lahat ng ginawa mo, Ricky, ay magiging kanya na. Natupad ang pangarap ni Marco—ang lupa at ang karinderya—lahat ay mapupunta sa anak niya.”

Tiningnan ni Ricky si Nita, ang kanyang mukha ay nababalutan ng luha. “Nita… Huwag! Pakiusap! Huwag mo akong iwan! Hindi ko na kaya pang bumalik sa dati! Ikaw at si Leo… kayo ang kaluluwa ko!”

Sa huling sandali, tumingin si Nita sa malayo, sa direksiyon ng Payatas. Ang kanyang mga mata ay nanalo, ngunit may bakas ng panghihinayang.

“Ang sakit sa puso ko, Ricky,” pabulong niya, ang kanyang boses ay tila hangin lamang. “Totoo. Pero kaya ko sana itong kontrolin. Nang makita ko ang mga mata mong walang kaluluwa, alam kong may mas malalim na sakit sa ating lahat. Kailangan ko ng life-or-death na sitwasyon para mabasag ang pader na itinayo mo. Hindi ako nagpunta para humingi ng hapunan. Nagpunta ako para ibalik ang kaluluwa ni Marco sa iyo, kahit sandali lang.”

Tumayo si Nita, inabot ang kamay ni Leo, at hinalikan si Ricky sa noo.

“Sana mahanap mo na ang sarili mo, Ricky. Hindi ka na si Don Ricardo. Pero hindi ka na rin si Ricky na nakilala ko. Salamat sa pagtupad sa pangako. Ngayon, oras na para ako naman ang tumupad sa pangako ko kay Marco—ang kalayaan.”

At sa isang iglap, umalis si Nita at Leo sa Haribon Eatery, iniwan si Don Ricardo Alvarez—ang bilyonaryo, ang hari ng kanyang imperyo—na nag-iisa sa harap ng lumang, maruming mesa. Ang kayamanan ay nasa kanya. Ang Foundation ay nakatayo. Ngunit sa huling hapunan na iyon, ibinunyag ni Nita na ang buong pagbabagong-buhay ni Ricky ay isa lamang pagtupad sa kontrata ng katarungan.

Si Don Ricardo ay napahagulgol muli, mas matindi kaysa noong gabi sa Le Ciel. Siya ay tinubos. Ngunit sa pagtubos na iyon, iniwan siyang walang-wala: walang pagmamahal, walang pamilya, at walang dahilan. Ang tunay na self-made man sa kuwentong ito ay si Marco. At ang huling pahiwatig ni Nita ay ang pinakamatinding parusa: ang pangako ay natupad, ngunit ang pagpapatawad ay mananatiling isang malaking tanong na hindi na niya kailanman masasagot.

Ito ang pinakamalaking pagbabago sa buhay ni Ricky: ang pag-iisa, hindi bilang isang malamig na bilyonaryo, kundi bilang isang taong may kaluluwa, na iniwan ng kaluluwang iyon.