Sa mundo kung saan ang balita ay madalas na puno ng pagkakagulo, may mga kuwento ng trahedya na kumakapit sa kamalayan ng publiko, hindi lamang dahil sa kalupitan ng krimen kundi dahil din sa ningning ng buhay na kinuha nito. Ang malagim na pangyayari kay Given Grace Cebanico, isang 19-taong-gulang na mag-aaral ng Computer Science sa University of the Philippines Los Baños (UPLB), ay isa sa mga kuwentong iyon. Ang kanyang katawan ay natagpuan noong Oktubre 11, 2011, may labis na pinsala, nakatali ang mga kamay, may busal ang bibig, at may malubhang pinsala sa ulo. Ang insidente ay hindi lamang nagdulot ng matinding kalungkutan sa isang pamilya kundi naglantad din ng malawakang pagkasira sa seguridad na nagbabanta sa mga estudyante sa loob at labas ng campus, nag-iwan ng isang katanungan: Sapat na ba ang proteksyon na ibinibigay ng mga institusyon sa kanilang mga mag-aaral?

Ang Huling Gabi ng Isang Nangangako na Buhay

Si Given Grace Cebanico ay isang dalaga na kilala sa kanyang kabaitan, kasipagan, at pagiging tapat sa pamilya. Para sa kanyang ina, si Marlene, at amang Pastor, si June, si Grace ay literal na isang biyaya mula sa Panginoon. Siya ay nag-aaral sa UPLB, tumutuloy sa isang dormitoryo na malapit lamang sa kanyang faculty building, at may malinaw na mithiing makapagtapos at matulungan ang kanyang pamilya, lalo na sa pagpapaaral sa kanyang nakababatang kapatid. Noong Lunes, Oktubre 10, 2011, natapos ni Grace ang lahat ng kanyang klase. Bandang 8 ng gabi, umalis siya sa kanyang dorm upang magtungo sa bahay ng isang kaklase para sa isang group project.

Matapos ang proyektong panggabi, nagdesisyon si Grace na maglakad pauwi ng kanyang dorm bandang 3 ng madaling araw. Ito ay isang gawain na tila normal para sa isang masipag na estudyante, ngunit ito ang naging huling pagkakataon na makikita siyang buhay ng kanyang mga kaibigan at kapamilya. Sa halip na makarating sa kanyang ligtas na tahanan, si Grace ay pinilit na sumakay sa isang tricycle, ang simula ng isang karumal-dumal na pangyayari na magpapabago sa buhay ng kanyang pamilya at magpapaalala sa lahat ng panganib na nagtatago sa dilim.

Ang Sigaw ng Pagdadalamhati at ang Pag-asa ng Ebidensiya

Kinaumagahan, Oktubre 11, natagpuan ang katawan ni Grace sa isang kanal na malapit sa Institute of Plant Breeding. Ang eksena ay nagpakita ng matinding karahasan: ang biktima ay may busal, nakatali, at may matinding pinsala sa ulo at sa buong katawan. Agad na rumesponde ang mga kapulisan at dinala ang katawan sa isang funeral home sa Bay, Laguna, para sa autopsy at identipikasyon. Kasabay nito, sa Binangonan, Rizal, nababahala na ang pamilya Cebanico nang matuklasan ni Pastor June na hinahanap na ng mga kaklase ang dalaga. Ang panawagan ng pamangkin ni Pastor June ang nagkumpirma ng pinakamalaking takot ng mag-asawa: may natagpuang katawan.

Bagama’t hindi agad sila naniwala, napilitan silang bumiyahe patungong Los Baños. Ang sandaling nakita ng mag-asawa ang katawan ni Grace sa morge ay nagdulot ng isang matinding sigaw ng pagdadalamhati—isang tunog ng pusong nadurog na umalingawngaw sa buong bayan. Kinumpirma nila na ang katawan ay kay Grace nga. Ang insidente ay mabilis na naging pambansang balita, naglalantad ng mga detalye ng karumal-dumal na pangaabuso at ang matinding pinsala sa buhay na kanyang sinapit, na nagtulak sa publiko na manawagan para sa mabilis na paglutas ng kaso.

Sa gitna ng matinding pressure mula sa publiko, ang mga awtoridad ay nakakuha ng isang lead noong Oktubre 14. Ito ay nagmula sa isang Barangay official na nagbigay ng impormasyon tungkol sa isang binatilyo na di-umano’y pinagbantaan ng isang lalaking may kinalaman sa nangyari kay Grace. Ang binatilyo, na naging star witness ng kaso, ay nagbigay ng masalimuot na salaysay: noong gabi ng Oktubre 10, kasama niya ang dalawang lalaki na naghahanap ng pagnanakawan. Dahil sa pangakong pera, sumama siya. Nakita nila si Grace, at pinilit siyang sumakay sa isang tricycle sa ilalim ng banta ng sandata. Dahil sa matinding takot at hindi pagsang-ayon sa planong karahasan, tumakas ang binatilyo, naiwan si Grace sa kamay ng dalawang akusado.

Ang Nakakagulat na Pagkatao ng mga Akusado

Pinangalanan ng star witness ang isa sa mga salarin bilang si Percival de Guzman, isang tricycle driver. Agad na natunton si De Guzman at nadakip sa isang bilyaran. Sa kaniya ring mga bulsa, natagpuan ang ebidensiyang nagtali sa kaniya sa krimen: ang iPhone at iPod ni Grace. Sa ilalim ng matinding interogasyon, itinuro ni De Guzman ang di-umano’y mastermind ng pangyayari: si Lester Rivera, isang security guard ng BS Bank, na siya ring sinasabing nagmamay-ari ng ginamit na sandata.

Ang pagiging security guard ni Rivera ang nagbigay ng matinding pagkabigla. Isang tao na may tungkuling magbigay-proteksyon, at nagmamay-ari ng sandata para sa kaligtasan, ay siya palang gumamit nito para sa isang karumal-dumal na krimen. Ang balita tungkol kay Rivera ay mabilis na kumalat, nagtulak sa kaniya upang kusang sumuko sa mga awtoridad sa Florida Blanca, Pampanga, matapos makipag-ugnayan sa kaniyang lolo.

Sa paghaharap ng dalawang akusado sa presinto, pareho silang umamin na may-sala sa pinsala sa buhay at pagnanakaw, bagama’t nagturuan sila kung sino ang mastermind at nagbigay ng magkaibang salaysay sa ilang bahagi ng karumal-dumal na pangaabuso. Ang mga imbestigador ay nagulat nang aminin ni De Guzman na di-umano’y ipinagmalaki ni Rivera na hindi ito ang unang pagkakataon na siya ay gumawa ng karahasan. Ang background check kay Rivera ay lalong nagpalala sa pagdududa: may criminal record na pala ito at kilalang magnanakaw. Ang tanong ay bumaling sa security agency at sa banko: bakit nila kinuha ang isang tao na may masamang rekord upang maging security guard?

Ang Sunud-sunod na Trahedya at ang Pagkilos ng Sistema

Ang malagim na pangyayari kay Grace ay hindi lamang nagtapos sa kanyang pamilya. Ito ay naglantad ng isang malawak na krisis sa seguridad na humampas sa komunidad ng UPLB. Pagkatapos ng insidente, nagkaroon ng sunud-sunod na karahasan at pinsala sa buhay na tila tina-target ang mga estudyante. Limang buwan matapos ang insidente kay Grace, isang high school student, si Rochelle Honda, ang natagpuang may pinsala sa buhay at may karumal-dumal na pangaabuso. Sumunod si Ray Bernard Peñaranda, isang third-year agriculture student, na napatay dahil nanlaban sa pagnanakaw.

Dahil sa tumitinding karahasan, ang UPLB Council at ang lokal na pamahalaan ay napilitang gumawa ng matitinding hakbang. Nagpatupad sila ng curfew para sa kaligtasan ng mga estudyante. Nagkaroon ng malawakang paglilipat ng mga opisyal ng pulisya sa Southern Tagalog dahil sa kawalan ng aksyon sa dumaraming krimen. Nagdagdag ng mga police outpost, mga CCTV, at mga multicab para sa emergency. Bagama’t ang mga estudyante ay nagpahayag ng pag-asa, marami pa rin ang nagduda sa kakayahan ng mga bagong pulis at sa pangmatagalang epekto ng mga reporma.

Ang Pambihirang Gawa ng Pagpapatawad

Halos limang taon ang lumipas, noong Abril at Setyembre 2016, bago tuluyang nakamit ng pamilya Cebanico ang katarungan. Sina Lester Rivera at Percival de Guzman ay napatunayang may-sala sa karumal-dumal na pangaabuso at pinsala sa buhay at pagnanakaw, at sinentensiyahan ng parusang panghabangbuhay. Ang desisyon ng korte ay nagbigay ng panandaliang kapayapaan sa pamilya, na nagpasalamat sa lahat ng sumuporta sa kanila sa madilim na yugto ng kanilang buhay.

Ngunit ang pinaka-nakakagulat at nakakapagbago-buhay na sandali ay naganap matapos ang hatol. Sa loob ng courtroom, habang nakatayo si Pastor June at nakatingin kay Rivera, lumapit ang akusado. Sa isang pambihirang sandali, humingi ng tawad si Rivera. Ang sagot ng Pastor, na dumaan sa matinding paghihirap at pagpapayo upang harapin ang kaniyang kalungkutan, ay nagpakita ng isang pambihirang gawa ng Kristiyanong pagpapatawad.

“Patawad ka na namin,” ang sabi ni Pastor June, na yumakap sa akusado. Hiniling niya kay Rivera na gamitin ang malagim na pangyayari na ginawa niya sa kanilang anak upang makilala ang Diyos, lumapit sa Panginoon, at magsimula ng bagong buhay. Ang Pastor ay umamin na “masakit man ‘yung nangyari, pero masaya na rin kami para sa iyo,” sa pag-asang ang pinsala sa buhay ni Grace ay magiging daan para sa pagbabago ng puso ng salarin.

Ang malagim na pangyayari kay Given Grace Cebanico ay nagtapos sa katarungan, na napatunayan ng parusang panghabangbuhay sa mga akusado. Ngunit ang kanyang kuwento ay patuloy na nabubuhay hindi lamang bilang isang paalala ng karahasan at ng pangangailangan para sa mas mahigpit na seguridad, kundi bilang isang testimonya ng di-masusukat na pag-ibig, pananampalataya, at ang pambihirang kakayahan ng isang pusong nasugatan na magbigay ng pagpapatawad sa gitna ng matinding kalungkutan. Si Grace, na ang pangalan ay literal na nangangahulugang biyaya, ay naging isang biyaya hindi lamang sa kanyang pamilya kundi maging sa buong bayan.