Sa isang tahimik na bayan sa Lucena, Quezon Province, kung saan ang mga gabi ay payapa at ang mga tao ay maagang nagpapahinga, isang kuwento ng katatagan at di-maarok na takot ang nabuo sa loob ng dalawang taon. Ito ang kuwento ni Elena Ramirez, isang 27-taong-gulang na ina na ang tanging pangarap ay mabigyan ng magandang buhay ang kanyang pitong taong gulang na anak na si Marites. Hindi niya akalain na ang simpleng buhay niya bilang tindera ng gulay sa palengke ay magiging isang buhay na bangungot.

Si Elena ay isang larawan ng tipikal na Pilipinang ina—nagsusumikap, matiisin, at gagawin ang lahat para sa anak. Bilang isang single mother, siya ang nagsilbing ina at ama kay Marites. Ang kanyang paghihiwalay sa dati niyang asawa, si Ernesto, na nalulong sa bisyo at naging marahas, ay isang matapang na desisyon para ilayo ang anak sa kapahamakan. Ang kanilang maliit na bahay na gawa sa kahoy at pawid ang kanilang naging kanlungan, at ang kanyang maliit na kita mula sa pagtitinda ang bumubuhay sa kanila sa araw-araw.

Ang kanyang buhay ay payak at paulit-ulit—gising sa madaling araw, handa ng paninda, maghapon sa palengke, at uuwi sa gabi para sa kanyang anak. Ngunit isang gabi, ang katahimikang iyon ay binasag. Habang naglalakad pauwi sa isang madilim na eskinita, naramdaman niya ang mga yabag na sumusunod sa kanya. Bawat bilis niya ay bilis din ng humahabol. Bawat hinto niya ay hinto rin nito. Ang kaba ay nagsimulang kumain sa kanyang sistema hanggang sa makilala niya ang anino—si Rogelio O. Marasigan, 41 anyos, ang dati nilang kapitbahay.

Si Rogelio ay hindi estranghero kay Elena. Sa katunayan, minsan na itong nagpakita ng kabaitan. Noong nagkasakit si Marites, isa si Rogelio sa mga nag-alok ng tulong, naghatid ng gamot at nagbigay ng kaunting suporta. Para sa isang ina na mag-isang lumalaban sa buhay, ang ganitong tulong ay malaking bagay. Ito ang nagbigay kay Rogelio ng impresyon na siya ay isang “maaasahang kaibigan.”

Ngunit sa likod ng mga ngiti at pag-aalok ng tulong, isang madilim na obsesyon ang unti-unting nabubuo.

Nagsimula ito sa mga simpleng bagay. Mapapansin ni Elena na palaging nakatanaw si Rogelio sa kanyang pwesto sa palengke. Hindi ito bumibili, nakatayo lang at nakatitig. Sumunod ang mga “biro” na may dobleng kahulugan. “Kung ako na lang sana ang asawa mo, hindi ka mahihirapan,” o “Sayang ka, maganda ka pa naman.” Sa una, pilit itong iwinawalang-bahala ni Elena.

Ngunit ang pagiging “mapagbigay” ni Rogelio ay naging isang uri ng manipulasyon. Bigla na lang siyang susulpot sa bahay ni Elena, mag-iiwan ng pagkain o prutas kahit hindi hinihingi. Kapag tinatanggihan, siya pa ang magpupumilit. Sa paraang ito, lumikha siya ng isang hindi nakikitang tanikala ng “utang na loob.” Ginagamit niya ang kanyang “kabaitan” para iparamdam kay Elena na may obligasyon ito sa kanya.

Sa mga kapitbahay, ipinapakalat ni Rogelio na siya ang “tagasuporta” at “parang asawa” na ni Elena. Isa itong tusong paraan upang ipag-isip ng mga tao na mayroon silang espesyal na relasyon, isang bagay na malayo sa katotohanan. Ang totoo, si Elena ay nagsisimula nang makaramdam ng takot. Ang dating mabait na kapitbahay ay nagiging isang anino na sumusunod sa bawat kilos niya.

Ang obsesyon ay mabilis na naging isang agresibong pagmamanman. Ang mga yabag sa gabi ay naging mas madalas. May mga pagkakataon na makikita ni Elena ang anino ni Rogelio na nakatayo sa labas ng kanilang bahay sa kalagitnaan ng gabi, nakamasid lang. Ang takot ay naging lagim nang isang umaga, natagpuan ni Elena na bukas ang bintana ng kanilang kusina. Sa ibabaw ng mesa ay may isang maliit na papel: “Alam ko ang lahat ng kilos mo.”

Doon gumuho ang pakiramdam ng seguridad ni Elena. Ang lalaki ay nakapasok na sa loob ng kanyang bahay nang hindi niya namamalayan.

Mula sa mga lihim na pagpasok, sumunod ang mga hayagang pagbabanta. Isang gabi, hinarang siya ni Rogelio sa isang madilim na eskinita. Mahigpit siyang hinawakan sa braso at binulungan: “Kung ayaw mong masaktan ang anak mo, sumunod ka lang sa akin.” Nakatakas si Elena sa pagkakataong iyon, ngunit ang banta ay tumatak na sa kanyang isipan. Ang pinakakinatatakutan niyang mangyari ay nagsimula nang gamitin laban sa kanya: ang kanyang anak.

Hindi nagtagal, mismong ang anak niyang si Marites ay ikinuwento na may lalaking sumusunod sa kanya papuntang eskwela. Halos madurog ang puso ni Elena. Kasabay nito, isa na namang sulat ang sumalubong sa kanya: “Isang maling galaw, pati anak mo madadamay.”

Ito ang naging susi sa kulungan ni Elena. Ang banta sa buhay ng kanyang anak ang siyang pumaralisa sa kanya. At dito na nagsimula ang kalbaryo na tumagal ng halos dalawang taon.

Ang kanilang tahanan, na dati nilang kanlungan, ay naging isang silid ng pagdurusa. Sa katahimikan ng gabi, habang mahimbing na natutulog ang kanyang anak, si Rogelio ay pilit na pumapasok sa kanilang bahay. Sa ilalim ng banta na ang buhay ni Marites ang magiging kabayaran, si Elena ay walang nagawa kundi ang tiisin ang paulit-ulit na matinding karahasan at paglapastangan sa kanyang pagkababae. Ang kanyang katawan ay ginawang isang bagay na walang halaga, isang sisidlan ng madilim na pagnanasa ng lalaki.

“Kapag lumaban ka, ang anak mo ang isusunod ko,” ang mga salitang paulit-ulit na sinasabi ni Rogelio na tumatak sa kanyang isipan, sapat na para patahimikin ang anumang sigaw ng paghingi ng tulong.

Ang dalawang taon na iyon ay isang mabagal na pagkawasak para kay Elena. Ang kanyang katawan ay madalas may mga pasa at sugat, ngunit mas malalim ang sugat sa kanyang kalooban. Hindi na siya makatulog. Bawat kaluskos sa labas ay nagdudulot ng panginginig.

Ang pinakamahirap ay ang pagpapanggap. Tuwing umaga, kailangan niyang bumangon, maglagay ng ngiti sa kanyang mukha, at harapin ang mga tao sa palengke na para bang normal ang lahat. Ngunit sa likod ng mga ngiting iyon ay isang pusong sugatan at pagod. Ang mas masakit pa, dahil sa manipulasyon ni Rogelio, inakala ng ibang tao na sila ay may relasyon. Ang “tulong” na nakikita nila ay ang kabaliktaran ng tunay na nangyayari—isang tuluyang pang-aalipin.

Si Elena ay naging isang anino na lamang ng kanyang dating sarili. Ang dating masigla at matatag na babae ay nawala, napalitan ng isang babaeng halos walang boses, puno ng takot, ngunit pilit na nabubuhay para sa kanyang anak.

Ngunit ang katatagan ng isang ina ay hindi basta-basta nabubuwag. Matapos ang halos dalawang taon ng walang tigil na bangungot, dumating si Elena sa puntong hindi na niya kaya. Napagtanto niyang hindi siya pwedeng manatiling bihag habang buhay. Kailangan niyang lumaban, hindi para sa sarili niya, kundi para sa kinabukasan ni Marites. Ngunit alam niyang hindi siya pwedeng lumaban nang harapan. Isang maling galaw, at ang banta ni Rogelio ay maaaring magkatotoo.

Kaya nagsimula siyang magplano nang palihim.

Ang kanyang unang hakbang ay ang makahanap ng kakampi nang hindi nakakahalata si Rogelio. Sa palengke, lihim niyang kinausap ang isa sa kanyang suki, isang matandang babae na alam niyang may kaanak na barangay tanod. Sa halos pabulong na tinig, sinabi niya, “Pakisabi po, kailangan ko ng tulong. May nagbabantay sa akin.” Hindi siya nagbigay ng pangalan, ngunit sapat na iyon para magsimula ang isang mensahe.

Ang kanyang pinakamahalagang hakbang ay ang siguraduhin ang kaligtasan ng kanyang anak. Isang gabi, bago sumapit ang madaling araw, ginising niya si Marites. Sa gitna ng dilim, tinahak nila ang daan patungo sa kabilang baryo, sa bahay ng kanyang pinsan. Doon niya pansamantalang iniwan ang anak, malayo sa kapahamakan.

Nang makabalik si Elena sa kanyang bahay, naroon pa rin ang kaba, ngunit may isang bagay na nabago—wala na ang kanyang pinakamalaking kahinaan. Ligtas na ang kanyang anak. Ngayon, handa na siyang harapin ang halimaw.

Sa tulong ng kanyang kaanak at ng mga tanod na palihim niyang nakausap, si Elena Ramirez ay naglakas-loob na magsampa ng kaso laban kay Rogelio Marasigan.

Ang paglilitis ay hindi naging madali. Si Elena ay humarap bilang pangunahing saksi. Nanginginig ang tinig ngunit buo ang loob, inisa-isa niya ang mga gabing pinasok ni Rogelio ang kanyang bahay, ang mga pagbabanta sa kanyang anak, at ang paulit-ulit na paglapastangan na kanyang tiniis. “Wala na po akong ligtas na lugar kahit sa sarili kong bahay,” wika niya sa hukuman. “Kapag lumalaban ako, lagi niyang sinasabi na pati ang anak ko madadamay.”

Tumahimik ang buong silid. Maging ang hukom ay kitang-kita ang pagiging matibay ng kanyang testimonya. Ipinresenta rin ang ibang mga saksi—ang matanda sa palengke na nagpatunay na laging nakabantay si Rogelio kay Elena, at isang kabataan na nakasaksi sa ilang beses na pagsunod nito sa mag-ina.

Hindi pinaniwalaan ng korte ang depensa ni Rogelio na mayroon silang “pagkakaunawaan” ni Elena. Malinaw na ang mga nangyari ay hindi bunga ng relasyon, kundi ng karahasan, pananakot, at obsesyon.

Dumating ang araw ng hatol. Ang korte ay napatunayang si Rogelio Marasigan ay nagkasala sa krimen ng paulit-ulit na paglapastangan at pananakot. Siya ay hinatulan ng Reclusion Perpetua, o pagkakabilanggo mula 20 hanggang 40 taon.

Habang binabasa ang hatol, napaluha si Elena. Hindi ito luha ng saya, kundi luha ng bigat na sa wakas ay naibsan. Ang trauma ay mananatili, ngunit sa wakas, ang hustisya ay nakamtan. Si Rogelio, na tahimik at nakayuko, ay agad na ibinalik sa kulungan.

Para kay Elena, iyon ang simula ng mahabang proseso ng paghilom. Ang dalawang taong bangungot ay nagwakas na. Ang kanyang katatagan ay hindi lamang nagligtas sa kanyang sarili at sa kanyang anak, kundi nagsilbi ring isang malakas na babala at inspirasyon—isang paalala na kahit sa pinakamadilim na gabi, ang lakas ng isang ina na lumalaban para sa kanyang anak ay kayang buwagin ang anumang uri ng kasamaan.