Maagang gumising si Mang Lando, isang 46 anyos na magsasaka sa bayan ng San Miguel. Karaniwan na ang kanyang umaga: kape sa lumang tasa, pandesal na nilublob sa gatas, at mahabang lakad patungo sa kanyang palayan. Sa bawat yapak, dala niya ang pagod at pangarap—pagod sa araw-araw na pagtatanim, at pangarap na maiahon sa hirap ang kanyang pamilya.

Ngunit noong umagang iyon, may kakaibang awit ng kalikasan ang sumalubong sa kanya. Hindi iyon huni ng ibon o kaluskos ng damo. Isa itong iyak—mahina, garalgal, at paulit-ulit. Sa una’y inakala niyang pusa ang naririnig. Ngunit habang palapit siya sa gitna ng palayan, mas lumilinaw ang tinig. At sa isang sulok, natagpuan niya ang tatlong sanggol, nakabalot lamang sa manipis na tela, nanginginig sa lamig.

Napaurong siya sa gulat. “Diyos ko,” mahina niyang bulong, habang tinakpan ng kanyang mga kamay ang bibig. Sino ang nag-iwan ng tatlong musmos dito? Sino ang may lakas ng loob na itapon sila sa kawalan?

Sa isip niya, may dalawang boses na naglalaban. Isa na nagsasabing huwag na niyang pakialaman—delikado, baka siya pa ang madamay sa problema. Ngunit ang isa, mas malakas, nagsasabing hindi niya kayang talikuran ang tatlong inosenteng nilalang na walang kasalanan. Sa huli, iyon ang boses na kanyang pinili.

Kinuha niya ang mga sanggol at inilapit sa kanyang dibdib. Ramdam niya ang hina ng kanilang pulso, at ang init na unti-unting nawawala. “Huwag kayong bibitaw,” bulong niya, habang mabilis na naglakad pauwi.

Pagdating sa bahay, sinalubong siya ni Aling Rosa, ang kanyang maybahay. Nanlaki ang mga mata nito nang makita ang tatlong sanggol. “Lando! Ano’ng ibig sabihin nito? Kanino ang mga iyan?”

Ipinaliwanag niya ang lahat. Sa una’y nag-alinlangan si Rosa, takot na baka magdala iyon ng problema. Ngunit sa sandaling narinig niya ang iyak ng mga sanggol, parang natunaw ang lahat ng pangamba. “Sila’y mga anghel na ipinadala ng Diyos,” sabi niya, habang inalagaan ang isa.

Nagpasya silang dalhin ang mga sanggol sa barangay hall. Ngunit sa kanilang pagpunta roon, iba ang nangyari. Ang mga kapitbahay, mga taong nakakita sa kanilang dala, ay napahinto at napatingin. May ilan na napaluha, may ilan na nagtanong kung paano sila nakarating doon. Sa bawat sagot ni Mang Lando, lalong bumibigat ang misteryo: walang nakakakilala kung kanino ang tatlong sanggol, at walang nakakita kung sino ang nag-iwan.

Sa barangay, iminungkahi ng kapitan na ipasa ang kaso sa DSWD. Ngunit gabing iyon, habang natutulog si Mang Lando, hindi siya mapakali. Paulit-ulit na bumabalik sa kanyang isip ang mga musmos na umiiyak, ang kanilang maliliit na kamay na kumakapit sa kanyang daliri. Para bang tinatawag siya ng kapalaran: hindi aksidente ang kanyang pagkakatuklas, kundi tadhana.

Lumipas ang mga araw. Habang inaasikaso ng mga opisyal ang mga sanggol, madalas pa ring dinadalaw ni Mang Lando at ni Rosa ang tatlo. Tinuruan nilang ngumiti, pinakain ng gatas, at pinalitan ng lampin. Sa bawat oras na kasama nila ang mga bata, mas lalo nilang naramdaman ang ugnayan na hindi maipaliwanag. Para silang naging tunay na magulang.

Isang gabi, habang nakaupo sila ni Rosa sa beranda, sinabi ni Mang Lando, “Rosa, paano kung tayo na lang ang mag-alaga sa kanila? Baka ito na ang biyayang matagal na nating hinihintay.”

Hindi kaagad sumagot si Rosa. Matagal na nilang pinapangarap na magkaroon ng anak, ngunit hindi sila biniyayaan. Ngayon, sa harap nila, tatlong sanggol ang biglang dumating—tila sagot sa kanilang panalangin. “Kung ito ang kalooban ng Diyos,” sagot ni Rosa, “handa akong yakapin ang hamon.”

Hindi naging madali ang pag-aalaga. May mga gabing halos hindi sila nakatulog, mga araw na ubos ang kanilang lakas at pera. Ngunit sa bawat tawa ng sanggol, sa bawat unang hakbang at unang salita, napapawi ang lahat ng pagod. Unti-unti, natutunan nilang magmahal nang walang pag-aalinlangan, na para bang dugo at laman nila ang tatlong bata.

Pagkalipas ng tatlong taon, lumapit ang DSWD sa kanila. Ayon sa imbestigasyon, hindi pa rin natutukoy kung sino ang mga magulang ng tatlong bata. At dahil si Mang Lando at Aling Rosa ang nagpakita ng tunay na pagmamahal at malasakit, sila’y inalok ng pagkakataong maging legal na magulang sa pamamagitan ng adoption.

Hindi mapigilan ang kanilang luha sa araw ng pirmahan. Sa harap ng hukom, hawak nila ang mga kamay ng tatlong bata. “Simula ngayon,” sabi ng hukom, “kayo ang kanilang mga tunay na magulang.”

Ngayon, kilala si Mang Lando sa buong bayan hindi lang bilang magsasaka, kundi bilang ama ng tatlong batang itinuring niyang biyaya. Sa bawat pagtatanim ng palay, dala niya ang alaala ng araw na iyon—ang araw na nagbago ang kanyang buhay, nang nakakita siya ng tatlong sanggol sa palayan.

At sa bawat pag-ani, paulit-ulit niyang ipinapaalala sa sarili: minsan, ang pinakamalaking ani ng isang magsasaka ay hindi palay o ani ng lupa, kundi ani ng pagmamahal, pag-asa, at isang bagong pamilya.

Wakas.