Sa isang maliit na barong-barong sa gilid ng riles ng tren nakatira si Dante. Sa edad na kwarenta’y singko, tila pasan niya ang daigdig. Isa siyang construction worker na ‘extra’ lang kung tawagin—kukunin lang kapag kailangan, at madalas ay walang kita kapag umuulan. Ang kanyang asawa ay pumanaw na limang taon na ang nakararaan dahil sa sakit, at wala silang naging anak. Mag-isa niyang itinataguyod ang sarili. Sa kabila ng hirap, kilala si Dante sa pagiging mabuti at mapagbigay. Kahit kakarampot ang sweldo, hindi siya nakakalimot magpadala ng kahit kaunting tulong sa probinsya kapag may birthday o piyesta, kahit na madalas ay hindi naman siya naiimbitahan ng kanyang mga kapatid na sina Robert, Linda, at Karding. Si Dante ang “black sheep” sa paningin ng mga matatagumpay niyang kapatid dahil siya lang ang hindi nakatapos ng kolehiyo at nanatiling mahirap.

Isang gabi, habang pauwi galing sa trabaho, napadaan si Dante sa isang Lotto Outlet. May huling bente pesos pa siya sa bulsa—dapat sana ay pambili ng itlog para sa hapunan. Pero dala ng matinding pagod at desperasyon, itinaya niya ito. Pumili siya ng mga numerong may kinalaman sa kaarawan ng kanyang mga yumaong magulang at asawa. “Bahala na ang Diyos,” bulong niya. Kinabukasan, habang nakikinig ng radyo sa kapitbahay, halos himatayin si Dante. Ang mga numerong binanggit… isa-isa silang tumugma sa ticket na hawak niya. 04-12-25-18-30-08. Jackpot. Nanalo siya ng tumataginting na 85 Milyong Piso. Napaupo siya sa sahig. Nanginginig. Umiiyak. Sa wakas, tapos na ang pagdidildil ng asin. Mayaman na siya!

Ang unang pumasok sa isip ni Dante ay tawagan ang kanyang mga kapatid. Gusto niyang ibahagi ang biyaya. Si Robert ay isang successful na engineer na may malaking bahay sa Laguna. Si Linda naman ay may-ari ng grocery store sa Cavite. At si Karding, ang bunso, ay isang tricycle driver sa probinsya na hirap din sa buhay. Pero bago niya pindutin ang tawag, naalala niya ang huling reunion nila. Hindi siya pinakain sa main table nina Robert at Linda dahil “amoy-araw” daw siya. Pinakain siya sa kusina kasama ng mga katulong. Naalala niya ang sakit. Kaya naisip ni Dante ang isang plano. “Bago ko ibigay ang yaman ko, gusto kong malaman kung sino ang tunay na nagmamahal sa akin bilang si Dante, hindi bilang isang milyonaryo.”

Lumipas ang isang linggo, nakuha na ni Dante ang tseke at idineposito ito sa isang pribadong bangko. Pero sa halip na bumili ng bagong damit o sasakyan, nagsuot siya ng lumang polo na may mantsa at kupas na pantalon. Naglagay siya ng kaunting uling sa mukha para magmukhang lalong kawawa. Una niyang pinuntahan si Kuya Robert niya sa Laguna. Dumating siya habang naghahapunan ang pamilya nito ng steak at wine. Pagkakita sa kanya ng guard, ayaw siyang papasukin, pero lumabas si Robert. “Dante? Anong ginagawa mo dito? Ang dumi-dumi mo!” bungad nito. “Kuya,” garalgal na sabi ni Dante, “Tulungan mo ako. May sakit ako sa bato. Kailangan ko ng operasyon sa lalong madaling panahon. Kahit pahiram lang ng singkwenta mil, Kuya. Babayaran ko kapag nakapagtrabaho ako.”

Tiningnan siya ni Robert mula ulo hanggang paa na may pandidiri. “Singkwenta mil?! Nahihibang ka ba? Alam mo bang ang taas ng tuition ng mga pamangkin mo? At saka, kasalanan mo ‘yan. Puro ka sigarilyo at alak siguro kaya ka nagkasakit. Wala akong pera. Umalis ka na, baka mahawa pa kami sa sakit mo.” Isinara ni Robert ang gate sa mukha ng sarili niyang kapatid. Rinig ni Dante ang tawanan sa loob habang siya ay nakatayo sa labas, gutom at luhaan. Masakit, pero tiniis niya.

Sumunod naman siyang pumunta kay Ate Linda niya sa Cavite. Maaga pa lang ay nasa tindahan na ito, abala sa pagbibilang ng kita. “Ate,” tawag ni Dante, na nagkunwaring hirap na hirap huminga. “Ate, parang awa mo na. Mamamatay na yata ako. Kailangan ko ng pambili ng gamot at pang-dialysis. Kahit limang libo lang, Ate.” Tumaas ang kilay ni Linda at ipinagpatuloy ang pagbibilang ng pera. “Dante, ilang beses ko bang sasabihin sa’yo na hindi ako bangko? Ang lakas ng loob mong humingi, eh noong nakaraan nga hindi ka nakapagbigay ng pang-handa sa birthday ko? Wala akong extra ngayon. Lahat ng kita ko, pampuhunan ulit. Doon ka sa DSWD humingi, huwag dito. Nakakaabala ka sa mga customer.” At tulad ni Robert, ipinagtabuyan siya nito.

Durog na durog ang puso ni Dante. “Ganito ba talaga ang pera? Mas matimbang pa sa dugo?” tanong niya sa sarili habang nakasakay sa bus papunta sa probinsya kung saan nakatira ang bunso nilang si Karding. Wala siyang inaasahan kay Karding. Alam niyang hirap din ito. Tricycle driver lang ito at may tatlong anak na pinapakain. Pagdating niya sa maliit na kubo ni Karding, gabi na. Sinalubong siya ng yakap ng kanyang kapatid at ng asawa nitong si Mara. “Kuya Dante! Napadalaw ka? Bakit parang ang putla mo?” nag-aalalang tanong ni Karding.

Doon, inulit ni Dante ang kanyang drama. “Karding, may malubha akong sakit. Wala akong malapitan. Itinakwil ako nina Kuya Robert at Ate Linda. Wala akong pampagamot. Baka ito na ang huling pagkikita natin.” Pagkarinig nito, hindi nagdalawang-isip si Karding. Napaluha ito. “Kuya, huwag mong sabihin ‘yan. Gagawin natin ang lahat.” Kinausap ni Karding ang asawa niya sa isang sulok. Rinig ni Dante ang bulungan nila. “Pero Karding, ipon ‘yun para sa pag-aaral ni Junior at pambili ng gatas ni baby,” sabi ni Mara. “Alam ko, Mahal,” sagot ni Karding, “Pero kapatid ko ‘yan. Buhay ang nakataya. Kikitain pa natin ang pera, pero si Kuya, nag-iisa lang.”

Lumapit si Karding kay Dante na may inaabot na plastik na supot. Puro barya at gusot na papel na pera ang laman. “Kuya, ito ang alkansya namin. Nasa limang libo ‘to. Tapos… ibebenta ko bukas ‘yung tricycle ko. May bibili daw ng bente mil. Gamitin mo muna pang-check up. Hahanap pa ako ng paraan para sa operasyon mo. Dito ka muna titira sa amin, aalagaan ka namin.” Napahagulgol si Dante. Sa gitna ng kahirapan, nakita niya ang yaman ng pagmamahal. Ang kapatid na walang-wala ang siya pang handang magbigay ng lahat.

Kinabukasan, nagulat si Karding nang pigilan siya ni Dante na ibenta ang tricycle. “Huwag na, Karding. Hindi na kailangan,” sabi ni Dante na biglang tumuwid ang tayo at nagliwanag ang mukha. “Ha? Pero Kuya, mamamatay ka—”

“Hindi ako mamamatay,” nakangiting sabi ni Dante. “Bihis ka. Magbihis kayong mag-anak. May pupuntahan tayo.” Kahit naguguluhan, sumunod sina Karding. Sumakay sila sa isang van na inarkila ni Dante (na lingid sa kaalaman nila ay kanya na pala). Dinala sila ni Dante sa isang napakagarang restaurant sa Maynila. At hindi lang iyon, inimbitahan din niya sina Robert at Linda. “Sabihin niyo, may huling habilin ako kaya kailangan nilang pumunta,” utos ni Dante sa driver.

Dumating sina Robert at Linda, halatang napilitan lang at nandidiri sa lugar kahit na ito ay mamahalin, dahil akala nila ay hihingi na naman ng pera si Dante. “Ano ba ‘to Dante? Magpapa-despedida ka na ba bago ka mamatay? Sayang ang oras ko,” reklamo ni Robert. “Bilisan mo na, marami pa akong deliveries,” dagdag ni Linda.

Tumayo si Dante sa gitna ng mesa. Wala na ang gusgusin niyang anyo. Naka-suot siya ng bagong barong at mamahaling relo. Nagulat ang lahat. Inilabas niya ang photocopied na tseke ng pagkapanalo niya at inilapag sa mesa. Nanlaki ang mga mata nina Robert at Linda. Halos malaglag ang panga nila nang makita ang halaga: 85,000,000.00 PHP.

“Oo,” panimula ni Dante, seryoso ang boses. “Nanalo ako sa Lotto. 85 Milyon. Noong pumunta ako sa inyo na nagmamakaawa, hawak ko na ang perang ito. Sinubok ko lang kayo.”

Namutla si Robert. Si Linda naman ay biglang napangiti nang pilit. “K-Kapatid! Alam mo naman na nagbibiro lang kami noon! Siyempre mahal ka namin! Stress lang kami sa trabaho!” palusot ni Linda, akmang yayakap kay Dante. “Oo nga naman, Dante! Dugo tayo! Pamilya tayo!” dagdag ni Robert.

Umatras si Dante at itinaas ang kamay. “Pamilya? Noong nagugutom ako at may sakit, nasaan ang pamilya? Ang pamilya, hindi nag-iiwanan sa ere. Ang pamilya, hindi tumitingin sa laman ng bulsa.” Humarap siya kay Karding na nakatulala pa rin at hindi makapaniwala.

“Karding,” mangiyak-ngiyak na sabi ni Dante. “Ikaw, na walang-wala, handa mong ibenta ang kabuhayan mo para sa akin. Ibinigay mo ang ipon para sa anak mo para lang mabuhay ako. Ikaw ang tunay na pamilya.”

Kumuha si Dante ng isang envelope at iniabot kay Karding. “Karding, binili ko na ang lupa at bahay na tinitirhan niyo, at pati na rin ang katabing lupa. Sa’yo na ‘yun. At ito…” inabot niya ang susi ng isang bagong van, “…para may pang-negosyo ka. At sagot ko na ang pag-aaral ng mga pamangkin ko hanggang kolehiyo. Hinding-hindi na kayo maghihirap.”

Napaluhod si Karding at Mara sa tuwa at pasasalamat. Sina Robert at Linda naman ay hindi makakibo sa hiya at inggit.

“At kayo, Kuya Robert at Ate Linda,” baling ni Dante sa dalawa. “Wala kayong makukuha ni singkong duling. Mayayaman na kayo, hindi niyo na kailangan ang tulong ko. Ang kailangan niyo ay aral. Sana matutunan niyo na ang pera ay nauubos, pero ang kapatid ay hindi napapalitan. Umuwi na kayo.”

Walang nagawa ang dalawang sakim na kapatid kundi umalis na puno ng pagsisisi. Naiwan sina Dante at pamilya ni Karding na masayang nagsasalo-salo. Mula noon, ginamit ni Dante ang kanyang yaman hindi lang para sa sarili kundi para tumulong sa iba, lalo na sa mga taong hinuhusgahan dahil sa kanilang kahirapan. Napatunayan niya na sa huli, hindi pera ang sukatan ng pagkatao, kundi ang puso na handang tumulong kahit walang kapalit.

Kayo mga ka-Sawi, kung kayo si Dante, mapapatawad niyo pa ba sina Robert at Linda at bibigyan ng balato? O tama lang ang ginawa niyang leksyon sa kanila? Mag-comment sa ibaba at i-tag ang mga kakilala niyong may ganitong karanasan! 👇👇👇