Sa isang malamig na umaga ng Disyembre, habang binabalot ng ulap ang langit at tila pati panahon ay nakikiramay, tahimik akong nakatayo sa harap ng kabaong ng lalaking minahal ko nang buong puso—si Daniel.

Hawak ko sa aking mga bisig ang ating kambal—dalawang buhay na ngayon ang nagsisilbing liwanag sa gitna ng aking kadiliman. Si Liam at si Lia. Bagong silang. Wala pa silang kamalay-malay sa mundong ito. Wala pa silang ideya kung gaano sila minahal ng kanilang ama… kahit kailanman ay hindi na nila ito makikilala nang personal.

Si Daniel, ang lalaking pangarap kong makasama habang lumalaki ang ating pamilya, ay hindi na muling makakapiling. Siya na dapat na unang magbubuhat sa kanila, magpapalit ng lampin, at matutong maghele sa gabi—ngayon ay tahimik nang nakahimlay.

Naaalala ko pa, gabi-gabi, inilalapit niya ang bibig sa aking tiyan at sinasabi, “Anak, si Tatay ‘to. Hintayin ko kayo, ha? Mahal ko kayo.” Paulit-ulit. Paulit-ulit naming pinapangarap kung paano magiging masaya ang aming pamilya.

Pero isang aksidente lang ang nagbago sa lahat.

Isang linggo bago ako manganak, nasagasaan si Daniel habang pauwi mula sa pagbili ng gatas at diaper na inihanda na niya para sa aming kambal. Napakadilim ng lansangan, at ang salarin ay isang lasing na driver na hindi man lang huminto para tumulong.

Nang dumating ang balita sa akin sa ospital, tila huminto ang mundo. Hindi ko alam kung anong mas masakit—ang marinig na wala na siya, o ang hindi ko man lang siya nayakap sa huling pagkakataon.

Lumipas ang ilang araw. Dumating ang araw ng panganganak. Pinilit kong maging matatag. Pinilit kong ngumiti habang nararamdaman ang sakit—hindi lang ng pagluwal, kundi ng pagkawala. Naisip ko, ito ang una nilang hininga, ngunit kasabay ng hiningang iyon, ako’y halos hindi na makahinga sa sakit ng damdamin.

At ngayon, habang nakatayo ako sa harap ng kanyang kabaong, iniisip ko kung paano ko ipapaliwanag sa dalawang munting nilalang kung bakit wala na ang Tatay nila. Kung paano ko sasabihin sa kanila na minahal sila ng Tatay nila higit pa sa sarili niyang buhay.

Maraming dumalo sa burol. Tahimik ang lahat. Wala ni isang salita ang kayang magsalba sa punit-punit kong puso. Isang matandang babae ang lumapit sa akin—hindi ko siya kilala. Mahigpit niya akong niyakap at bumulong, “Hindi mo ito kailangang lampasan mag-isa.”

Doon ko napagtanto… na bagama’t wala na si Daniel, hindi ako nag-iisa.

Dumating ang pamilya niya, mga kaibigan, kapitbahay. Nagsimula silang mag-abot ng tulong. May isa na nag-alok ng gatas para sa kambal. May isa namang nagtulong para sa medikal kong gastusin. Lahat sila, itinuturing si Daniel na isang bayani. Mabait. Mapagmahal. Matulungin.

Lumipas ang ilang linggo. Umuwi kami sa bahay—ako at ang kambal. Walang kasamang si Daniel, pero dala ko ang lahat ng alaala niya. Sa bawat pagdede, hinihimas ko ang likod ng mga anak namin at binubulongan: “Si Tatay ‘to… nandito lang siya.”

Isinabit ko sa kanilang kwarto ang larawan ni Daniel, naka-frame sa tabi ng kuna. Gabi-gabi, binabasa ko ang huling sulat na iniwan niya sa akin sa bag na binili niya para sa ospital. Nakalagay:

“Kung hindi man ako makarating sa araw ng pagsilang nila, gusto kong malaman mong mahal na mahal ko kayong tatlo. Alam kong magiging kamangha-manghang ina ka. At sana, balang araw, maramdaman ng kambal kung gaano ko sila hinintay at minahal. — Daniel”

Ngayon, isang taon na ang lumipas. Si Liam at Lia ay nagsisimula nang tumayo at magsalita. Tuwing tinuturo nila ang litrato sa dingding at sinasabi ang “Tay-Tay,” napapangiti ako kahit may luha sa mata.

Hindi na ako umiiyak sa gabi gaya noon. Hindi dahil wala na ang sakit, kundi dahil unti-unti, natututo akong mabuhay kasama ang sakit. Natututo akong alalahanin si Daniel hindi sa kanyang pagkawala, kundi sa buhay na iniwan niya sa amin—ang dalawang batang ito na nagsisilbing buhay na alaala ng kanyang pag-ibig.

At sa bawat araw na lumilipas, pinapangako ko sa sarili kong ipagpapatuloy ang kwento ng aming pagmamahalan. Para sa kanila. Para sa kanya.

Hindi ito pagtatapos, Daniel. Isa itong pagpapatuloy—ng kwento nating tatlo.